Financial Times (FT) gazetesi, Rusya’nın en büyük enerji şirketi Gazprom’un yönetimi tarafından hazırlanan rapora dayandırdığı haberinde, Ukrayna’daki askeri müdahale sonrasında şirketin satışlarının üçte iki oranda azaldığını öne sürdü.
Habere göre raporda, Gazprom’un kaybettiği gaz satışlarını en az on yıl boyunca geri kazanmasının mümkün olmadığı belirtildi.
Raporda, “Yaptırımların Gazprom ve enerji endüstrisi için ana sonucu ihracatta azalma ve bu azalma 2035’ten önce 2020 seviyelerine geri dönmeyecek,” ifadelerine yer verildi.
Şirketin Avrupa’ya ihracatı 2035 yılına kadar yılda ortalama 50 ila 75 milyar metreküp olacak ki bu da savaş öncesi seviyenin ancak üçte biri.
Rapora göre Gazprom’un Rusya’nın enerji ihracatındaki payı, yaptırımlardan özellikle etkilenen boru hattı gazının yerini daha az kırılgan olan sıvılaştırılmış doğalgaza (LNG) bırakmasıyla azalacak.
Raporda, “Gazprom’un yeni pazarlar bulma konusunda hükümetten ciddi bir destek olmadan büyümeye geri dönmesi zor olacak,” denildi.
Moskova, Gazprom’un ihracatını canlandıracağını umduğu Sibirya’nın Gücü-2 boru hattının inşası için Pekin ile bir anlaşma yapmaya çalışıyor.
Boru hattının 2030’da planlandığı gibi tamamlanması halinde yılda 50 milyar metreküplük ek kapasite yaratması bekleniyor.
Ancak rapora göre Çin’in Rus doğalgazını Avrupa’nın ödediğinden çok daha düşük bir fiyata alabilmesi, savaş öncesi hacimlere geri dönülse bile Gazprom’un ihracatının daha az kârlı olacağı anlamına geliyor.
Raporda, LNG’nin Rusya açısından daha güvenilir bir ihracat geliri kaynağı olabileceği, çünkü boru hattı yerine gemiyle taşındığı ve izlenmesinin daha zor olduğuna dikkat çekildi.
Rapora göre Rusya’nın doğu kıyısında LNG terminalleri inşa etmek eli rahatlatabilir ve Pekin’in fiyatı kontrol etmesini sağlayan bağımlılığı gevşetebilir.
Ancak Gazprom kendi ihracat kapasitesini arttırmakta zorlanacak, zira elektrik üretmek, gazı sıkıştırmak ve taşımak için Batı yapımı türbinlere ihtiyaç duyuyor ve yaptırımlar nedeniyle bu ekipmanlara erişimi engelliyor.
Gaz türbinlerinin yurt içinde inşa edilmesine yönelik bir programın en az 100 milyar rubleye mal olacağı ve en az beş yıl süreceği belirtilen raporda, Gazprom’un kayda değer bir gelir artışı olmadan yatırım programını finanse etmekte zorlanacağı ifade edildi.
Rapor yayımlandıktan sonra Gazprom’un görünümü daha da kötüleşti ve şirket, 629 milyar ruble zarar açıkladı.
Washington’daki Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden kıdemli araştırmacı Elina Ribakova, gazeteye verdiği demeçte raporun son derece ‘kasvetli’ olduğu değerlendirmesini yaptı.
Ribakova, “Gazprom çıkmazda ve bunu çok iyi anlıyorlar,” diye konuştu.
