Bill Gates tarafından kurulan TerraPower şirketi, daha düşük maliyetli reaktörler geliştirmek ve ihraç etmek için Rus ve Çinli rakipleriyle girdiği yarışa katılarak haziran ayında ABD’de yeni nesil nükleer enerji santrallerinin ilkini inşa etmeye başlamayı planladığını açıkladı.
TerraPower’ın CEO’su Chris Levesque Financial Times’a (FT) yaptığı açıklamada, şirketin su yerine sıvı sodyumla soğutulan reaktörü için bu ay ABD’li regülatörlerden inşaat izni almak üzere başvuruda bulunacağını söyledi.
Şirketin Natrium markalı reaktörlerinin, 20. yüzyılın ortalarından bu yana nükleer enerji endüstrisinin temel taşı olan standart su soğutmalı reaktörlerin yaklaşık yarı maliyetine inşa edilebileceğini söyledi.
Özel fonlardan yaklaşık 1 milyar dolar toplayan TerraPower, aralık ayında Emirates Nuclear Energy Corporation ile Birleşik Arap Emirlikleri’nde elektrik üretmek ve hidrojen üretmek için Natrium reaktörlerini kullanmayı araştırmak üzere bir anlaşma imzaladı. Şirket, ABD hükümetinden TerraPower’ın Wyoming’deki ilk tesisindeki çalışmaları tamamlamak için 2 milyar dolara kadar kaynak sağlama sözü aldı.
Eski bir nükleer denizaltı subayı olan Levesque, şirketin Nükleer Düzenleme Komisyonu’ndan o tarihe kadar izin alıp almadığına bakılmaksızın, bir kömür santrali sahasının yakınındaki inşaat çalışmalarının haziran ayında başlayacağını söyledi.
Natrium reaktörünün yenilikçi tasarımı nedeniyle ilk inşaat çalışmalarının çoğunun nükleer olmayan faaliyetlerle ilgili olduğunu belirten Levesque, TerraPower’ın santrali 2030 yılında faaliyete geçirmeyi planladığını sözlerine ekledi.
“Soğutucu olarak su yerine sıvı sodyum kullandığınızda bu oyunun kurallarını değiştirir,” diyen Levesque, sıvı metalin neredeyse 900C’lik yüksek kaynama noktasının suya kıyasla önemli maliyet tasarrufu sağladığını da sözlerine ekledi.
TerraPower lideri, “Natrium tesisleri hafif su reaktörü tesislerinin maliyetinin yarısına mal olacak … ve projemizi oldukça agresif bir şekilde ilerletiyoruz,” dedi.
TerraPower, nükleer savunucuların iklim değişikliğiyle mücadelede kritik öneme sahip olarak lanse ettikleri yeni nesil daha küçük, daha verimli reaktörler geliştirmek için yarışan düzinelerce şirketten biri. Bu reaktörler genellikle küçük modüler reaktörler (SMR) olarak adlandırılır ve tipik olarak 300 MW veya daha düşük bir güç kapasitesine sahip; bu da standart santrallerin yaklaşık üçte biri kadar.
ABD’li şirketler, Rusya’nın Pevek kasabasını besleyen yüzer bir enerji santrali ve Çin’in Shidao Körfezindeki bir reaktör olmak üzere iki SMR reaktörlü enerji santrali kurmuş olan Rusya ve Çin’deki devlet kontrolündeki rakiplerini yakalamaya çalışıyor.
ABD endüstrisi, yüksek faiz oranları, artan maliyetler ve yeni nesil reaktörlere güç sağlamak için gereken yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum yakıtı sıkıntısı nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.
Kasım ayında, Oregon merkezli rakibi NuScale, artan maliyetleri karşılamak için önerdiği yüzde 50’lik elektrik fiyat artışına enerji şirketlerinin itiraz etmesi üzerine ABD’deki ilk SMR’yi inşa etme planlarını iptal etmek zorunda kaldı.
TerraPower, Natrium tarafından üretilen elektrik için talep edeceği fiyatlara ilişkin tahminlerde bulunmadı.
Kemmerer reaktörü bir demonstrasyon projesi olarak hizmet verecek, fakat tamamlandığında tam ölçekli bir ticari tesis haline gelecek. TerraPower ve kamu hizmeti ortağı PacifiCorp (Warren Buffett’ın Berkshire Hathaway’inin bir birimi) Ekim 2022’de, 2035 yılına kadar beş Natrium reaktörünün daha konuşlandırılmasının fizibilitesini inceleyeceklerini söyledi.
