Çin, Manila’nın Tayvan yakınlarında kontrol ettiği stratejik öneme sahip adalardaki askeri konuşlanmasını güçlendirmeyi planladığına dair haberler üzerine Filipinler’i “ateşle oynamaması” konusunda uyardı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin perşembe günü yaptığı açıklamada Pekin’in Tayvan’ın “Çin’in temel çıkarlarının merkezinde yer aldığı ve aşılmaz bir kırmızı çizgiyi temsil ettiği” yönündeki tutumunu yineledi.
Pekin’in sert sözleri, Filipinler Savunma Bakanı Gilberto Teodoro’nun, Tayvan’a 200 km’den (124 mil) daha az mesafedeki ada ülkesinin en kuzey eyaleti Batanes’teki birliklerin ve inşaatların artırılması emrini verdiğine dair haberlerden kaynaklandı.
Wang Pekin’de yaptığı açıklamada “Filipin tarafı bu konuda net bir anlayışa sahip olmalı, ihtiyatlı davranmalı ve Tayvan konusunda ateşle oynamaktan kaçınmalı ki başkaları tarafından istismar edilmesin ve kendi zararlarına yol açmasın” dedi.
Çin ve Filipinler’in uzun bir dostluk geçmişine sahip olduğunu belirten Wang, iyi komşuların ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü gibi konularda birbirlerine karşılıklı saygı çerçevesinde davranmaları ve birbirlerinin iç işlerine karışmamaları gerektiğini sözlerine ekledi.
ABD faktörü
Pekin, Tayvan’la gerekirse güç kullanılarak yeniden birleşme konusunda kararlılığını yineliyor. Filipinler ve Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere çoğu ülke Tayvan’ı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Çin’in bir parçası olarak kabul ediyor. Ancak buna rağmen ABD, kendi kendini yöneten adayı güç kullanarak ele geçirmeye yönelik her türlü girişime karşı çıkıyor ve adaya silah desteği veriyor. Özellikle de son yıllarda Tayvan Boğazı’ndaki gerginlik arttıkça Washington silah desteğini artırdı. Bölgede Çin’in artan etkisine karşı bölge ülkeleri ile savunma ortaklıklarını ve müttefiklik ilişkilerini geliştiren ABD, Manila’daki askeri varlığını da artırıyor. Geçtiğimiz yıl Pekin ile ilişkilerin yıprandığı ve gerilimin tırmandığı bir ortamda Manila, ABD güçlerinin erişebildiği askeri üslerinin sayısını iki katına çıkardı; bunlardan üçü Tayvan’a bakıyor.
Batanes adaları öne çıkıyor
Teodoro’nun Filipinler’in Batanes adalarındaki askeri varlığını artırmaya yönelik açıklamaları, denizcilik tesislerini denetlemek üzere bu uzak eyalete yaptığı ziyaretle aynı zamana denk geldi. Adalar stratejik olarak batı Pasifik Okyanusu ile Güney Çin Denizi’ni birbirine bağlayan bir su yolu düğüm noktasında yer alıyor.
Filipin donanmasından yapılan açıklamaya göre Teodoro’nun ziyareti “Filipinler’in bölgesel savunma ve ulusal güvenliğe olan bağlılığı açısından çok önemli bir anı ifade etmektedir”.
Çin donanması, özellikle Tayvan çevresinde sık sık gerçekleştirdiği devriye görevleri sırasında, Batı Pasifik’e gidip gelirken Bashi Kanalı’ndan düzenli olarak geçiyor.
ABD ordusunun da Batanes adalarında sivil bir liman geliştirmek için Filipinler ile görüşmelerde bulunduğu bildirildi.
Geçtiğimiz kasım ayında Filipinler ve ABD, şimdiye kadarki en büyük ortak deniz tatbikatları sırasında Batanes’i bir eğitim alanı ve deniz devriyeleri için bir kalkış noktası olarak kullandılar.
