Avrupa Komisyonu Ticaret Komiseri Valdis Dombrovskis Pekin’de yaptığı konuşmada, Çin ile AB arasındaki ilişkilerin ‘bir yol ayrımında’ olduğu ve Çin’in Ukrayna konusunda Rusya’ya verdiği destek ve ‘ayrımcı’ ticaret kuralları nedeniyle iki tarafın ‘birbirinden uzaklaşabileceği’ uyarısında bulundu.
Dombrovskis, Çin’in tutumunu değiştirmemesi durumunda ‘AB’den yatırım ve ticareti kaybedebileceği’ tehdidini dile getirdi. Komiser, Tsinghua Üniversitesinde geleceğin Çinli liderlerine ‘açıklığa’ öncelik vermeleri çağrısında bulundu.
Dombrovskis, “Bir dönüm noktasında bulunuyoruz. Karşılıklı fayda sağlayan ilişkilere doğru bir yol seçebiliriz. Açık, adil ticaret ve yatırıma dayanan ve zamanımızın büyük zorlukları üzerinde el ele çalışan bir yol. Ya da bizi yavaş yavaş birbirimizden uzaklaştıran bir yol seçebiliriz. Son on yıllarda elde ettiğimiz ortak faydaların zayıfladığı ve kaybolduğu bir yol. Bunun sonucunda da insanlarımız ve ekonomilerimiz daha az fırsatla karşı karşıya kalır,” dedi.
Çin’in ekonomik başarısının ‘küreselleşme üzerine inşa edildiğini’ ve AB tüketicilerinin yüz milyonlarca insanı yoksulluktan kurtaran malları satın aldığını iddia eden Komiser, “Dışa açılma ve reform yapma isteği, küresel angajman üzerine inşa edilen büyüme, kalkınma, istihdam ve refahı destekledi,” dedi.
Çin’e Ukrayna eleştirisi
Letonyalı komiser, hem AB’nin hem de Çin’in ‘önemli siyasi ve ekonomik engellerle karşı karşıya’ olduğunu öne sürerken, bu engellerden bazılarının iki ekonomik devi ‘birbirinden uzaklaştırabileceğine’ dikkat çekti.
Ukrayna savaşındaki tutumu nedeniyle Çin’i eleştiren Dombrovskis, Pekin’in devletlerin toprak bütünlüğünü desteklediğini belirterek, Çin’in kendi temel ilkelerini ihlal ettiğini ileri sürdü.
Çin’in yeni Dış İlişkiler Kanunu ve güncellenmiş Casuslukla Mücadele Kanununa dikkat çeken Komiser, “Bu yasaların muğlaklığı yoruma çok fazla yer bırakıyor. Bu da Avrupalı şirketlerin uyum yükümlülüklerini anlamakta zorlanmaları anlamına geliyor ki bu da ticari güveni önemli ölçüde azaltan ve Çin’deki yeni yatırımları caydıran bir faktör,” dedi.
Çin’e daha fazla soruşturma tehdidi
Çin’in, AB’nin daha korumacı hale geldiği yönündeki suçlamalarını da reddeden AB yetkilisi, Çin’den gelen ‘haksız rekabet ve güvenlik tehditleri’ nedeniyle AB’nin ‘daha iddialı olmak zorunda kaldığını’ savundu ve “Açıklığımız suiistimal edildiğinde ya da ulusal güvenliğimiz tehlikeye girdiğinde AB kendini korumasız bırakamaz,” dedi.
Çin’den gelen elektrikli araç ithalatına yönelik sübvansiyon soruşturmasının ‘şeffaf ve adil olacağını’ kaydeden Dombrovskis, Çin’in ‘eşit bir oyun alanı’ sunmaması halinde bu soruşturmayı başkalarının da takip edebileceğini söyledi.
Dombrovskis, “Avrupalı şirketler Çin’in gidişatından endişe duyuyor. Birçoğu bu ülkedeki pozisyonlarını sorguluyor,” ifadelerini de kullandı.
