EURACTIV’in edindiği bilgiye göre Güney Kıbrıs yönetimi, Türkiye ile görüşmeleri yeniden başlatmak ve AB üyelik sürecini bir teşvik unsuru olarak kullanarak bölünmüş adada bir çözüme doğru ilerlemek umuduyla Kıbrıs için özel bir temsilci atanması için lobi yapıyor.
EURACTIV’e konuşan bir Kıbrıslı yetkili, “[Yeni özel temsilcinin] öngörülen görevlerinden biri, Türkiye’nin yeniden birleşmiş bir Kıbrıs’tan kazanacağı her şeyi vurgulamak amacıyla Ankara ile görüşmek olacaktır,” dedi. Yetkili, AB’nin birkaç yıldır masada olan fakat farklı nedenlerle gerçekleşmeyen bu tür teşvikleri Ankara’ya sunmak için ‘benzersiz bir konuma sahip olduğunu’ söyledi.
Konuyla ilgili bilgi sahibi dört kişinin EURACTIV’e verdiği bilgiye göre, olası atama henüz AB formatında tartışılmadı fakat bloğun dışişleri bakanları 20 Temmuz Perşembe günü bir araya geldiğinde gündeme gelmesi muhtemel.
Seçim sonrası ilişkiler ivmelenebilir
Yeni hamle, Ankara’nın geçen hafta Brüksel’den Stockholm’ün NATO’ya katılımının önündeki engelin kaldırılması için Türkiye’nin durmuş olan AB üyelik başvurusunu canlandırmasını talep etmesinin ardından geldi.
Üst düzey bir AB yetkilisi dışişleri bakanları toplantısı öncesinde yaptığı açıklamada, Perşembe günü AB dışişleri bakanlarının ‘AB’nin Türkiye ile ilişkilerini gözden geçirmelerinin’ beklendiğini söyledi. Yetkili, “Yeni hükümet, AB’nin en önemli ilişkilerinden birini, en büyük komşularımızdan biri ve [AB] adayı olan Türkiye’yi tartışmak için doğru zaman,” dedi.
‘Yapıcı adımlar’ karşılığında üyelik
Görüşmeler öncesinde AB’nin diplomatik servisi (EEAS) EURACTIV tarafından görülen kısa bir not hazırladı ve bu notta Ankara’nın üyelik şansının yanı sıra dışişleri bakanlarına ‘Kıbrıs çözüm görüşmelerinin hızla yeniden başlamasına aktif olarak nasıl katkıda bulunabileceklerini’ düşünmeleri tavsiye ediliyor.
Kıbrıslı yetkili, “[AB liderleri] Türkiye’nin Kıbrıs sorunu karşısındaki tutumunu AB-Türkiye ilişkilerinin geleceği ile ilişkilendirerek, seçim sonrası ivmeyi kullanarak ilişkilere yeniden enerji kazandırmaya çalışıyorlar,” diye ekledi.
Kıbrıslı yetkili, Ankara’nın Kıbrıs sorununda atacağı ‘yapıcı adımlar’ ile birlikte BM öncülüğündeki müzakerelerin yeniden başlaması ve ilerlemesine paralel olarak, ‘kademeli ve karşılıklı yarar sağlayacak’ bir paket şeklinde Türkiye’ye yönelik ‘çeşitli açılımları değerlendirmeyi’ sağlayacağını ve böylece bir ‘kazan-kazan durumu’ yaratacağını savundu.
Brüksel temkinli
EURACTIV’in edindiği bilgiye göre elçi, Avrupa Konseyi’nde AB liderlerine rapor verecek ve çözüm sürecinin başını çeken Birleşmiş Milletler ve anlaşmanın garantörleriyle irtibat kuracak. Fakat AB’nin BM düzeyindeki bu tür çözüm görüşmelerinde nasıl bir rol oynayacağı net değil.
Kıbrıslılar, “Tanınmış ve saygın bir siyasi kişiliğin atanması, Kıbrıs sorunu müzakerelerinin yeniden başlatılması çabalarında çok ihtiyaç duyulan ivmenin yaratılmasını sağlayacaktır,” diye düşünüyor.
Kıbrıslı kaynak, BM tarafının da bu fikre ‘oldukça sıcak baktığını’ söyledi.
Bununla birlikte AB diplomatları, pozisyonların birbirinden çok uzak olması ya da herhangi bir meyve vermesinin çok uzun zaman alacak olması nedeniyle görüşmelerin başarılı olamayabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Şimdilik, gümrük birliğinin modernizasyonu ve vize serbestisinin ilişkiyi canlandırmak için ‘konuştuğumuz seçeneklerin bir parçası gibi göründüğünü’ söyleyen bir AB diplomatı, katılım müzakerelerinin yeniden başlatılmasının ‘hâlâ tartışılması gerektiğini’ de sözlerine ekledi.