Devlet medyası Xinhua’nın haberine göre Endonezya Savunma Bakanı ve seçilmiş devlet başkanı Prabowo Subianto pazartesi günü Pekin’de Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir araya gelerek ekim ayında göreve başlamadan önce Pekin ile ilişkilerini pekiştirdi.
Prabowo, şubat ayında yapılan seçimlerde zafer kazanmasının ardından ilk yurtdışı ziyaretini gerçekleştirmek üzere pazar günü Pekin’e gitti.
Savunma Bakanlığı Sözcüsü Edwin Adrian Sumantha pazartesi sabahı Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada “Bu ziyaretin temel amacı Endonezya ve Çin arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmek ve savunma sektöründeki işbirliğini arttırmaktır” dedi. Bakanlığa göre Prabowo üç günlük Çin ziyareti sırasında Başbakan Li Qiang ve Savunma Bakanı Dong Jun ile de görüşmeyi planlıyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying ziyaretin Xi’nin daveti üzerine yapıldığını belirtti.
Xi Jinping’in ziyarette, Başkan seçilen Prabowo’nun seçildikten sonra ilk yurt dışı ziyareti için Çin’i seçmesinin, ilişkiye büyük önem verdiğini gösterdiğini ifade ettiği ve Endonezya ile stratejik işbirliğini her alanda derinleştirmek istediklerini vurguladığı kaydedildi.
Cakarta’yı kazanma hamlesi
Pekin genellikle yabancı liderleri göreve başladıktan sonra ağırladığı için bu ziyaret ‘nadir’ olarak görülüyor. Örneğin Xi, Mayıs 2022’de başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından Başkan Ferdinand Marcos Jr. ile telefonda görüşmüş ancak Ocak 2023’e kadar Pekin’i ziyaret etmesi için bir davet göndermemişti.
Uzmanlara göre, muameledeki bu farklılık, Güney Çin Denizi’nde yükselen tansiyonun ortasında Pekin’in Cakarta’yı kazanma konusundaki ‘aciliyetini’ yansıtıyor.
Seçimin ardından Çin’in Endonezya Büyükelçisi Lu Kang, Prabowo’yu ilk tebrik edenler arasında yer aldı ve tebriklerini iletmek üzere savunma bakanının konutunu ziyaret etti.
Ülkenin dış politikasını “hizaya gelmeme” olarak tanımlayan görevdeki Başkan Joko Widodo Endonezya’yı ABD-Çin rekabetinde taraf tutmaktan korumaya çalıştı.
Global Times pazar günü yayınladığı bir yorumda, Pekin’in Prabowo’nun “hizaya gelmeme” politikasını sürdüreceğini umduğunu yazdı.
Prabowo’nun Xi ile görüşmesi aynı zamanda ABD Başkanı Joe Biden’ın ev sahipliğinde Washington’da yapılacak ve Marcos ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın da katılacağı ilk üçlü zirve öncesinde gerçekleşiyor.
Pekin’in, Güneydoğu Asya’nın en büyük ekonomisiyle samimi işbirliğini vurgulaması dikkat çekti.
En büyük yatırım ve ticaret ortağı
Endonezya, özellikle 2022’de G20 ve ertesi yıl ASEAN zirvesine başkanlık ettikten sonra, ülkenin artan uluslararası varlığıyla birçok ülke için daha önemli hale geliyor. Nüfusu 270 milyonu aşan ülke aynı zamanda elektrikli araçlarda kullanılan bataryalar için kilit bir malzeme olan nikelde dünyanın en büyük üreticisi konumunda.
Endonezya için Çin, nikel işleme sektöründen Cakarta ve Bandung’u birbirine bağlayan yüksek hızlı demiryoluna kadar geniş bir yelpazedeki projelere yapılan milyarlarca dolarlık yatırımlarla son yıllardaki en büyük ticaret ve yatırım ortağı olarak ortaya çıktı.
Prabowo seçim kampanyaları sırasında, özellikle Widodo’nun altyapı gündemini ve başkenti Cakarta’dan Borneo adasında inşa edilen yeni bir şehir olan Nusantara’ya taşımak için Çin’in yaptığı yatırımları geliştirme projelerini devam ettireceğini vurguladı.
Analistler Prabowo’nun seçilmiş devlet başkanı olarak ilk yurtdışı ziyareti için Pekin’i seçmesini Endonezya’nın Çin yatırımlarını çekmeye yönelik yaklaşımının devamı olarak görüyor.
Cakarta merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde araştırmacı olan Dandy Rafitrandi Nikkei Asia’ya yaptığı açıklamada “Yeni başkent, elektrikli araç ve yenilenebilir enerji ile hızlı tren gibi bazı ekonomik işbirliği projeleri gündeme gelebilir” dedi ve ekledi: “Prabowo ve ekibi önümüzdeki beş yıl içinde özellikle Çin’den gelecek yabancı yatırımlara da dayanacak olan planlarıyla ilgili olarak Çin hükümetiyle erken iletişim kurmaktan fayda sağlayabilir.”
Bununla birlikte Prabowo’nun Çin’e çok fazla yaslanmayan bir diplomatik denge kurmaya çalıştığı düşünülüyor.
Prabowo Çin’den sonra salı gününden itibaren Japonya’yı ziyaret etmeyi planlıyor ve çarşamba günü hükümet yetkilileriyle bir araya gelmesi bekleniyor. Japonya Endonezya’nın en büyük ikinci ticaret ortağı.
