Çin’in, Tokyo’nun Fukuşima Daiichi nükleer santralinden Pasifik’e atık su bırakmasına tepki olarak tüm Japon deniz ürünleri ithalatını askıya alması, tam da denizaşırı pazarlarını genişletmeye çalışan Japon balıkçılık endüstrisine darbe vurdu.
Perşembe günü Pekin, daha önce aldığı önlemlere ek olarak Japon deniz ürünlerinin tüm ithalatını belirsiz bir süre için askıya alacağını açıkladı. Çin, 2011’deki kazadan bu yana Fukuşima yakınlarındaki vilayetlerden neredeyse tüm gıda ürünlerinin ithalatını zaten yasaklamıştı.
Japonya Balıkçılık Bakanı Tetsuro Nomura cuma sabahı düzenlediği basın toplantısında Çin’in tepkisinin “Japonya’dan gıda ithalatı üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması ve serbestleştirilmesi yönündeki küresel hamleye aykırı olduğunu ve büyük hayal kırıklığı yarattığını” söyledi.
Etrafı denizlerle çevrili olan, Hindistan, Endonezya ve Vietnam gibi ülkelerle birlikte zengin balıkçılık kaynaklarına sahip önde gelen balıkçı ülkelerden birisi olan Japonya, 1980’lerde dünyanın en büyük balık avına sahipti. Azalan nüfus ve beslenme düzenindeki değişiklikler gibi faktörler nedeniyle iç pazar daraldıkça, ülke su ürünleri ihracatına yöneldi.
Japonya Balıkçılık Ajansı’nın istatistiklerine göre, 2022 yılında deniz ürünlerinin toplam ihracat değeri yaklaşık 387 milyar yen (2,6 milyar dolar) oldu. Asya deniz ürünleri pazarının genişlemesiyle birlikte, Çin’e yapılan ihracat toplamın %22,5’ini oluştururken, Çin’e yapılan başlıca ihracat kalemleri de deniz tarağı, palamut ve ton balığı oldu.
Fukuşima suyunun salınımı yaklaşırken, Çin geçen ay Japon deniz ürünlerinde radyoaktif madde olup olmadığına dair tam kapsamlı denetimlere başladı ve artan sayıda deniz ürünü gümrüklerde alıkonarak Japonya’dan taze balık ve diğer ürünlerin ihracatını etkili bir şekilde durdurdu.
Japon ticaret istatistiklerine göre, temmuz ayında Çin’e yapılan toplam gıda ihracatı geçen yılın aynı ayına göre %24 oranında azaldı ve bu da kısıtlamaların satışları olumsuz etkilediğini gösteriyor. Çin Genel Gümrük İdaresi’nin istatistikleri de Çin’in temmuz ayında Japonya’dan 234 milyon yuan (32 milyon $) değerinde balık ve diğer deniz ürünleri ithal ettiğini ve bunun bir önceki yıla göre %29 azaldığını gösterdi.
Turizm de kötü etkilenebilir
Sumitomo Corporation Global Research’ün baş ekonomisti Takayuki Homma, Pekin’in ithalatı tamamen durdurduğunu açıklamasının ardından Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada, “Bazı [Japon] operatörler aşırı balık arzı nedeniyle pazar kaybedebilir,” dedi.
Homma, Japon deniz ürünlerine yönelik sıkı tedbirlerin devam etmesi halinde, kısa bir süre önce Japonya’ya tekrar seyahat etmelerine izin verilen Çinli grup gezginlerin Japonya’yı ziyaret etmekten veya kaldıkları süre boyunca deniz ürünleri tüketmekten kaçınabileceğini de sözlerine ekledi: “Gelen turizm işlerinde yavaşlama da endişe verici olacaktır.”
