ABD’de bu sene yapılacak başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçilerin adayı olma ihtimali gitgide güçlenen Donald Trump’ı ‘bekleyenler’ arasında belki de ilk sırayı İngiliz muhafazakârları alıyor.
Politico’da yer alan değerlendirmeye göre, aralarında eski başbakanların da bulunduğu muhafazakâr siyasetçiler, son zamanlarda eski ABD Başkanına ‘ihtiyatlı övgüler’ yağdırmaya başladı.
Başbakan Rishi Sunak liderliğindeki Birleşik Krallık hükümeti, görevdeki Joe Biden’ı veya muhtemel rakibi Trump’ı rahatsız etmekten kaçınmaya çalışarak tarafsız kalsa da Britanya’daki muhafazakâr çevrelerde, kasım ayında ‘Trump 2.0’ın gelmesi ihtimali artık canlı bir konu.
‘Trump, tehlikeli bir dünyada güç göstermeye hazır’
Muhafazakâr Parti’ye yakın ConservativeHome’un editörü Paul Goodman’ın bu haftaki bir köşe yazısı, Westminster’ın ikinci bir Trump döneminin artılarını ve eksilerini özetlemeye çalışırken, “Yaklaşan yarışmada, bir zevzek ile bir ceset arasında seçimden daha fazlası olabilir mi?” diye sordu.
Goodman, Trump’a ‘egomanyak bir narsist, komplo teorisyeni, etik açıdan meydan okuyan bir işadamı, kadın düşmanı, olağanüstü sert ve eski bir Demokrat’ derken, pek çok Muhafazakâr Partilinin, Kuzey İrlanda konusunda Brexit sonrası kavgalar söz konusu olduğunda Birleşik Krallık’a ‘daha az meyilli’ olduğundan şüphelendiği Biden ile keskin karşıtlıklar çizdi.
‘Çin, Rusya ve İran’ın birbirine yaklaşıyor gibi göründüğü tehlikeli bir dünyada’ Trump’ın güç göstermeye ve gerekirse onu kullanmaya daha hazır olacağını savunan muhafazakâr yazar, eski Başbakan Boris Johnson’ın kullandığı argümanlara benzer şeyler söyledi.
Zamanında eski ABD Başkanı tarafından ‘Britanya’nın Trump’ı’ olarak övülen Johnson, cuma günü yaptığı açıklamada, ‘küresel duyarcılığın [wokerati] şiddetle titremesine rağmen’, ‘Trump başkanlığının dünya için büyük bir kazanç olabileceğini’ savundu.
ABD’li Cumhuriyetçileri Ukrayna’ya destekten vazgeçmemeye ikna etmek için bir hayli lobi yapan Johnson, Daily Mail’deki makalesinde de ‘pohpohlamaya’ çalıştı ve Trump’ı görevdeyken Ukrayna’yı özgür tutmak için ‘zaten açıkça yardım eden’ bir adam olarak övdü.
2022’de kısa bir süre için Johnson’ın yerine başbakan olan Liz Truss da aday kim olursa olsun 2024’te Cumhuriyetçilerin kazanmasını umduğunu açıkça belirtmişti.
Eski bakan ve Politico’nun yazdığına göre ‘muhafazakâr sağın sevgilisi’ Jacob Rees-Mogg ise geçtiğimiz günlerde BBC’ye verdiği demeçte, “’Başkan Biden yerine Donald Trump’ı tercih edeceğini’ söyledi.
Önde gelen bir Muhafazakâr Parti milletvekili ve eski bakan Jake Berry de, bir ITV programının arasında eski başkanın bir fotoğrafını görünce, “Onu [Trump’ı] geri getirin!” dedi.
Muhafazakâr Parti saflarındaki bir Trump destekçisi, Trump’ın diğer birçok Muhafazakâr hayranını tanıdıklarını söyledi.
Öte yandan her muhafazakâr aynı görüşte değil. Eski bakanlardan David Gauke, Politico’ya verdiği demeçte, “Herhangi bir ana akım İngiliz politikacının Trump’ı desteklemesinin oldukça sıra dışı olduğunu düşünüyorum. Hukukun üstünlüğüne ve demokratik kurumlara saygısı yok,” dedi.
Parlamento Dış İlişkiler Komitesi Başkanı ve muhafazakârların ‘merkezci’ isimlerinden Alicia Kearns de, ‘insanların 2024 yılında, yanlış bir biçimde son seçimin kendisinden çalındığını iddia eden birinin ABD Başkanını olmasını ciddi ciddi istemelerini’ eleştirdi.
