Çin Trump’ın gümrük vergilerine DTÖ’de meydan okuyor

Çin çarşamba günü, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithal edilen ürünlere getirdiği %10’luk yeni gümrük vergisi getirmesine ve düşük değerli paketlere yönelik gümrüksüz muafiyet uygulamasını iptal etmesine karşı Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) şikâyette bulunarak bu uygulamaların “korumacı” olduğunu ve DTÖ kurallarını ihlal ettiğini savundu.

Pekin’in ABD ticaret istişareleri talebi, Trump’ın Shein, Temu ve Amazon gibi e-ticaret firmaları tarafından yaygın olarak kullanılan ve değeri 800 doların altında olan paket ithalatlarına yönelik “de minimis” muafiyetini kapatması üzerine nakliyeciler ve perakendeciler arasında kafa karışıklığının hüküm sürdüğü bir dönemde geldi.

Bir Gümrük ve Sınır Koruma yetkilisi, Çin ve Hong Kong’dan gelen tüm küçük paketlerin varıştan önce gümrük girişlerinin yapılması gerektiğini ve bazı kargoların bu evraklar olmadan geri gönderilme potansiyeli olduğunu söyledi.

DTÖ, Çin’in ABD ile gümrük tarifeleri konusunda istişare talebinde bulunduğunu açıkladı. Çin, Trump’ın ABD’ye fentanil opioid ve öncü kimyasallarının akışını durdurmayı amaçlayan yeni vergilerinin “Çin’le ilgili asılsız ve yanlış iddialar temelinde uygulandığını” savunuyor.

Söz konusu vergilerin ayrımcı olduğu, sadece Çin menşeli mallara uygulandığı ve ABD’nin DTÖ yükümlülükleriyle tutarsız olduğu belirtildi.

İstişare talebi, Trump’ın vergilerinin ticaret kurallarını ihlal ettiğine dair bir karara yol açabilecek bir anlaşmazlık sürecinin başlangıcı. 2020 DTÖ kararı, Trump’ın ilk dönem Çin tarifelerinin ticaret düzenlemelerini ihlal ettiğini tespit etmişti.

Ancak böyle bir zaferin Pekin’i rahatlatması pek olası değil çünkü DTÖ’nün Temyiz Organı yıllardır büyük ölçüde çalışamaz durumda. ABD, organın yargıyı aştığını düşündüğü için temyiz yargıçlarının atanmasını engelledi. Bu durum 2020 davasında nihai bir karar alınmasını engelledi.

PAKET KAOSU

ABD Posta Servisi çarşamba günü yaptığı açıklamada, Çin ve Hong Kong’dan gelen paketleri tekrar kabul edeceğini belirterek, her gün milyonlarca paket ithalatını sekteye uğratma tehdidi oluşturan geçici bir askıya alma kararını tersine çevirdi.

Sınır ötesi e-ticaret veri sağlayıcısı Hurricane Commerce’in kurucu ortağı Martin Palmer, “Şu anda hepimiz başsız tavuklar gibi etrafta koşturuyor, ne olacağını tahmin etmeye çalışıyoruz,” dedi. “İki hafta içinde normale dönmüş olabiliriz” diye ekledi.

Trump yönetimi, fentanil ve öncü kimyasallarının ABD’ye kontrol edilmeden girmesine izin verdiği için de minimis muafiyetini suçladı.

USPS yaptığı açıklamada, teslimatlardaki aksamaları en aza indirmek için yeni Çin tarifelerine yönelik etkin bir tahsilat mekanizması uygulamak üzere ABD Gümrük ve Sınır Koruma ajansıyla birlikte çalıştığını söyledi.

TRUMP-Xİ GÖRÜŞMESİ YOK

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişinin Reuters’a verdiği bilgiye göre, Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında ABD’nin yeni gümrük vergileri ve Pekin’in misilleme önlemlerini görüşmek üzere henüz bir telefon görüşmesi planlanmadı.

Trump salı günü yaptığı açıklamada Xi ile konuşmak için acele etmediğini zira gümrük vergisinin Doğu Saati ile gece yarısından hemen sonra yürürlüğe girdiğini söyledi.

Çin, ABD’nin kömür, sıvılaştırılmış doğal gaz, ham petrol ve tarım ekipmanları ithalatını hedef alan gümrük vergileriyle karşılık verdi ve Alphabet’in Google’ına tekelcilik karşıtı bir soruşturma açtı.

Yeni ticaret savaşının başlaması perakende ve nakliye sektörlerini hazırlıksız yakaladı.

New York merkezli Supply Chain Compliance danışmanlık şirketinin kurucu ortağı Maureen Cori, “Buna hazırlanılması için gerçekten sıfır zaman vardı,” dedi ve ekledi: “Gerçekten ihtiyacımız olan şey, hükümetin bu durumu uyarı ya da bildirim olmaksızın nasıl ele alacağına dair bir yönlendirme yapması.”

TARİFE BELİRSİZLİĞİ

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent çarşamba günü göreve geldiğinden bu yana medyaya verdiği ilk mülakatta Trump’ın gümrük vergisi stratejisini savunarak bunun, büyük ölçüde ABD kıyılarını terk eden sektörler de dahil olmak üzere üretimi ABD’ye geri getirmeyi amaçladığını söyledi.

Çarşamba günü ABD Merkez Bankası yetkilileri, gümrük tarifeleri ve Trump yönetiminin ilk günlerinden kaynaklanan diğer konularla ilgili büyük politika belirsizliğini, önümüzdeki aylarda ABD para politikasını nereye götüreceklerini belirlemede en önemli zorluklar arasında gösterdi.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, gümrük tarifelerinin potansiyel enflasyonist etkisini göz ardı etmenin hata olacağı uyarısında bulunurken Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, gümrük tarifelerinden kaynaklanan maliyet artışlarının nerede absorbe edileceğini ya da tüketicilere nasıl yansıtılacağını bilmenin bu erken aşamada mümkün olmadığını söyledi.