DİPLOMASİ
Çin’den Trump’ın yeni tarifelerine misilleme

ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin mallarına yönelik %10’luk ek gümrük vergisinin yürürlüğe girmesinden birkaç dakika sonra Çin, salı günü ABD’li tıbbi ekipman üreticisi Illumina’dan genetik dizileme cihazlarının ithalatını yasakladığını duyurdu.
Yasak, Çin’in ABD’nin ek gümrük vergilerine cevaben açıkladığı bir dizi önlemin bir parçası ve Pekin’in şubat ayında Illumina’yı “güvenilmez kuruluş” listesine almasının ardından geldi.
Çin, Illumina’nın satışlarının yaklaşık %7’sini oluşturuyor. Gen dizileme cihazları DNA veya RNA diziliminin belirlenmesine yardımcı olarak bilim insanlarının hastalıklarla ilişkili genetik varyasyonları incelemesine ve nadir genetik durumları teşhis etmesine olanak sağlıyor.
Yasak 4 Mart’tan itibaren yürürlüğe giriyor.
Çin Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada Illumina’nın Çinli işletmelerle normal işlemleri askıya aldığını ve Çinli işletmelere karşı ayrımcı önlemler aldığını söyledi.
Şubat ayında Çin ayrıca Calvin Klein ve Tommy Hilfiger gibi markaların holding şirketi PVH Corp’u güvenilmez kuruluşlar listesine almış ve ABD’li işletmeleri hedef alan geniş kapsamlı tedbirlerin bir parçası olarak Google hakkında bir soruşturma başlattığını duyurmuştu.
Listeye eklenen şirketler para cezalarına ve ticaretin dondurulması ve yabancı personelin çalışma izinlerinin iptali de dahil olmak üzere çok çeşitli diğer yaptırımlara tabi tutulabilir.
Tarım ürünlerine vergi
Çin ayrıca salı günü bir dizi Amerikan tarım ve gıda ürününü kapsayan ithalat vergilerine %10-%15 oranında zam yaptığını duyurdu.
Pekin ayrıca ulusal güvenlik gerekçesiyle yirmi beş ABD firmasını ihracat ve yatırım kısıtlamaları altına aldı, ancak Trump yönetiminin 4 Şubat’taki gümrük vergilerine misilleme yaparken yaptığı gibi herhangi bir tanınmış ismi cezalandırmaktan kaçındı.
Bu 25 ABD firmasından 10’u, Tayvan’a silah sattıkları için Çin tarafından hedef alınmıştı.
Çin’in son misilleme gümrük vergileri, ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen hafta Çin’i tehdit ettiği ekstra %10’luk gümrük vergisinin 4 Mart günü TSİ 0501’de yürürlüğe girmesi ve kümülatif olarak %20’lik bir gümrük vergisine yol açmasıyla geldi. Trump yönetimi bu son vergilerde Çin’i yasadışı fentanil konusunda önlem almamakla suçladı.
Topyekün ticaret savaşı tehdidi
Analistler Pekin’in hala Trump yönetimiyle ateşkes görüşmeleri yapmayı umduğunu, ancak kısasa kısas misilleme tarifelerinin iki ekonomik dev arasında topyekûn bir ticaret savaşına dönüşme tehdidi taşıdığını söyledi.
ABD’nin yeni gümrük vergileri, binlerce Çin malına yönelik önceden var olan vergilere ek bir zam anlamına geliyor.
Bu ürünlerden bazıları, geçen yıl eski başkan Joe Biden döneminde, Çin yarı iletkenlerine uygulanan vergilerin iki katına çıkarılarak %50’ye ve Çin elektrikli araçlarına uygulanan vergilerin dört katına çıkarılarak %100’ün üzerine çıkarılması da dahil olmak üzere, keskin bir şekilde artırılan ABD tarifelerinin yükünü çekti.
20’lik gümrük vergisi, ABD’nin Çin’den ithal ettiği ve daha önce dokunulmamış olan akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar, video oyun konsolları, akıllı saatler ve hoparlörler ve Bluetooth cihazları da dâhil olmak üzere birçok önemli tüketici elektroniği ürününe uygulanacak.
Çin son tarihin hemen ardından harekete geçerek mart ayından itibaren ABD’den ithal edilen tavuk, buğday, mısır ve pamuğa %15, soya fasulyesi, sorgum, domuz eti, sığır eti, su ürünleri, meyve ve sebze ile süt ürünlerine ise %10 ek gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.
Çin Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan ayrı bir açıklamada “ABD’nin tek taraflı gümrük vergisi önlemleri Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ciddi şekilde ihlal etmekte ve Çin ile ABD arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin temelini baltalamaktadır” denildi.
Açıklamada, “Çin meşru hak ve menfaatlerini kararlılıkla koruyacaktır” ifadeleri kullanıldı.