Analistler ve politika danışmanları, Çinli politika yapıcıların ekonominin 2024 yılı için giderek zorlaşan büyüme hedefini tutturmasına yardımcı olmak için önlemleri artıracağını ve kalıcı deflasyonist baskılarla mücadele etmek için talebi artırmaya daha fazla odaklanacağını söylüyor.
Resmi veriler dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin ağustos ayında genel olarak yavaşladığını göstererek daha fazla teşvik beklentilerini körükledi. Başkan Xi Jinping geçtiğimiz günlerde yetkilileri ülkenin yıllık ekonomik hedeflerini tutturmak için çaba göstermeye çağırarak Pekin’in yaklaşık %5’lik GSYH büyüme hedefine ulaşmaya kararlı olduğunun sinyalini verdi.
Politika yapıcılar, Çin’in büyümeyi sağlamak için altyapı harcamalarına olan bağımlılığının borç risklerini artırmasıyla birlikte karmaşık bir ekonomik ortamda yol alıyor. Zayıf talebin ortasında aşırı iç yatırımlar da deflasyonist baskıları körüklerken, bu da halihazırda fiyatları aşağı çekti ve şirketleri maliyetleri düşürmek için ücretleri azaltmaya ya da işçileri işten çıkarmaya zorladı.
İsminin açıklanmaması kaydıyla Reuters’a konuşan bir politika danışmanı, “Deflasyonla mücadelede daha etkili olan maliye politikasını güçlendirirken, para politikasını da daha uyumlu hale getirmemiz gerekiyor” dedi.
ABD Merkez Bankası’nın çarşamba günü yaptığı ve ABD’nin gevşeme döngüsünü başlatan faiz indirimi, Çin Halk Bankası’nın (PBOC) faiz oranlarını ve bankaların zorunlu karşılık oranlarını düşürmesi için daha fazla alan yaratacak. Analistler, PBOC’nin ev sahiplerine yardımcı olmak için mevcut ipotek faiz oranlarını da düşürebileceğini söyledi.
Çin ayrıca harcamalarını da artırabilir. Yerel yönetimler büyük projelerin inşasını finanse etmek için tahvil ihracını hızlandırırken, merkezi hükümet de kilit stratejik sektörleri desteklemek için borç ihracını artırıyor.
Politika yapıcılar büyümeyi teşvik etmek için mali teşvik ve parasal gevşemenin bir kombinasyonuna güvenebilirken, Çin Komünist Partisi’nin temmuz ayındaki önemli bir toplantısı arz tarafına daha güçlü bir odaklanmayı yeniden teyit etti. Bu durum, zayıf tüketici talebi ve derinleşen deflasyon riskleriyle mücadele etmek için güçlü önlemlerin yakın vadede olası olmadığını gösteriyor.
Büyüme hedefine ulaşma çabası
Devlet destekli Çin Politika Bilimi Derneği’nin ekonomi politikası komisyonu müdür yardımcısı Xu Hongcai, “(politika yapıcılar) daha düşük büyümeyi kabul etmek istemedikleri için çabalarını artıracaklar” dedi.
“Ancak güçlü bir teşvik pek olası görünmüyor” diye ekledi.
Çin son yıllarda büyümeyi desteklemek için altyapı ve üretim harcamalarını artırırken, merkez bankası da borçlanma maliyetlerini sürekli olarak düşürüyor.
Çin’in 2024 yılı için belirlediği yaklaşık %5’lik büyüme hedefi bir miktar esneklik sağlıyor. Ancak son aylarda büyümenin duraklaması, birçok küresel aracı kurumun tahminlerini bu hedefin altına düşürmesine neden oldu.
Büyüme hedefine ulaşmakta nadiren başarısız olan Çin, en son 2022 yılında pandeminin büyümeyi %3’e düşürmesiyle %5,5’lik hedefin oldukça altında kalarak büyüme hedefini ıskalamıştı.
ANZ’nin kıdemli Çin stratejisti Xing Zhaopeng, “Acilen daha fazla teşvike ihtiyaç var,” dedi ve ekledi: “Politika düşüncesi arzdan talebe doğru kayıyor gibi görünüyor. Hanehalkı talebi ve kamu tüketimi üzerinde önemli bir teşvik olacak.”
Morgan Stanley analistleri Çin’in mali genişlemeyi sağlık, eğitim ve toplu konut gibi sosyal güvenlik harcamalarını artırmak için kullanacağını, bunun da ihtiyati tasarrufları azaltmaya ve tüketimi artırmaya yardımcı olacağını tahmin ediyor.
ANZ, beklenen mortgage oranı indirimleri ve konut ve tüketim malları ticaretini teşvik etme çabalarından elde edilecek faydaları içeren bir teşvik paketinin %0,2 GSYİH yaratabileceğini hesapladı. Ancak yine de 2024 büyüme tahmini olan %4,9’u koruyor.
