Çin pazar günü 2023 bütçe taslağında, ülkenin yıllık savunma bütçesinin yüzde 7,2 artışla 1,5537 trilyon yuan’a (224,79 milyar $) yükseldiğini açıkladı. Bu oran 2019’dan bu yana en hızlı büyümeye denk gelirken, gayri safi yurtiçi hasıla büyümesi için belirlenen yüzde 5 hedefini de aşıyor.
Halk Kurtuluş Ordusu’na (HKO) yapılan harcamalar, son otuz yıldır her yıl en az %6,6 artarak ekonomik büyümeye ayak uyduruyordu. Bu seneki artış, Çin’in savunma güçlerini iyileştirmeye verdiği önceliğin bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
Savunma bütçesindeki artış, “dış tehditler ve istikrarsızlıklar karşısında ulusal egemenliği, toprak bütünlüğünü ve kalkınma çıkarlarını korumak için ülkenin ulusal savunmasını modernize etme ihtiyacını karşılama çabalarının bir parçası” olarak açıklandı.
Önerilen savunma bütçesi artışı, pazar günü, ülkenin en yüksek yasama organı olan Ulusal Halk Meclisi’nin yıllık oturumunun açılışında yayınlanan bütçe raporu taslağında kamuoyuna duyuruldu.
14. Ulusal Halk Meclisi’nin ilk oturum sözcüsü Wang Chao, Çin’in savunma harcamalarının GSYİH içindeki payının uzun yıllardır temelde sabit kaldığını ve dünya ortalamasının altında olduğunu, dolayısıyla artışın “uygun ve makul olduğunu” savundu.
Başbakanı Li Keqiang da pazar günü sunduğu hükümet çalışma raporunda, HKO’yu “Parti ve halk tarafından kendilerine emanet edilen görevleri yerine getirmek için askeri operasyonlar yürütmeye, savaşa hazırlığı artırmaya ve askeri yetenekleri geliştirmeye” çağırdı.
‘Küresel güvenlik tehditleri bağlamında makul’
Global Times’a konuşan Çinli uzmanlar, ülkenin askeri modernizasyon yol haritası, dünyada artan güvenlik tehditleri ve daha fazla askeri diplomatik faaliyet nedeniyle savunma bütçesi artışının makul olduğunu söyledi.
Çinli bir askeri uzman ve TV yorumcusu Song Zhongping, savunma bütçesindeki yüzde 7,2’lik bir artışın geçen yıla göre yalnızca 0,1 puanlık bir artış anlamına geldiğini ve Çin’in ulusal savunma ihtiyaçları ve ekonomik gelişimi dikkate alındığında “hiç de yüksek olmadığını” ifade etti.
Xinhua haber ajansının bildirdiğine göre, Çin, 2027 yılına kadar Halk Kurtuluş Ordusu’nun (HKO) yüzüncü yıl hedeflerine ulaşmayı, 2035 yılına kadar ulusal savunma ve silahlı kuvvetlerin modernizasyonunu gerçekleştirmeyi ve 21. yüzyılın ortalarında silahlı kuvvetleri tamamen dünya standartlarında kuvvetler haline getirmeyi hedefliyor.
Ulusal savunma modernizasyonunun esas olarak, yeni silah ve teçhizatın geliştirilmesi ve satın alınması, birliklerin yüksek düzeyde gerçekçi muharebe odaklı tatbikatlarının sürdürülmesi ve ayrıca askeri personelin refahının artırılması kapsamında olduğu ifade ediliyor.
Bu yol haritasını gerçekleştirmek için Çin’in ülkenin ekonomik büyümesiyle paralel olarak uzun yıllar boyunca savunma harcamalarını kademeli olarak artırması gerektiği belirtiliyor.
Ukrayna savaşı ve ABD ile artan gerilimler
Çin kamuoyunda, ulusal savunma modernizasyonunun önemi; Rusya-Ukrayna ihtilafı ile gerginleşen küresel güvenlik durumu, ABD ile devam eden Tayvan krizi ve ABD’nin adayı silahlandırma girişimleri, Güney Çin Denizi’nde devam eden ihtilaflar, Biden yönetiminin Japonya ve diğer bölge ülkeleri ile Çin’e karşı kurduğu ittifaklar ve bölge ülkelerini Tomahawk’lar da dahil olmak üzere saldırı füzeleri ile silahlandırması bağlamında vurgulanıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı ve artan bölgesel gerilimler kapsamında dünyadaki pek çok ülkenin 2023’te askeri harcamalarını artırması bekleniyor. Listenin başında, 817 milyar dolarlık bütçeyle (Çin’in üç katından fazla) ABD geliyor. Japonya, bir önceki yıla göre yüzde 26,3 daha yüksek olan 51 milyar dolarlık rekor savunma bütçesini duyurmuştu. Hindistan’ın da savunma bütçesini yüzde 13 artırması bekleniyor.