Amerikalı risk sermayedarları, büyük ölçüde artan jeopolitik gerilimler ve hem Washington hem de Pekin’de artan yatırım kısıtlamaları nedeniyle son yıllarda Çin’in teknoloji sektörüne olan ilgilerini önemli ölçüde azalttılar.
Foreign Policy’de yer alan makaleye göre, ABD’li yatırımcılar geçen yıl Çin’in teknoloji sektöründe 7,2 milyar dolar değerinde anlaşmaya imza attı.
Bu rakam 2018’deki zirvesinde 35,6 milyar dolardı.
S&P Global, Çin’in katı ‘sıfır COVID’ politikası, bunun sonucunda ortaya çıkan tedarik zinciri sorunları ve Pekin ile Washington arasında tırmanan gerilimin ‘bazı yatırımcıların temkinli hareket etmesine neden olduğunu’ söylüyor.
Hem ABD’li hem de Çinli yatırımcılara danışmanlık yapan ve adının açıklanmaması koşuluyla konuşan Şangay merkezli bir avukat, Trump yönetiminin ikinci yarısında her iki tarafın da teknoloji sektörlerine yaptığı yatırımların ‘uçurumdan aşağı düştüğünü’ ve geri çekilmenin ‘yüzde 90 siyasi’ olduğunu söylüyor.
Makalede, Trump’tan sonra gelen Biden’ın da bu eğilimi devam ettirdiğine dikkat çekiliyor.
Silikon Vadisinin en büyük yatırım şirketlerinden Sequoia Capital’in, Çin yatırımlarını incelemek üzere dışarıdan ulusal güvenlik uzmanları görevlendirdiği bildiriliyor.
Sequoia Capital’in Çin yatırımları arasında TikTok’un ana şirketi ByteDance de bulunuyor. Şirketin Çin kolu, geçen sene 8 milyar dolar yatırım toplamıştı.
Draper Associates isimli bir risk sermayesi şirketinden Andy Tang, “Bizim için yatırımların ayrıştırılması … aslında 2015 yılında başladı,” diyor. Bugün itibariyle ABD ve Çin’deki yatırımların tamamen ayrışmış durumda olduğunu belirten Tang, iki ayrı şirket haline geldiklerine vurgu yapıyor.
Tang’a göre ABD’li ve Çinli yatırımcılar, kısmen yatırım fırsatlarının ve sermayenin bol oluşu nedeniyle ‘piyasa güçleri’ nedeniyle, kısmen de jeopolitik ortamın farkına vararak, kendi ülkelerinde yatırım yapmaya giderek daha meyilli hale geliyorlar.
FP’nin derlediği verilere bakılırsa, Çin’e yapılan teknoloji yatırımlarında Kuzey Amerika ve Avrupa’nın payı 2010’lu yılların başlarına göre bir hayli marjinalleşmiş durumda. 2010’da Kuzey Amerika’nın payı yüzde 23’ken, 2022’de bu oran yalnızca yüzde 4.
Öte yandan Washington’ın politikalarından bağımsız olarak Silikon Vadisi’ndeki temkinliliğin devam etmesi bekleniyor. FBI’ın San Fransisco ofisinde karşı-istihbarat servisinde çalışan Jeff Fields, Silikon Vadisi şirketlerine yaptığı sunumlarda ‘anlayışlı’ bir dinleyici gitlesine hitap ettiğine dikkat çekiyor.
Fields, Silikon Vadisi’nin, kendi ekibiyle ilişki kurma eğiliminin ve istekliliğinin son zamanlarda ‘katlanarak arttığını’, bunun kısmen Ukrayna’daki savaşın daha önce soyut görünen yabancı aktör casusluğu tehdidini gündeme getirmesinden kaynaklandığını söylüyor.
Ama herkes Çin’den çıkmaya çalışmıyor. Örneğin Taylor Ogan, aylar süren çabaların ardından Ocak ayında yatırım şirketi Snow Bull Capital’ı Boston’dan Çin’in teknoloji merkezi Shenzhen’e taşıdı.
