Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avrupa ülkelerinin kamu borçlarını azaltmaya devam etmemelerinin, onları jeopolitik gerilimlerden ve sürekli yüksek seyreden faiz oranlarından kaynaklanan “olumsuz şoklara karşı savunmasız” bıraktığı uyarısında bulundu.
ECB yılda iki kez yayınladığı finansal istikrar değerlendirmesinde, birçok Avrupa hükümetinin tüketicileri ve işletmeleri koronavirüs salgınının ekonomik etkilerinden ve Ukrayna savaşının neden olduğu enerji fiyat şokundan korumak için uygulamaya koyduğu destek tedbirlerini tam olarak tersine çevirmediğini söyledi.
ECB, “Yüksek borç seviyeleri ve gevşek mali politikalar nedeniyle piyasa katılımcıları tarafından ülke riskinin yeniden değerlendirilmesi, borçlanma maliyetlerini daha da yükseltebilir ve özel borçlulara ve devlet tahvili sahiplerine yayılma yoluyla da dahil olmak üzere olumsuz finansal istikrar etkilerine neden olabilir,” dedi.
ECB, finansal sisteme yönelik risklerin son aylarda büyük ölçüde azaldığını, hanehalkı ve şirket borçlarının pandemi öncesi seviyelerin altına düştüğünü söyledi. Fakat kamu borcunun yüksek kalmaya devam edeceğini de sözlerine ekleyen ECB, “gevşek mali politikaları” birincil endişe kaynağı olarak tanımladı.
Esnek işgücü piyasaları, düşük enflasyon ve ECB’nin önümüzdeki aydan itibaren faiz oranlarında yapacağı indirimlerin desteğiyle ekonomik faaliyetin önümüzdeki birkaç yıl içinde toparlanması beklenirken, “yapısal zorluklar … verimlilik ve büyüme üzerinde bir engel olmaya devam ediyor” denildi.
ECB, ticari gayrimenkullerdeki kayıpların arttığına dair işaretlerle birlikte “görünümün kırılgan olmaya devam ettiğini” ve “finansal piyasaların daha fazla olumsuz şoka karşı kırılgan olmaya devam ettiğini” söyledi.
“Para politikasında gevşeme beklentileri yatırımcıların risk değerlendirmelerinde iyimserliği artırmış olsa da, duyarlılık hızla değişebilir,” diyen ECB, “ısrarla yükselen borç seviyeleri ve bütçe açıklarının borç sürdürülebilirliği endişelerini yeniden alevlendirme olasılığının daha yüksek olduğuna” işaret etti.
Avrupa hükümetlerinin borçlanma maliyetleri, yatırımcıların ECB’nin yüzde 2’lik hedefine yaklaşan enflasyondaki düşüşe tepki olarak faiz oranlarını düşürmeye başlayacağı beklentisiyle son zamanların en yüksek seviyelerinden geriledi.
Mali stresin bir göstergesi olarak yakından takip edilen İtalya ve Almanya’nın 10 yıllık borçlanma maliyetleri arasındaki fark son iki yılın en düşük seviyelerine geriledi.
Fakat ECB, “2024-25’te hem ulusal hem de AB düzeyinde yoğun bir seçim gündemi ışığında mali kayma riskleri veya yeni AB mali çerçevesinin tam olarak uygulanmasına ilişkin belirsizlikler piyasa katılımcılarının ülke riskini yeniden fiyatlamasına yol açabili,” dedi.
Ticari emlak piyasalarının “keskin bir gerileme” yaşadığı uyarısında bulunan ECB, “yapısal olarak düşük talep” nedeniyle ofis binaları ve perakende satış alanlarının fiyatlarının daha da düşebileceğini sözlerine ekledi.
