Filipinlerin en büyük adasının kuzeybatı kıyısına yeni bir radar sistemi kuruldu.
Japon Mitsubishi Electric tarafından inşa edilen hava radar sistemi çarşamba günü Güney Çin Denizi’ne bakan bir hava üssünde faaliyete başladı. Bu hamle, Çin ve Filipinler arasındaki ilişkilerin giderek gerginleştiği bir dönemde geldi.
Filipinler Ulusal Savunma Bakanı Gilbert Teodoro gazetecilere yaptığı açıklamada “Bu önemli çünkü hava sahamıza yapılan saldırıları 300 deniz mili (555 kilometre) mesafeden görebileceğiz” dedi.
Radar sistemi, Çin’in son zamanlarda karıştığı olaylara sahne olan Scarborough Sığlığı’ndan yaklaşık 300 km uzaklıktaki eski bir ABD hava üssünde bulunuyor.
Radarlar Filipinler Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyon programının bir parçası. Filipinler, ada ülkesinin savunmasını güçlendirmek amacıyla bu radarları hayata geçirmek için 2020 yılında bir anlaşma imzalamıştı.
Filipinli yetkililere göre, Filipinler’e 98,56 milyon dolara mal olan gözetleme sisteminde üç sabit radar ve ekim ayından bu yana faaliyette olan bir mobil radar bulunuyor.
Filipin Hava Kuvvetleri yeni radarların erken uyarı sistemleri olarak tasarlandığını, uçakları ya da uzaktan kumandalı araçları gözetleyerek gerçek zamanlı bilgi sağladığını söyledi.
Modernizasyon programından önce Filipinler, ABD’nin ülkede askeri üsler işlettiği dönemden kalma radarları kullanıyordu.
Teodoro gelecekteki radar kurulumlarının yerlerini açıklamadı.
Çarşamba günü yaşanan gelişme aynı zamanda Japonya yapımı savunma teçhizatının yabancı bir ülkede ilk kez konuşlandırılması anlamına geliyor. Tokyo 2014 yılında, özellikle transfer edilen teçhizatın barışa, uluslararası işbirliğine ya da Japonya’nın ulusal güvenliğine katkıda bulunması gibi belirli koşullarda savunma ihracatına izin veren kuralları gevşetmişti.
Hawaii’deki Pacific Forum International’da siber güvenlik ve kritik teknolojiler direktörü olan Mark Manantan Nikkei Asia’ya verdiği demeçte Japonya’nın bu anlaşmayı başka ülkelerle de benzer düzenlemeler yapmak üzere geliştirebileceğini söyledi.
Manantan, “Mitsubishi’nin radar sistemini teslim etmesiyle Japonya, sadece Filipinler’de değil Güneydoğu Asya’nın geri kalanında da savunma ekipmanı sağlayıcısı olarak konumunu yeniden canlandırmaya kararlı” dedi.
Filipinler-Çin anlaşmazlığı
Filipinler ile Çin arasında Güney Çin Denizi’ndeki hak iddiaları üzerinden yaşanan gerginlik son aylarda yükseldi. Pekin, Filipinler’in iki ikmal gemisinin kendi egemenlik sahasını ihlal ettiğini iddia ederek müdahalede bulunmuştu.
ABD ise bu olayda Manila’ya tam destek verirken, Savunma Bakanı Austin, Manila’ya müdahale edilmesi halinde Çin’e karşılık verecekleri uyarısında bulunmuştu. Pekin ise Washington’ı sorunu kışkırtmakla ve bölgedeki politik planları dahilinde kullanmakla suçluyor.
Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jnr geçen yıl iktidara geldikten sonra kaynak zengini bölgeye yönelik daha sert bir tutum takınarak Washington’a yaklaştı.
Manila, 2013 yılında Pekin’i Güney Çin Denizi’ndeki toprak iddiaları nedeniyle uluslararası bir mahkemeye götürdü. Mahkeme 2016 yılında Pekin’in su yolunun büyük bir kısmı üzerindeki hak iddialarının geçersiz olduğuna hükmetti ancak Pekin bu kararı reddetti.
Ağustos ayı başında Manila, Çin’in İkinci Thomas Sığlığı’nda başka bir ikmal operasyonu yürüten gemileri engellediğini ve üzerlerine tazyikli su sıktığını açıklamıştı. Pekin ise verdiği yanıtı “profesyonel, ölçülü ve hukuka uygun” olarak nitelendirmişti.
