Fransa’nın eski büyükelçisi Gérard Araud EURACTIV’e verdiği mülakatta Nijer’deki darbenin büyük ölçüde ‘Fransa ile Afrika kıtası arasındaki yeni-sömürgecilik ilişkisinden’ kaynaklandığını söyledi ve AB’nin net bir Afrika stratejisine yönelik ‘birlik eksikliğini’ eleştirdi.
Araud, krizin ‘ülkedeki Fransız varlığının reddedilmesinden’ ve yerel halkın, Fransa’nın eski Afrika sömürgeleriyle olan yakın ekonomik ve diplomatik bağlarını tanımlamak için kullanılan bir terim olan ‘Françafrique’ mirasından duyduğu hayal kırıklığından kaynaklandığını söyledi.
Birleşmiş Milletler, Washington ve İsrail’de görev yapmış deneyimli bir büyükelçi olan Araud, daha önce Fransa Dışişleri Bakanlığı’nda siyasi ve güvenlik işlerinden sorumlu genel müdür olarak görev yapıyordu.
Araud, Fransız sömürge geçmişine sahip Afrika ülkelerinde, hem Fransa’ya hem de Fransa’nın bölgedeki kuklaları olarak görülen ulusal hükümetlere karşı “Gençlerin isyanına tanık oluyoruz,” dedi.
Diplomata göre Fransızlara karşı duyulan öfke, ‘demografik patlama ve aşırı yoksullukla’ birleşerek ulusal otoriteleri önemli ölçüde zorluyor.
İlk kez 2014 yılında yürürlüğe giren ve dokuz yıl süren Barkhane operasyonu tüm Sahel bölgesinde cihatçılıkla mücadele etmeyi amaçlıyordu. Araud’ya göre Fransız askerleri ‘inanılmaz zor koşullarda muazzam bir iş çıkardı’ fakat ‘cihatçı teröre son veremedi.’.
Araud, “Barkhane’nin aslında tek takıntıları Batılı askerlerin ölümü olan diğer terörist ve etnik gruplarla ittifak kuran cihatçıları güçlendirdiğini iddia edebilirim,” dedi.
Diplomat, bu durumun son yıllarda askeri darbeler yaşayan Burkina Faso ve Mali’de Fransa’nın cihatçı grupların yükselişini desteklediği yönündeki söylemlerin yayılmasına katkıda bulunduğunu da sözlerine ekledi.
Araud, Fransız ordusunun Nijer’deki kışlalarının kapatılmasının gecikmiş bir karar olduğunu savundu ve “Askeri üslere sahip olmak Afrika’nın işlerine karışmak istendiğini gösterir,” ifadelerini kullandı.
“ABD için Afganistan neyse Fransa için de Nijer odur,” diyen Araud, siyasi ve ekonomik ilişkilerin normalleşmesinin ve Fransa’nın Afrikalı muhataplarına egemen uluslar olarak davranmasının zamanının geldiğini sözlerine ekledi.
Araud, “Bu işi diplomatlara ve şirketlere bırakın ve askeri varlığınızdan tamamen kurtulun,” diyerek Fransa’nın artık bölgede ‘seçkin’ bir rolü olmadığını öne sürdü.
Araud, Avrupa’nın ortak bir Afrika stratejisi üzerinde net bir birliğinin olmamasının da bölgenin şu anda yaşadığı kaosa katkıda bulunduğunu belirtti. Araud’a göre bu durum Avrupa’nın ‘başarısızlığına’ yol açıyor ve Nijer’de askeri birlikleri bulunan Almanya ve İtalya da yeniden değerlendirme yapmak zorunda.
