Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in ABD Meclis Başkanı Kevin McCarthy ile görüşmesine yanıt olarak Ada çevresinde üç gün süren askeri tatbikat başlatan Çin, Tayvan yakınlarına düzinelerce uçak ve gemi gönderdi.
Tayvan Savunma Bakanlığı, dün sabahtan bugün sabah saatlerine kadar Ada çevresinde Çin’e ait 70 askeri hava aracı ve 11 savaş gemisinin tespit edildiğini bildirdi.
Bakanlığın açıklamasında, 70 hava aracından 35’inin, Tayvan Boğazı’nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz hattını geçtiği ve Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği sahada uçtuğu belirtildi.
Reuters’e göre Japonya Savunma Bakanlığı da, Çin uçak gemisi Shandong’un pazar günü Japonya’nın Okinawa yakınlarındaki sularda hava operasyonları düzenlediğini ve Tayvan’a hava ve deniz saldırılarının simüle edildiğini söyledi.
Askeri uzmanlar, Shandong uçak gemisi grubunun olası bir savaşta, Adadan kaçan Tayvan gemilerinin yanı sıra ABD ve Japonya gibi dış güçlerin olası takviyelerini engellemek için Çin açısından kritik önemde olduğunu belirtiyor.
‘Birlikler her zaman savaşa hazır’
Çin ordusunun Ada çevresindeki uçuşları ve gemi devriyeleri, Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in Orta Amerika ve ABD ziyaretlerinin ardından geldi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusunun (ÇHKO) Tayvan’ın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığı, 8 Nisan’da Ada çevresinde kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinin katıldığı müşterek askeri tatbikata başladığını duyurmuştu.
Açıklamada, “Ortak Kılıç” adı verilen askeri tatbikata, kara kuvvetlerine bağlı roket bataryaları, deniz kuvvetlerine bağlı savaş gemileri, karada konuşlu gemi savar sistemleri, hava kuvvetlerine bağlı savaş jetleri, keşif ve erken uyarı uçakları ile roket kuvvetlerine bağlı güdümlü füze sistemlerini kontrol eden birliklerin katıldığı bildirilmişti.
ÇHKO Doğu Cephesi Komutanlığı sözcüsü Kıdemli Albay Shi Yi, bugün yaptığı açıklamada, 3 günlük tatbikatın sona erdiğini duyururken, “Ortak Kılıç” harekatındaki tüm görevlerin başarıyla tamamlandığını ve komuta birliklerinin “her zaman savaşa hazır olacağını”, “her türlü (Tayvan) ayrılıkçı veya dış müdahale girişimini kararlı bir şekilde ezeceğini” söyledi.
China Daily gazetesi, “tatbikatlar ordunun tüm kollarını kapsıyor ve son derece muharebe odaklı, uzmanlar tatbikatın önemli bir bölümünün adadaki radar ve füzesavar üslerini elektronik olarak bastırmak olduğunu söylüyor” diye yazdı.
Global Times’a konuşan uzmanlar da, üç günlük tatbikatların, ÇHKO’nun “derinleşen yeteneklerini” gösterdiğini ve “Tayvan bağımsızlığını savunan ayrılıkçılara doğrudan uyarı ve caydırıcılık” niteliği taşıdığını ve “ikinci hedefleri açıkça belirterek, ulusal yeniden birleşmenin ilerlemesi üzerinde derin bir etkisi olacağını” söyledi.
ABD karşılık olarak savaş gemisi gönderdi
Bugün ise, ABD Donanmasına ait bir muhrip, Güney Çin Denizi’ndeki en önemli insan yapımı ve Çin kontrolündeki adalardan birinin yakınından geçti.
ABD, Çin’in ve diğer devletlerin stratejik su yolundaki toprak iddialarına meydan okumak için sık sık bu tür seferler yaparken, sonuncusu Pekin’in Tayvan etrafındaki tatbikatına denk geldi.
ABD Donanması’nın 7. Filosu, USS Milius’un Spratly Adaları’ndaki Mischief Resifi’nin 12 deniz mili yakınında “normal operasyonlar” yürüttüğünü savundu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, ABD gemisinin Çin’in onayı olmadan “yasadışı bir şekilde” resif yakınındaki sulara girdiğini ve kuvvetlerinin gemiyi izleyip uyardığını söyledi.
Güney Komutanlığı, “Çin, Güney Çin Denizi’ndeki adalar ve çevredeki deniz alanı üzerinde tartışılmaz bir egemenliğe sahiptir” dedi.
Tsai’nin ziyaretleri
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın lideri Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD’ye “transit geçiş” gerekçesiyle gayrı resmi ziyaretlerde bulunmuştu.
Tayvan lideri, 30 Mart’ta New York şehrinde Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen toplantıya katılmış, 5 Nisan’da da California eyaletinin Simi Valley şehrinde ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ve partiler arası Kongre heyetiyle görüşmüştü.
Pekin yönetimi, ziyaret nedeniyle ABD’yi protesto ederken Tsai’nin temaslarına aracılık eden iki kuruluşa ve yöneticilerine yaptırım uygulayacağını bildirmişti.
ABD’li Senatör, Tayvan’la resmi savunma ittifakı önerdi
ABD Kongresindeki en şahin Cumhuriyetçilerden biri olan Senatör Lindsey Graham, pazar günü Fox News’te Tayvan ile resmi bir savunma ittifakı kurulmasını savundu.
Senatör Graham, olası bir Çin işgaline karşı Adayı savunmak için ABD’nin birliklerini göndereceğini açıkladı.
ABD’nin ada konusunda Çin’le savaşmak için ekonomik bir güdüsü olduğunu da sözlerine ekleyen Graham, “Üst düzey çiplerin % 90’ı Tayvan’da üretiliyor. [Çin] dijital ekonomi üzerinde bir tekele sahip olacaktır” dedi.
Şu anda Tayvan’da konuşlanmış birkaç düzine ABD askeri mevcut. Wall Street Journal Şubat ayında Washington’ın bu sayıyı 100 ila 200 arasına çıkarmayı planladığını bildirmişti.
