Rusya’nın petrol tedarikçileri, petrodolar girişini sınırlamak için Batılı ülkeler tarafından belirlenen tavan fiyatları aşmayı başardı.
Deniz petrol ticareti artık büyük ölçüde ‘gölge filoya’ ait tankerlerle, yani bilinmeyen şirketlere kayıtlı ve sigortacılar hakkında hiçbir bilgi vermeyen eski gemilerle yürütülüyor.
Bu nedenle İngiltere ve Avrupa Birliği (AB), Rus hazinesinin petrol gelirlerine karşı mücadelenin yeni bir aşamasını başlatma niyetinde.
Bloomberg‘in konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere ve kabul edilmek üzere hazırlanan belgelere dayandırdığı haberine göre İngiltere, bir grup Avrupa ülkesiyle birlikte, ‘yaptırımları delerek’ Rus petrolünü taşıyan gölge filo tankerlerini izlemeye dönük planı bu hafta onaylayacak.
Taslak bildiride, katılımcıların bu gemiler hakkında bilgi toplamayı ve bunları birbirleriyle paylaşarak ‘bu gemilerin ve [ticareti] organize edenlerin yarattığı risklere karşı tepkimizi koordine etmeyi ve bu tehdidi ele almak için özel sektör ve diğer denizcilik aktörleriyle birlikte çalışmayı’ amaçladıkları belirtiliyor.
Taslak bildirinin perşembe günü yeni İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın ev sahipliğinde düzenlenecek olan Avrupa Siyasi Topluluğu forumunda kabul edilmesi planlanıyor.
Farklı ülkelerden yetkililer ve uzmanlardan oluşan özel bir grup, acilen ‘somut önlemler almaya başlamak’ üzere oluşturulacak.
Taslak belgede, “Rusya’nın gölge filosu ülkelerimiz ve dünyanın deniz ve okyanuslarına bağımlı olan diğer uluslar için bir tehdit oluşturmaktadır. Bu gölge filodaki pek çok gemi sigortasız ve bakımsızdır. Pek çoğu da temel güvenlik ve çevre standartlarını ihlal eden faaliyetlerde bulunmaktadır,” iddiasında bulunuldu.
AB, Danimarka’nın Batı sigortası olmadan boğazlarından geçen tankerleri durdurmasına izin vermek için 2023’ün sonlarında bir plan üzerinde çalışmaya başladı.
BM Deniz Hukuku Sözleşmesi, devletlerin ekolojileri için risk oluşturabilecek gemileri denetlemelerine izin veriyor, fakat pratikte bu yönde adımlar atmak zor.
Bir gemiyi durdurmak için yetkililerin, geminin kıyı sularına ve kıyılara zarar verebileceğine inanmak için ‘açık nesnel’ gerekçelere sahip olması gerekiyor.
Bu durumda Danimarka’nın tüm şüpheli tankerleri durdurup denetleyip denetleyemeyeceği ve buna uymayı reddetmeleri halinde ne yapılacağı da belirsiz.
Geçen ay Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen, ülkenin ‘gölge’ tankerlerin Baltık Denizi’ndeki hareketlerini kısıtlamak için tedbirler hazırladığını duyurmuştu.
Diğer Baltık ülkeleri ve AB üyeleriyle görüşmelerde bulunduğunu belirten Rasmussen, “Gölge filo, uluslararası bir çözüm gerektiren uluslararası bir sorundur,” demişti.
Bloomberg’e konuşan kaynaklardan biri, yeni planın gölge filo gemilerine karşı ek yaptırımlar içerebileceğini dile getirdi.
Geçtiğimiz ekim ayından bu yana ABD, İngiltere ve AB’nin kısıtlamaları altına giren yaklaşık 50 gemiden neredeyse hiçbiri artık petrol taşımacılığı yapmıyor.
