IMF Genel Müdürü Kristalina Georgieva, ağır borç yükü olan Mısır’la, ekonomisini boğan döviz krizini hafifletmek için çok önemli görülen bir kredi anlaşması imzalamaya “çok yakın” olduklarını söyledi. Georgieva IMF’nin Washington’daki merkezinde düzenlediği basın brifinginde “Biraz daha zamana ihtiyacımız olabilir. Ancak uygulamanın ayrıntıları üzerinde çalıştığımız son aşamadayız ve her iki taraf da bunu doğru yapmak istiyoruz” dedi.
Financial Times’da yer alan habere göre Georgieva, IMF’nin daha önce 3 milyar dolarlık bir kredinin ödemelerini durdurmasına rağmen genişletilmiş bir kredi anlaşmasını sürdürmesinin ana nedeninin Gazze’deki savaş olduğunu açıkça belirtti. IMF geçen yıl Kahire’nin esnek döviz kuruna geçme ve devletin ve ordunun ekonomideki ağırlığını azaltma koşullarını yerine getirmemesi nedeniyle ödemeleri durdurmuştu.
Georgieva, Gazze’deki savaşın “merkez üssüne sınırı olan” Mısır, Lübnan ve daha az ölçüde Ürdün gibi ülkeler için “çok endişeli” olduklarını söyledi.
Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’de seyreden gemilere yönelik saldırıları nedeniyle Süveyş’ten sağladığı geliri önemli ölçüde azalan Kahire için “endişeyi artırdı”. Georgieva, “Mısır’ın mali açığının arttığının farkındayız… Süveyş Kanalı’ndan elde ettikleri gelirleri kaybediyorlar” dedi.
Analistler, Mısır-IMF görüşmelerinin en az 10 milyar dolarlık bir pakete odaklandığını, bunun bir kısmının kredi kuruluşundan, geri kalanının ise muhtemelen Dünya Bankası’nın da dahil olduğu diğer kreditörlerden geleceğini söylüyor.
Goldman Sachs’ın Orta Doğu ve Kuzey Afrika ekonomisti Farouk Soussa, “Piyasalar, tamamı IMF’den gelmese bile 10 milyar dolara bakıyor” dedi.
Mısır, Kasım ayında yüzde 34’ü aşan yüksek enflasyon ve resmi ve karaborsa döviz kurları arasında giderek büyüyen uçurumla sonuçlanan ciddi bir döviz sıkıntısı ile son on yılların en kötü ekonomik krizini yaşıyor. Mısır halihazırda, seri temerrüde düşen Arjantin’den sonra IMF’nin ikinci en büyük borç alan ülkesi konumunda.
Mısır lirası dün paralel piyasada 67 dolardan işlem görüyordu. Resmi kur Mart 2023’ten bu yana 30,9’da sabitlenmiş durumda.
IMF paketinin kilidini açmak için gereken reformların bir parçası olarak Merkez Bankası’nın para biriminin değerini düşüreceği ya da dalgalanmasına izin vereceği yönünde spekülasyonlar yaygındı.
Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Osama Rabie, 25 Ocak’ta Al Sharq TV’ye verdiği röportajda, Süveyş Kanalı gelirinin yıl başından bu yana 2023’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 44 oranında düştüğünü söyledi.
Analistler, Mısır’ın sınırındaki savaşın batılı başkentlerde ülkenin çökmekte olan ekonomisini kurtarmak için IMF anlaşmasını destekleme konusunda yeni bir ivme kazandırdığını söylüyor.
Uluslararası Kriz Grubu’nun ABD program direktörü Michael Wahid Hanna, “Gazze savaşı ABD’nin Mısır’ın mevcut durumuna bakışını etkiledi ve bu da yeni bir esneklik yarattı” dedi.
Mısır’ın Gazze sınırındaki Refah kapısının bölgeye insani yardım malzemelerinin ana giriş noktası olduğunu belirten Hanna, Kahire’nin “Hamas’la gerçek ve aktif bağlantıları olan birkaç bölgesel oyuncudan biri” olduğunu ve bu nedenle arabuluculukta rol oynayabileceğini kaydetti.
Mısır hükümeti çarşamba günü bütçe açığını daraltmaya ve özel sektörün önünü açmaya yönelik tedbirler açıkladı. Ayrıca haziran ayına kadar yeni ulusal projeler için dış finansmanı da durdurdu.
2014’ten bu yana cumhurbaşkanı olan Abdülfettah es-Sisi yönetimindeki Mısır, ordunun öncülüğünde borçla desteklenen devasa bir altyapı programı başlattı. Eleştirmenler bazı projelerin gerçek ihtiyaçlara cevap verdiğini ancak yeni bir idari başkent gibi diğerlerinin ertelenebileceğini söylüyor.
Londra’daki Capital Economics’te ekonomist olan James Swanston, yatırımcıların geri dönmesi için Mısır’ın reformlara ve güvenilir bir döviz kuruna ihtiyacı olduğunu söyledi ve “IMF anlaşmasının olmamasının sonuçları oldukça kötü olur çünkü borç geri ödemesi için gereken mali ihtiyaçlar oldukça keskin” uyarısında bulundu.
