Avrupa Komisyonu, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán’ın Ukrayna savaşındaki diplomatik çabalarını protesto etmek amacıyla Komisyon üyelerinden Macaristan”ın AB dönem başkanlığı sırasında gayri resmi bakanlar kurulu toplantılarına katılmamalarını istedi.
Avrupa Komisyonu sözcüsü Eric Mamer, “Macaristan Dönem Başkanlığı’nın başlangıcına işaret eden son gelişmeler ışığında Başkan, Komisyonun sadece Konseyin gayri resmi toplantılarında üst düzey memur düzeyinde temsil edilmesine karar verdi,” dedi.
Macaristan 1 Temmuz’da AB Konseyi dönem başkanlığını devraldı. Normalde Brüksel ve Lüksemburg’da yapılan resmi toplantılar, organizasyonları dönem başkanlığına bağlı olmadığı için etkilenmeyecek.
Fakat Mamer, Avrupa Komisyonu Koleji’nin ülkeye yapacağı geleneksel ziyaretin iptal edileceğini söyledi.
AB üyesi ülkeler geçtiğimiz hafta Macaristan’ı ve başbakanını Ukrayna, Rusya, Çin ve Florida’ya düzenlediğini ilan ettiği ve Budapeşte’nin ulusal mı yoksa AB dönem başkanlığı sıfatıyla mı düzenlendiğini açıkça belirtmediği “barış misyonları” nedeniyle kınamıştı.
Konseyin hukuk servisi geçen hafta AB elçilerine Budapeşte’nin eylemlerinin “potansiyel olarak bloğun anlaşmalarının ihlali” anlamına geleceğini söyledi.
Bu adım aynı zamanda İsveç, Finlandiya, Polonya ve üç Baltık ülkesi Estonya, Letonya ve Litvanya’nın Macaristan’ın dönem başkanlığı sırasında gayrı resmi toplantılara katılmama kararının ardından geldi.
Şu ana kadar AB ülkeleri, Budapeşte’nin eylemlerini nasıl dizginleyebilecekleri konusunda kamuoyuna öfke göstermenin ötesinde somut seçenekler ortaya koymadı. Şu ana kadar verilen tek yanıt, AB üye ülkelerinin geçtiğimiz hafta boyunca gerçekleşen bazı gayri resmi bakanlar toplantılarındaki bakan temsil oranlarını düşürmeleri oldu.
Budapeşte’de düzenlenen sanayi politikası toplantısına AB ülkelerinden sadece yedi bakan katılırken, dosyadan sorumlu Komisyon Üyesi de toplantıya katılmadı.
Planlar Fransa ve Almanya da dahil olmak üzere birçok AB üyesi ülke arasında gayri resmi olarak dile getirilirken, AB diplomatları ciddi adımlar atmak için çok erken olabileceğini söylüyor.
AB yetkilileri, birliğin dış politika şefi Josep Borrell’in “paralel dışişleri zirvesi” düzenleme adımının “radikal” olacağı ve her halükarda AB üye ülkelerinin tam desteğini gerektireceği konusunda uyarıda bulundular.
Söz konusu adımın çarşamba günü (17 Temmuz) AB büyükelçileri tarafından ele alınması bekleniyor. Duyuruya tepki gösteren Macaristan’ın Avrupa İşlerinden Sorumlu Bakanı János Bóka, AB dönem başkanlığını yürüten Budapeşte’nin bloğun kurumları ve üye devletlerle “samimi işbirliğine bağlı” olduğunu söyledi.
Bóka, Avrupa Komisyonu’nun “işbirliği yapmak istediği kurumları [ve üye devletleri] seçemeyeceğini” söyledi ve “Komisyonun tüm kararları artık siyasi mülahazalara mı dayanıyor?” diye sordu.