Fransız Senatosu, AB ile Kanada arasında 2017’den bu yana geçici olarak yürürlükte olan ticaret anlaşmasını, Fransız hayvancılığı üzerindeki potansiyel etkisi nedeniyle büyük bir çoğunlukla reddederek, anlaşmanın AB tarafından nihai olarak onaylanmasında daha fazla zorluk yaşanacağının sinyalini verdi.
Kanada ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ticaret anlaşması CETA’nın ekonomik ve ticari yönlerine ilişkin yasa tasarısının 21 Mart Perşembe günü Senato’da 255’e karşı 211 oyla reddedildi.
Oylamanın arkasındaki Komünist senatör grubu ‘büyük bir zaferi’ ve ‘halklar arasındaki rekabeti şiddetlendiren serbest ticaret anlaşmalarının mantığını reddeden herkesi’ alkışladı.
Böyle bir konu için alışılmadık bir şekilde, muhafazakâr Les républicains anlaşmaya karşı çıkmak için solla bir araya geldi.
Hükümet ise retçileri, çiftçilerin hoşnutsuzluğundan ve Avrupa seçim kampanyasından yararlanarak bu hassas konuyu öne çıkarmakla suçladı.
Avrupa’da çiftçilerin protestolarının başlamasından bu yana, serbest ticaret anlaşmaları başlıca suçlulardan biri olarak gösterildi ve Avrupa tarımını endüstriyel ürünler ve hizmetler lehine feda etmekle suçlandı.
Anlaşma, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un mutlak çoğunluğa sahip olduğu 2019 yılında Fransız Ulusal Meclisi’nde oylanarak kabul edilmişti.
O tarihten bu yana hükümet, Fransa’nın Brüksel ile yaptığı anlaşmayı onaylayabilmesi için bir koşul olan diğer meclisin oy kullanmasına izin vermeyi reddediyordu.
Anlaşmanın tamamen ticari olan kısmı 2017’den beri yürürlükte olmasına rağmen, CETA’nın tamamen onaylanması için AB’nin 27 üye ülkenin tamamının onayına ihtiyacı var. Şu ana kadar aralarında Almanya’nın da bulunduğu 17 AB ülkesi yeşil ışık yaktı; Fransa ve Kıbrıs ise onaylamayı reddetti.
Oylamadan önceki tartışmalar sırasında, Dış Ticaret Delegesi Franck Riester tarafından temsil edilen hükümet, özellikle CETA’nın etkileri konusunda muhalifler tarafından birkaç gündür yayılan ‘yanlış bilgileri’ kınadı.
Bakan, anlaşmanın Fransız ekonomisi, işletmeler, tarım ve Kanada ile stratejik ilişkiler için iyi olduğunda ısrar etti.
Temsilciye göre bunun kanıtı, kimyasallardan kozmetik ve çeliğe kadar tüm sektörlerde Fransa’nın Kanada’ya ihracatında altı yılda kaydedilen %33’lük artış. Tartışmanın merkezinde yer alan tarımsal gıda sektörü ihracatta üç kat artış kaydetti. Peynir ihracatı ise %60 oranında arttı.
Riester her şeyden önce, hormon ya da antibiyotiklerle işlenmiş Kanada sığır eti ithalatının risklerine ilişkin korkuları reddetti. Bunun ‘yanlış bilgi’ olduğunu söyleyen Bakan, Kanada’nın halen Fransa’ya sığır eti ihraç etmediğini de sözlerine ekledi.
Senatör ve çiftçi Laurent Duplomb (Les Républicains) hükümetin söylemine karşı çıkarak ‘ihracatta %33’lük artış rakamının değer olarak ifade edildiğini [hacim olarak değil] ve yarısından fazlasının enflasyonla yapay olarak şişirildiğini’ ileri sürdü.
CETA’yı eleştiren Veblen Enstitüsüne göre, 2017 ve 2022 yılları arasında mal ticareti hacim olarak sadece %0,7 oranında arttı.
Duplomb, “Sonuç olarak, CETA 2035 yılında Avrupa’da yaşayan kişi başına yılda 4 dolar kazandırırken, Kanada vatandaşı başına yılda 313 dolar kazandıracak,” iddiasında bulundu.
Duplomb ayrıca, 2019 ve 2022 yıllarında Kanada’da yaptığı denetimlerde hayvanların izlenebilirliği konusundaki eksiklikleri ortaya çıkaran ‘Avrupa Komisyonunun sessizliğini’ de kınadı.
