AVRUPA

İngiliz hükümeti, savaştan 14 yıl önce Falkland/Malvinas adalarını devretmeyi planlamış

Yayınlanma

Gizliliği yeni kalkan belgelere göre, Falkland/Malvinas savaşından 14 yıl önce İngiliz hükümeti adaların egemenliğini Arjantin’e devretmeyi planladı.

Declassified UK’de yayınlanan habere göre, 1966-1968 yılında dönemin İşçi Partili başbakanı Harold Wilson’ın kabinesi, özel olarak bölgenin maliyetli olabileceğini, savunulamayacağını ve Buenos Aires ile askeri gerilim kaynağı olduğunu savunarak adaların egemenliğini devretmeyi düşünüyordu.

Belgelere göre Londra, adaların egemenliğinin devri ile ilgili Buenos Aires ile gizli müzakereler yürüttü.

BBC, 1990’ların sonunda iki ülkenin 1968’de İngiltere’nin ‘Arjantin’in Adalar üzerindeki egemenliğini kararlaştırılacak bir tarihten itibaren tanıyacağını’ ve ‘Adalar nüfusunun çıkarlarını usulüne uygun olarak dikkate alacağını’ belirten bir anlaşma imzaladığını ortaya çıkarmıştı.

Yeni belgelere göre, Bakanlar Kurulu’nun 24 Eylül 1968 tarihli toplantısında bakanlar özel olarak Falkland Adaları’nın artık Londra için stratejik ya da ticari bir değeri kalmadığını belirttiler ve Birleşik Krallık hükümetinin yakında bölgeye ‘bütçe yardımı’ sağlamak zorunda kalacağından endişe ettiklerini dile getirdiler.

Bakanlar ayrıca Falkland Adaları konusunda Arjantin ile askeri çatışma tehdidini de öngörerek, “Nüfus ve kaynaklarımıza oranla gülünç derecede büyük bir güç dışında Falkland Adaları’nı artık savunamayız,” diyorlardı.

Ocak 1966’da Dışişleri Bakanı Michael Stewart Buenos Aires’i ziyaret eden ilk İngiliz Dışişleri Bakanı oldu ve adaların egemenliği konusunda bir dizi gizli müzakere başlattı.

Ertesi yıl, Mart 1967’de ise Stewart’ın halefi George Brown Arjantin büyükelçisine İngiltere’nin ‘Ada sakinleri tarafından kabul edilebilir ve belirli koşullara tabi olmak kaydıyla egemenliği Arjantin’e devretmeye istekli olduğunu’ söyledi.

1968 yılına gelindiğinde Birleşik Krallık ve Arjantin, taslak bir Mutabakat Zaptı üzerinde anlaşmaya varmıştı, taslakta şu yazıyordu: “Böyle bir nihai çözümün bir parçası olarak Birleşik Krallık Hükümeti, üzerinde mutabık kalınacak bir tarihten itibaren Arjantin’in Adalar üzerindeki egemenliğini tanıyacaktır.”

Mutabakat Zaptına Birleşik Krallık hükümetinin ‘Adalıların rızası olmadan egemenliğin devredilmeyeceğini vurgulayan’ tek taraflı bir açıklaması eşlik edecekti. 

Fakat Wilson hükümeti parlamentonun ve Falkland Adalılarının güçlü muhalefetiyle karşılaştı ve müzakereler sonunda çöktü.

Bakanlar, “Koloni artık bizim için stratejik ya da ekonomik bir değer taşımıyor. Şimdiye kadar neredeyse kendi kendine yetiyordu ama ekonomisi büyük ölçüde yüne bağlıydı. Bu malın fiyatları şu anda dünya piyasalarında düşmektedir ve gelecekte bunu telafi etmek için bütçe yardımı yapmak zorunda kalmamız muhtemeldir,” gözleminde bulunuyordu.

Ayrıca ekonomik refahları azaldıkça, Ada sakinlerinin arasında Arjantin yanlısı duyguların artabileceğinden de endişe ediliyordu.

Çok Okunanlar

Exit mobile version