İran’a yönelik misillemeye hazırlanan İsrail’in anti balistik füze stoklarını yenilemesi gerekiyor.
Financial Times’ın (FT) sektör yöneticileri, eski askeri yetkililer ve analistlere dayandırdığı habere göre İsrail; İran ve direniş eksininin diğer üyelerinin saldırılarına karşı koymak için hava savunmasını güçlendirmeye çalışırken önleyici füze sıkıntısıyla karşı karşıya.
ABD, İsrail’in İran’a yönelik beklenen ve bölgesel gerilimi daha da tırmandırma riski taşıyan misilleme saldırısı öncesinde, İsrail’in hava savunmasındaki boşlukların kapatılmasına yardım için harekete geçti. Pazar günü bir Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunması (THAAD) füze bataryasının konuşlandırılacağını duyurdu.
“Kritik eşiğe yaklaşıyoruz”
ABD’nin Orta Doğu’dan sorumlu eski üst düzey savunma yetkililerinden Dana Stroul, “İsrail’in mühimmat sorunu ciddi” dedi. “Eğer İran, İsrail saldırısına [büyük bir hava saldırısıyla] karşılık verirse ve buna Hizbullah da katılırsa, İsrail’in hava savunması zorlanacak” diyen Stroul, ABD stoklarının sınırsız olmadığını da sözlerine ekledi. Stroul, “ABD; Ukrayna ve İsrail’e aynı hızda tedarike devam edemez. Kritik eşiğe yaklaşıyoruz” dedi.
Balistik füzeleri vurmak için kullanılan Arrow önleyicilerini üreten devlet kurumu İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii CEO’su Boaz Levy, üretim hatlarını sürekli çalıştırabilmek için üç vardiya çalıştıklarını söyledi. “Bazı hatlarımız haftanın yedi günü 24 saat çalışıyor. Amacımız tüm yükümlülüklerimizi yerine getirmek” diyen Levy, önleme füzelerini üretmek için gereken sürenin ‘gün meselesi olmadığını’ da sözlerine ekledi. İsrail stoklarının durumunu açıklamayan Levy, “Stokları yenilememiz gerektiği bir sır değil” diye ekledi.
İsrail ordusu, Nisan ayında ABD ve diğer müttefiklerinin yardımıyla İran’ın 170 insansız hava aracı, 30 seyir füzesi ve 120 balistik füzeden oluşan salvosuna karşı yüzde 99’luk bir önleme oranı elde ettiğini iddia etti. Ancak İsrail, İran’ın 1 Ekim’de ateşlediği 180’den fazla balistik füzeden oluşan ikinci yaylım ateşini savuşturmakta o kadar başarılı değildi. Açık kaynak istihbarat analistlerine göre neredeyse üç düzine füze, İsrail’in Nevatim hava üssüne isabet ederken, bir füze İsrail’in dış istihbarat teşkilatı Mossad’ın merkezinin 700 metre uzağında patladı.
Balistik füzeleri vurmak üzere tasarlanan ve ABD tarafından tedarik edilen THAAD bataryası İsrail’in Arrow sisteminin yanına konuşlandırılacak. Binyamin Netanyahu hükümeti, İran’ın Ekim ayında Hamas ve Hizbullah liderlerinin öldürülmesinin intikamını almak için yaptığını söylediği füze saldırısına misilleme planlarken İsrail’in genel hava savunmasını güçlendiriyor.
“Hizbullah’ın tam kapasitesini henüz görmüyoruz”
Hizbullah, İsrail’in komutanlarına ve cephaneliğine yönelik haftalarca süren saldırılarına rağmen İsrail’in en az 60 km içine kadar saldırabileceğini gösterdi. Pazar günü Hizbullah’a ait bir insansız hava aracı ülkenin merkezindeki bir askeri üste dört İsrail askerini öldürdü.
İsrail Savunma Kuvvetleri’nde strateji başkanlığı yapmış emekli Tuğgeneral Assaf Orion, “Hizbullah’ın tam kapasitesini henüz görmüyoruz. Savaş öncesi tahmini fırlatma kapasitesinin sadece onda biri kadar yani günde iki bin roket yerine birkaç yüz roket atıyor” dedi. Orion’a göre bu açığın bir kısmı Hizbullah’ın tam güçle saldırmama tercihinden bir kısmı da İsrail ordusu tarafından zayıflatılmış olmasından kaynaklanıyor. Orion, “Ancak Hizbullah’ın güçlü bir operasyon başlatacak kadar kapasitesi var” ifadesini kullandı.
Analistler, savunma planlayıcılarının ve İsrail’in yapay zekâ destekli hava savunma sistemlerinin, hangi bölgelerin diğerlerine kıyasla daha fazla korunacağına karar vermek zorunda kaldığını belirtti. İsrail’in resmi rakamlarına göre, sadece Gazze ve Lübnan’dan geçen yıl İsrail’e 20.000’den fazla roket ve füze fırlatıldı.
İsrail Savunma Bakanlığı’nda eski bir araştırmacı olan Ehud Eilam, “1 Ekim saldırısı sırasında, IDF’nin İran’ın bir sonraki saldırısının Tel Aviv’e yönelmesi ihtimaline karşı bazı Arrow savunma füzelerini harekete geçirmediğine dair bir izlenim vardı. İsrail’in önleme füzelerinin tükenmeye başlaması ve bunların nasıl konuşlandırılacağına öncelik vermek zorunda kalması an meselesi” dedi.
