Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa’ya yönelik tehlikenin arttığını düşünen Birleşik Krallık, kıtadaki kilit ortaklarıyla yeni ikili anlaşmalar yapma arayışında.
Birleşik Krallık Savunma Bakanı John Healey POLITICO’ya verdiği demeçte ilk adım olarak, düşman aktörlerden gelen tehditlerin artması nedeniyle Britanya ve Fransa arasında 2010 yılında imzalanan Lancaster House Antlaşmasını yeniden başlatmayı planladığını söyledi.
Başbakan Keir Starmer yönetimindeki İşçi Partisi’nin ezici seçim zaferinin ardından temmuz ayında göreve gelen Healey, bu ay Almanya’daki Ukrayna Savunma Temas Grubu’nda müttefiklerle bir araya geldi.
Bu ziyaret sırasında Fransa ile anlaşmanın yeniden gözden geçirilmesi için “doğru zaman” olarak nitelendirdi ve “Fransızların bu işbirliği derecesini daha da ileri götürmek isteyeceklerinden emin olduğunu” söyledi.
2010 yılında Cameron-Sarkozy ikilisinin imzaladığı antlaşma
Starmer bu adımın tam da seçimden önce parti olarak söyledikleri şeyi, Britanya’nın Avrupa ve özellikle de önde gelen Avrupa ülkeleriyle ilişkilerini yeniden düzenleyecek bir hükümet olacaklarını temsil ettiğini söyledi.
Göreve geldikten kısa bir süre sonra Starmer, AB ile yepyeni bir güvenlik paktı kurmak da dahil olmak üzere Britanya’nın Avrupa ile ilişkilerine “yeni bir yaklaşım” getirmek istediğini söyledi.
Dönemin Muhafazakar Partili Başbakanı David Cameron ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından 2010 yılında imzalanan ve Lancaster House olarak bilinen İngiliz-Fransız deklarasyonu, iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında daha yakın çalışmayı ve askeri teçhizat geliştirmeyi taahhüt ediyordu.
Hedef Rusya
Planlar hakkında bilgi sahibi iki yetkiliye göre, anlaşmanın 15. yıldönümüne denk gelen bu güncelleme, “Rusya’nın düşmanlığı ışığında” ülkeler arasındaki işbirliğini sıkılaştırmaya odaklanacak.
Hassas konular hakkında konuştukları için isimlerinin açıklanmasını istemeyen bu yetkililerden biri planı, Starmer’ın AB ilişkilerini yeniden başlatma arzusuna uygun olduğu kadar, “savunmanın diplomasi içindeki rolünü” tanımaya yönelik daha geniş bir çabanın parçası olarak tanımladı.
İki hükümet arasındaki görüşmelere aşina bir Fransız diplomat ise, Starmer yönetimiyle ilk temaslarından “çok memnun” olduklarını kaydetti.
Birleşik Krallık’ın yeni başbakanı, seçilmesinin üzerinden üç aydan kısa bir süre geçmesinden bu yana Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Washington D.C., Birleşik Krallık ve Fransa’da olmak üzere üç ikili görüşme gerçekleştirdi.
Fransız diplomat, “Başkan Starmer’a güvenlik ve savunma konusunun çok önemli olduğunu söyledi. Lancaster House anlaşmasına zaten sahibiz, bunu yeniden canlandırmamız gerekiyor,” diye ekledi.
Almanya ile pakt müzakeresinde ayrıntılar konuşulacak
Aynı yetkililer, Starmer ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz tarafından son NATO zirvesinde duyurulan ikili anlaşmanın detaylarını belirlemeye başlamak üzere bir İngiliz müzakere ekibinin bu hafta Berlin’e gittiğini söyledi.
Uzun menzilli füzelerin üretiminde işbirliğinin artırılmasının görüşmelerde öncelikli bir konu olması beklenirken, hem Londra hem de Berlin, seçmenlerine savunma harcamalarının artırılmasını yeni istihdam kaynağı olarak satmak istiyor.
Starmer, Macron ve Scholz’un gözetiminde ilerleme kaydetmeye hevesli görünürken, her iki lider de artan Avrupa şüpheci hareketlerin iç baskısı altında.
Starmer ülke içinde de diplomatik stratejisiyle ilgili sorularla karşı karşıya ve bazıları hedeflerinin belirsiz olduğunu savunuyor.
Önceki Brexit müzakerelerinde yer alan bir Whitehall yetkilisinin ifade ettiğine göre, “Şu anda İşçi Partisi yönetimi bu güvenlik anlaşmasında ne istediklerini bile söyleyemiyor.”
Bununla birlikte, yeni başbakanın yaklaşımı ABD tarafından memnuniyetle karşılandı.
Geçtiğimiz hafta Londra’da düzenlenen bir basın toplantısında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Avrupa ile daha yakın ilişkiler kurma çabalarını “Birleşik Krallık için iyi, Avrupa için iyi ve transatlantik müttefiklerimiz birbirine daha da sıkı bağlandığında bundan fayda sağlayan ABD için de iyi” sözleriyle selamlamıştı.
