GÖRÜŞ

Batı menşeli sistemler Ukrayna’yı koruyacak mı?

Yayınlanma

16.06.2023 11:46

Yazar

Harici.com.tr

Vasfi Sel

İçerisinde bulunduğumuz son süreçte Ukrayna’da meydana gelen hadiselerden sonra Ukrayna hava savunma sistemlerinin Rusların yüksek hassasiyetli füzelerine karşı savunmasız olduğu görülüyor.

Ukrayna hava savunmasının temelini Sovyet yapımı S300 ve BUK gibi sistemler oluşturuyor. Mevcut durumda bu sistemlerin cephane sorunu her geçen gün artıyor. Ruslar, hava saldırılarının yoğunluğunu mevcut seviyede tutarsa; Ukrayna’nın elindeki füzeler büyük olasılıkla yakında tükenecektir.

Amerikan basınında çıkan haberlere bakarsak bu durumun ciddiyetini görebiliriz. The Washington Post gazetesi, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin füze kıtlığı çektiğini iddia ediyor. Onlara göre Ukrayna, kendisini Rus füzelerine ve İHA’larına karşı savunamayacak durumda kalabilir ve böylece Rusya kritik Ukrayna hedeflerine serbestçe müdahale edebilir. [1]

Londra merkezli Financial Times gazetesinin haberine göre de, güvenlik uzmanları Kiev için endişe duyuyorlar. Haberde Ukrayna hava savunmasının önemli kayıplar verdiği, 100’ü aşkın uçaksavar sisteminin Ruslar tarafından imha edildiği ve Kiev’in yakında elindeki Sovyet tipi sistemler için mühimmat ve yedek parça stoklarını tamamen tüketeceği belirtiliyor. Analistler, Rus füzelerini engelleyemeyecek olan Ukrayna’nın yenilgi olasılığına dikkat çekiyor. [2]

Kiev’in mevcut durumun içinden çıkması biraz zor görünüyor. Çünkü genel pazarda Sovyet ve Rus hava savunma sistemleri için yeterli miktarda mühimmat ve yedek parça bulmaları imkansız gözüküyor. Kaldı ki Ukrayna, Sovyet tipi sistemler için mühimmat veya yedek parça üretebilecek bir bilgi birikimine ve teknik veya endüstriyel yerleşkelere sahip değil.

Zaten mevcut durumun farkında olan Kiev yönetimi, bunu artık kamuoyuyla da paylaşıyor.

Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Vladimir Gavrilov, Brüksel’de NATO yetkilileriyle yaptığı toplantıda Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin hava saldırılarını püskürtmenin zorluğunu dile getirdi. Zaten Gavrilov, Nisan ayında Batılılardan F-16 savaş uçakları veya muadilleriyle birlikte Batı tipi hava savunma sistemlerinin kendilerine tesis edilmesi çağrısında bulundu. [3]

Ancak Ukrayna bu noktada kritik bir sorunla karşı karşıya kalıyor: Batılıların hava savunma sistemleriyle ellerindekileri nasıl koordineli şekilde kullanacak?

NATO sistemleri, mevcut Ukrayna hava savunma sistemleriyle entegre sorunu yaşadı, yaşıyor ve ileride de yaşayacak gibi gözüküyor. Ukraynalılar, Amerikan ve Avrupa menşeili teçhizatları kendi sistemlerine dahil etseler bile verim alabilecekler mi? Burada büyük bir soru işareti bulunuyor.

NATO’nun tedarik etmek için önerdiği PATRIOT gibi uçaksavar füze sistemleri, Ukrayna’daki hava sahasının tamamını savunabilecek mi?

Durum böyle olunca Kiev yönetimi, Batı menşeili sistemler ile kendi üzerine “Demir Kubbe” çekmeyi beklese de bunun gerçekleşmeyeceğini görüyoruz.

Zaten Amerikalı ünlü güvenlik uzmanı Geoff Lamear veya Foreign Policy dergisinin güvenlik uzmanlarından Jack Detsch gibi isimler de PATRIOT sistemlerinin Ukrayna hava savunmasının yeteneğini artırmayacağını belirtiyor. Uzmanlar, Amerikan savunma sanayisinin Ukrayna’ya yeteri kadar PATRIOT füzesi yetiştiremeyeceğini de ekliyor. Radar sistemlerindeki tasarım kusurları sebebiyle bu sistemlerin tespitinin kolay olduğunu ve Ruslar için kolay birer hedef haline geldiğini de vurguluyorlar. [4]

Biraz araştırma yaptığınız taktirde PATRIOT’ların öyle tek tuşla açılıp devreye sokulan basit bir sistem olmadığını anlarsınız. Sistem kurulumu için 20 ile 30 dakika kadar bir süreye ihtiyacınız var. Bir kez tam atış yaptıktan sonra yeniden yüklenme süresi de yine aynı şekilde uzun sürüyor. Ayrıca alçak uçuş (60 – 100 metre yükseklikte) yapan hedefleri vurmaları mümkün değil. Bu da: İHA’lara karşı etkisiz oldukları anlamına gelir.

Buradan çıkan sonuca göre Ukraynalılar alçak uçuş yapan hedefleri etkisiz hale getirmek istiyorlarsa; o zaman Fransız yapımı CROTALE sistemlerini de tedarik etmek zorundalar.

Ek olarak Amerikan Defense One Dergisi’nin güvenlik uzmanı yazarlarından Joe Cirincione’ye göre PATRIOT sistemleri oldukça sorunlu. Bunun Orta Doğu’da; Irak’ta, Yemen’de ve Suudi Arabistan’da sahada görüldüğünü belirtiyor. [5]

Ukrayna Ordusu da PATRIOT ve diğer NATO sistemleri konusuna pek iyimser gözle bakmıyor. Ukrayna Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan uçaksavar füzeler konusunda yetkili subay olan Yarbay Denis Smajniy, NASAMS ve IRIS-T gibi Batı menşeili hava savunma sistemlerinin verimliliklerinin düşük olduğuna dikkat çekti. [6]

Yarbay Smajniy’e göre: Rus balistik füzeleri olan İSKENDER ve KİNJAL’a karşı koyamıyorlar.

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden’ın da Rus KİNJAL füzeleri konusundaki açıklamasını hatırlayalım: “… Bunlar sonuç getiren silahlar. Durdurulmaları neredeyse imkânsız…” [7]

İngiliz BBC’den uzmanlar da Biden’a bu konuda katılıyorlar. Ukrayna hava savunması hem mevcut haliyle hem de Batılı sistemlerin entegrasyonuyla Rus KİNJAL füzelerine karşı savunmasız kalıyor. Bunu zaten Mayıs ayının ortasında Rusların KİNJAL füzelerini kullanması sonucunda da gördük.

Sonuç olarak Batı menşeili sistemlerin yakın gelecekte Ukrayna’yı mevcut ve olası saldırılara karşı koruyamayacağı açıktır. Ukraynalıların Batılılar için pek de önemli olmadıklarının farkına varmaları gerekiyor. Dünyadaki savunma sanayisi sektörünün öncül konumunda bulunan Batılıların askeri laboratuvarı haline gelen Ukrayna, siyasi arenada da yaklaşan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri için politik koz olmaktan öteye gitmeyecek gibi duruyor.

Kaynaklar:

Çok Okunanlar