İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Hatay’da bulunan Dörtyol terminalinin kamyonlarla gelen Irak ham petrolünün ihracatına odaklanan nispeten küçük bir tesisken Şubat 2022’den sonra Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarının ağırlaşmasıyla birlikte Temmuz 2022’den bu yana deniz yoluyla petrol sevkiyatını artırdığını bildirdi.
Gazetede yer alan haberde, veri analiz şirketi Kpler uzmanlarının terminale deniz yoluyla gelen petrolün çoğunun Rusya’dan gelen rafine edilmiş yakıt olduğu ve bunların büyük bir kısmının Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarını ihlal ederek Avrupa’ya gönderildiği görüşü aktarıldı.
AB, geçtiğimiz yılın şubat ayından bu yana rafine edilmiş Rus petrolü ve geçtiğimiz aralık ayından bu yana da ham petrol ithalatını yasaklamıştı. Ancak uzmanlara göre Dörtyol’a giren ve çıkan ticaretin seyri, rafine ürünlerin yine de üye ülkelere gittiğini gösteriyor.
Temmuz 2022’de GTS’nin yüzde 40 hissesini Türk sahiplerinden satın almayı kabul eden Hollandalı petrol tüccarı Niels Trost, terminalin faaliyeti hakkında yorum yapmadı.
GTS, gazeteye geçen yıl yaptığı açıklamada ocak ve kasım ayları arasında terminalden sevk edilen 3,2 milyon ton ham petrolün yarısından biraz fazlasını Irak menşeli ürünlerin oluşturduğunu belirtmişti.
Kpler’in sevkiyat verilerine göre, geri kalan yaklaşık 10,5 milyon varil (yaklaşık 1,5 milyon ton) deniz yoluyla teslim edilirken 9,2 milyon varil, yani neredeyse yüzde 90’ı Rusya’dan geldi.
Nestled among the orange groves of Turkey’s southern coast stands an unlikely staging post for Moscow’s energy sales, a site from where disguised Russian fuels are shipped to European buyers — and allegedly even the US militaryhttps://t.co/vTzCsPtKN9
Kpler analisti Victor Katona, “Tarihsel olarak Dörtyol her zaman bir ham petrol ihracat terminali olmuştur. 2022’ye girerken birdenbire her şey bu hale geldi,” ifadelerini kullandı.
FT’ye göre Dörtyol geleneksel olarak Rusya’dan az miktarda petrol alıyordu, ancak savaşın patlak vermesinden bu yana tedarik keskin bir şekilde arttı. Dörtyol’a deniz yoluyla 2021 yılında 583 bin 870 varil (yaklaşık 87 bin ton), 2022 yılında ise 3,7 milyon varil (yaklaşık 513 bin ton) Rus menşeli petrol geldi, bu miktarlar söz konusu yıllarda terminale boşaltılan tüm deniz yüklerinin sırasıyla yüzde 38 ve yüzde 67’sini temsil ediyor.
Öte yandan gazete, Türkiye’nin Rusya’ya ihracatını 2023 başından bu yana 1,7 milyar dolar artırdığını anımsattı.
AB ve G7’nin Moskova ile petrol ticaretine kısıtlamalar getirmesinden bu yana Türkiye, Hindistan ve Çin’den sonra Rus petrolünün en büyük üçüncü alıcısı ve aynı zamanda Rus petrol ürünlerinin en büyük pazarı.
