İki ülkenin dış politika, güvenlik ve savunma alanlarındaki işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan 2030 Stratejik Ortaklığı, Çarşamba günü Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı James Cleverly ve Savunma Bakanı Ben Wallace ile Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau ve Milli Savunma Bakanı Mariusz Błaszczak tarafından imzalandı.
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı tarafından yapılan basın açıklamasına göre stratejik ortaklık, savunma kabiliyeti ve operasyonları, Belarus ve Çin konularında işbirliğini de içeren konularda ortak öncelikleri belirliyor ve 2017 tarihli Birleşik Krallık-Polonya Savunma ve Güvenlik İşbirliği Anlaşmasını temel alıyor.
Cleverly, “2030 Ortaklığımız Birleşik Krallık ve Polonya’yı gelecekte daha da büyük bir savunma, güvenlik ve dış politika işbirliğine yöneltmektedir,” dedi.
Basın açıklamasında ortaklığın ayrıca ‘ortak eğitim tatbikatlarının yoğunluğunu ve sıklığını arttırmak; NATO’nun caydırıcılığını ve savunma duruşunu güçlendirmek ve Hint-Pasifik bölgesine yönelik yaklaşımlarda birlik olmak’ suretiyle her iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasındaki işbirliğini güçlendirmeye odaklandığı belirtildi.
Wallace, “Tarihi savunma ortakları ve NATO Müttefikleri olarak Birleşik Krallık, NATO’nun Doğu Kanadını savunmak ve Rus saldırganlığına karşı Ukrayna’yı desteklemek için Polonya’nın yanındadır,” dedi.
Polonya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, “Her iki taraf da Rusya’nın izlediği politikanın yarattığı tehditlerin niteliği konusunda benzer görüşlere sahip oldukları konusunda mutabık kaldı. Görüşmelerde son yıllarda, özellikle de Polonya-Belarus sınırındaki kriz ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana siyasi ilişkilerin önemli ölçüde geliştiği ve ikili askeri işbirliğinin yoğun dinamikleri teyit edildi. Bakanlar ayrıca Ukrayna’ya destek sağlamaya devam edilmesi gerektiği konusunda da mutabık kaldılar,” denildi.
Anlaşmada neler var?
Açıklanan 11 sayfalık anlaşma metninde, iki ülkenin Avro-Atlantik güvenliğine ve bu kapsamda NATO’nun ‘caydırıcılık’ kapasitesine olan bağlılığın devam ettiği teyit ediliyor.
NATO aracılığıyla Ukrayna, Gürcistan, Moldova ve Bosna-Hersek ile olan işbirliğini sürdüreceklerini belirten Birleşik Krallık ve Polonya, NATO dışında AGİT ve AB ile olan yakın koordinasyonun da devam edeceğini ilan ediyor.
İki ülke, ‘Rusya’nın etkisi ile mücadele’ kapsamında başta Doğu Avrupa olmak üzere Batı Balkanlar ve Günek Kafkasya’yı da radarına alıyor. Rusya ile birlikte Belarus’a da dikkat çeken ikili ittifak, Ukrayna’nın ‘yeniden inşası’ kapsamında bu ülkenin askeri sanayi kapasitesini geliştirmek için de ortak çalışmayı gündemine alıyor.
Bu kapsamda ‘Rusya İnsan Hakları Çalışma Grubu’nu Rusya’ya karşı ‘insan hakları’ bağlamında kullanacağını açıklayan ikili, BK-Polonya Karşı Dezenformasyon ve Medya Geliştirme Ortak Eylem Planı çerçevesinde Rusya’nın ‘enformasyon ve dezenformasyon’ eylemlerine karşı çıkmayı ve teşhir etmeyi hedefliyor.
Anlaşmada dikkat çekici unsurlardan biri de, Vişegrad dörtlüsü, Üç Denizi Girişimi ve NATO müttefikleri arasında Rus enerjisine, gıdaya ve silahlara bağımlılığı azaltacak önlemler almak.
Askeri işbirliği kapsamında ise odak noktası NATO’nun doğu kanadı. Bunun için iki ülke arasında ortak askeri tatbikatlar, eğitimler ve siber güvenlik işbirliği öngörülüyor.
