ABD’nin Irak bankalarına getirdiği sıkı kontrollerin dolar krizine yol açmasından sonra Irak Merkez Bankası, Çin ile olan ticaretinde doğrudan Çin yuanı kullanmayı planlıyor. Bağdat, bu adımla dolara olan bağlılığını azaltmayı hedefliyor.
Irak Merkez Bankası, yerel piyasalardaki dolar sıkıntısını telafi etmek için adımlar atmaya devam ediyor. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada Çin’den yapılan ticarette ilk kez yuan kullanılmasına izin verileceği açıkladı. Hükümetin ekonomi danışmanı Mudhir Salih, Reuters‘a yaptığı açıklamada “Irak’ın Çin’den yaptığı ithalat ilk kez yuan ile finanse edilecek” dedi.
Dolar krizi ve Washington toplantısı
Karar, Irak heyetinin Washington’daki temaslarının ardından alındı. Ziyaretin Bağdat açısından amaçlarından biri, ABD Federal Bankası’nın Kasım ayından bu yana dolar cinsinden para transferinde Irak bankalarına uyguladığı katı kuralların yumuşatılması konusunda uzlaşıya varmaktı. Çünkü Bağdat, Kasım ayından bu yana ABD’nin İran başta olmak üzere yaptırım uyguladığı diğer ülkelerin çıkarına yasadışı dolar tahsisini engelleme gerekçesiyle Irak bankalarına yönelik uygulamaya koyduğu kısıtlamalar nedeniyle ciddi bir dolar krizi ile boğuşuyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’in başkanlığında Washington’da düzenlenen toplantıya ilişkin yapılan açıklamada, “İki taraf, paralel döviz piyasaları da dahil olmak üzere Irak ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorlukları konuştu. ABD, Irak hükümetinin ekonomik ve para politikası reformlarını yürürlüğe koyma, finans ve bankacılık sistemini modernize etme, yolsuzlukla mücadele ve finansal sistemin manipülasyonunu önleme çabalarını memnuniyetle karşıladı” denilmişti. Toplantıdan sonra Arap basını, dolar krizinin hafifletilmesi konusunda ABD tarafının Irak heyetine bazı şartlar dayattığı iddia edilmişti ancak Bağdat bu iddiayı doğrulamadı.
Tianjin Finans ve Ekonomi Üniversitesi’nde görevli Profesör Cong Yi, Global Times‘a yaptığı değerlendirmede, “Daha fazla ülkenin yuanı benimsemesi bir yandan devasa pazara sahip Çin ile büyüyen ikili ticaret ve yatırımla ilgili diğer yandan ABD dolarının hegemonyasından kaçınmak için değerlendiriliyor” dedi. Cong Yi’ye göre daha fazla ekonomi, ABD destekli SWIFT sistemini daha adil ve daha ucuz hizmetlerle değiştirmeye çalışıyor: “Rusya-Ukrayna ihtilafının ardından ABD’nin Rusya’ya yönelik kapsamlı yaptırımları ABD’nin doları silah olarak kullanma riski konusunda açık bir uyarıydı.”
