Moldova’nın Gagavuzya Özerk Cumhuriyeti’nin lideri Yevgeniya Gutsul’un Rusya’nın çeşitli bölgelerinin liderleriyle yaptığı görüşmeler çeşitli işbirliği anlaşmalarıyla sonuçlandı.
Geçtiğimiz günlerde Rusya’ya bir ziyarette bulunan Gutsul, Krasnodar Oblastı Birinci Vali Yardımcısı İgor Galas ve Vali Yardımcısı Aleksandr Ruppel, Pskov ve Penza oblastlarının valileri Mihail Vedernikov ve Oleg Melniçenko ile bir araya gelmişti.
Federasyon Konseyi Başkanı Valentina Matviyenko ile de görüşen Gutsul, Sirius’ta düzenlenen Dünya Gençlik Festivali’ne katılmıştı.
Gagavuzya Başkanı, Vedernikov ile özel gelişim ihtiyaçları olan çocuklarla çalışan öğretmenlerin etkileşimi konusunda anlaştı; yakın gelecekte bölgeden öğretmenler otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için Pskov pedagoji merkezine gidecekler.
Gutsul, Telegram kanalından yaptığı paylaşımda, “Mihail Vedernikov, Belarus’un da katılımıyla Gagavuzya gençliği ile Pskov oblastı arasındaki temasların genişletilmesini önerdi. Tabii ki bu öneriyi memnuniyetle kabul ettim, zira gençlerimiz daha fazla iletişim kurmalı ve seyahat etmeli,” dedi.
Vedernikov da Telegram kanalında işbirliği konusunda bir çalışma grubunun da oluşturulacağını bildirdi. Gutsul ve Kuban vali yardımcıları arasında yapılan görüşmelerin ardından bölgeler arasında yeni bir anlaşma yapılmasına karar verildi.
Öte yandan Gutsul, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Gutsul’a göre görüşmede ‘Gagavuzya’mızın merkezinde yer aldığı karmaşık bölgesel ve jeopolitik meseleler’ ele alındı.
Gutsul, “Rusya lideri, Gagavuzya’yı ve Gagavuz halkını uluslararası arenada yasal haklarımızı, yetkilerimizi ve pozisyonlarımızı savunmada destekleme sözü verdi,” dedi.
Rusya bölgeleri uzun yıllardır Transdinyester ile işbirliği yapıyor. Bu tür anlaşmaların bir kısmı 2016 yılında Tiraspol’da düzenlenen ‘Transdinyester ve Rusya: İşbirliği yolları ve fırsatları’ forumunda imzalanmıştı.
O dönemde Transdinyester; Bryansk, İrkutsk ve Kaliningrad oblastlarıyla işbirliği yapmayı kabul etmiş ve belediyeler ile ticaret ve sanayi odaları arasında da anlaşmalar imzalanmıştı.
İki yıl önce Rusya ve Transdinyester temsilcileri finans ve diğer alanlarda işbirliğine ilişkin çeşitli anlaşmalar imzalamışlardı.
Uluslararası İnsani ve Siyasi Araştırmalar Enstitüsü uzmanı Vladimir Bruter, Vedomosti gazetesine verdiği demeçte Gagavuzya’nın temel arzusunun Kişinev’in etnik bir grup olarak kendi çıkarlarına saygı göstermesini sağlamak olduğunu belirtti.
Bruter, son zamanlarda Moldova makamlarının daha önceki karşılıklı anlaşmalara uymadığını, bunun da özerkliğin ekonomisine ve bütçesine zarar verdiğini ve Gagavuzların bu anlaşmalara yeniden uyulmasını istediğini anımsattı.
Uzman, “Henüz Kişinev ile pazarlıktan söz edemeyiz, zira tek taraflı hareket ediyor ve Gagavuzya’nın görüşleriyle ilgilenmiyor, Gutsul’u kabineye dahil etmeme noktasına kadar geldi ki bu yasalara aykırı. Dolayısıyla Putin’in Gutsul ile görüşmesi, Gutsul’un bu zor durumdan kurtulma konusunda ürkek bir girişimiydi,” ifadelerini kullandı.
Petersburg Politika Vakfı Başkanı Mihail Vinogradov ise Rusya tarafından bakıldığında, özerklikle bölgesel işbirliğinin şu ana kadar yoğunlaşmasının daha çok Moldova’ya yönelik politika etrafında dönen bir entrikaya benzediğini ifade etti.
Vinogradov, “Gerçek işbirliği olanakları sınırlı, Rusya’nın ne Moldova ne de Gagavuzya ile sınırı var,” değerlendirmesini yaptı.
