Yemenli Husilerin İsrail’e giden gemilere yönelik saldırılarının ardından Kızıldeniz’de ABD öncülüğünde kurulan görev gücü, Gazze’deki çatışmanın etkilerinin bölgenin ötesine geçtiğini gösteriyor. Bu durumun Çin’e kadar uzanan tedarik zincirini etkileyebileceği konuşuluyor. Çinli analistler ise, ticaret yolu sorununun temel nedeninin Gazze’de devam eden çatışma olduğuna ve Kızıldeniz’deki sorunun ancak sürdürülebilir bir ateşkes ve insani yardımın kara ve deniz yollarından Gazze’ye girmesine izin verilmesiyle çözülebileceğine dikkat çekiyor.
Global Times’a konuşan uzmanlar, Çin’in durumu yakından takip edeceğini ve bölgede BM tarafından yetkilendirilmiş korsanlıkla mücadele misyonları yürüten Çin donanma gemilerinin görevlerini yerine getirmeye devam edeceğini belirterek, Çin’in Gazze’deki krizi tırmandırmak için BM izni olmadan herhangi bir askeri operasyon yürütmek üzere ABD’ye katılmak yerine, ateşkesi gerçekleştirme ve Gazze’deki insanlar için insani yardımın önünü açma önceliğine bağlı kalacağını vurguladılar.
AP’nin haberine göre ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin salı günü Bahreyn’de yaptığı açıklamada, ABD ve bir dizi başka ülkenin, Yemen’de Husilerin kontrolündeki bölgelerden atılan balistik füzeler ve insansız hava araçlarının saldırısına uğrayan Kızıldeniz’den geçen gemileri korumak üzere yeni bir güç oluşturduğunu duyurdu.
Austin, İngiltere, Bahreyn, Kanada, Fransa, İtalya, Hollanda, Norveç, Seyşeller ve İspanya’nın katıldığını söyledi. Bu ülkelerden bazıları ortak devriyeler yürütecek, diğerleri ise güney Kızıldeniz ve Aden Körfezi’nde istihbarat desteği sağlayacak.
Husiler pazartesi günü Kızıldeniz’de iki ticari gemiye deniz insansız hava araçlarıyla saldırdı. Reuters’in haberine göre, son saldırılar petrol, tahıl ve diğer malların önemli bir küresel ticaret rotasından geçişi üzerindeki etkisi konusunda endişelere neden oldu ve Kızıldeniz üzerinden malların sigortalanması ve nakliyesinin maliyetini arttırdı.
Şanghay merkezli haber sitesi The Paper’ın salı günkü haberine göre Danimarkalı Maersk ve Fransız CMA’nın da aralarında bulunduğu diğer uluslararası denizcilik şirketlerinin ardından COSCO ve Orient Overseas Container Line (OOCL) gibi Çinli denizcilik devleri de Kızıldeniz üzerinden taşımacılığı askıya aldı.
Husiler ise yaptığı açıklamada, “Kızıldeniz’deki ABD ittifakı operasyonlarımızı durduramayacak” dedi
Husilerin Sözcüsü Muhammed Abdusselam, X sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, “Operasyonlarımızın hedefi, Gazze’ye yönelik abluka ve saldırganlığa karşı Filistin halkının yanında olmaktır. Çatışmanın yayılması için çalışanlar, yaptıklarının sonuçlarına katlanır. ABD’nin oluşturduğu ittifak, İsrail’in himayesi içindir ve hiçbir gerekçe olmaksızın Kızıldeniz’i askerileştirmektir. Bu durum, Yemen’in Gazze’ye destek için gerçekleştirdiği meşru operasyonlarını kesinlikle durduramayacaktır” ifadelerini kullandı.
Kızıldeniz’den geçen ticaret yolu Çin için önemli
Zhejiang Uluslararası Çalışmalar Üniversitesi Akdeniz Çalışmaları Enstitüsü dekanı Ma Xiaolin, salı günü Global Times’a verdiği demeçte, Kızıldeniz üzerinden geçen ticaret yolunun Avrupa, Asya ve Afrika’yı birbirine bağladığı için Çin için gerçekten önemli olduğunu, bu nedenle Çin’in duruma yakından dikkat edeceğini söyledi.
Prof. Ma, “Ancak, Çin’in bölgede donanma gemileri olmasına rağmen, misyonları bölgesel meselelere ve diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmekten ziyade korsanlıkla mücadele ile ilgilidir. Sadece Gazze’de devam eden krize bulunacak bir çözüm Kızıldeniz’deki sorunu etkili bir şekilde çözebilir” dedi.
Çin gemileri hedef değil
Al Jazeera’nin haberine göre Husilerin sözcüsü cumartesi günü yaptığı açıklamada “Gazze’ye ihtiyacı olan gıda ve ilaçlar ulaşmazsa, Kızıldeniz’de İsrail limanlarına giden tüm gemiler, milliyetlerine bakılmaksızın, silahlı kuvvetlerimizin hedefi haline gelecektir” dedi.
Çinli bir askeri uzman ve TV yorumcusu olan Song Zhongping salı günü Global Times’a verdiği demeçte “Husiler özellikle İsrail’i hedef alıyor, dolayısıyla Çin gemilerine saldırmaları pek olası değil. Çin’in bu durum karşısında fazla endişelenmesine gerek yok ve bölgedeki Çin savaş gemileri planlarına sadık kalacaktır” dedi.
Northwest Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Enstitüsü’nde doçent olan Wang Jin ise şunları söyledi: “Çin sürdürülebilir bir ateşkesin sağlanması ve insani yardımların Gazze Şeridi’ne ulaşmasının önünün açılması için çaba göstermeye devam edecektir. Yapılması gereken asıl öncelik budur.”
Çinli uzmanlar, Washington ve müttefiklerinin Kızıldeniz sorununu çözmek istiyorlarsa, BM Güvenlik Konseyi’nde sorumlu bir rol oynayarak bir ateşkes kararı çıkarmaları ve Gazze’deki insani durumun iyileştirilmesi için somut çaba sarf etmeleri gerektiğini, bunun ortak devriye gezmek üzere savaş gemileri göndermekten daha etkili olacağını vurguladılar.
