Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) yeni lideri Shigeru Ishiba, salı günü muhalefet partilerinin protestolarının damgasını vurduğu kısa bir parlamento oturumunun ilk gününde yapılan alt ve üst meclis oylamalarında ülkenin 102. başbakanı seçildi.
Ishiba’nın muhalefet partilerinin adayları karşısındaki zaferi, LDP ve koalisyon ortağı Komeito’nun Diet’in her iki kanadında da yeterli oy sayısına sahip olmasıyla sağlandı. Kabine Baş Sekreteri Yoshimasa Hayashi daha sonra Katsunobu Kato’nun maliye bakanı, Takeshi Iwaya’nın dışişleri bakanı ve Gen Nakatani’nin savunma bakanı olduğu yeni bakanlar kurulunu açıkladı. Hayashi, Ishiba’nın selefi Fumio Kishida’nın kabinesinden kalan bir isim.
Japonya’nın yeni lideri, azalan nüfus ve on yıllardır süren deflasyonla mücadeleden hala etkilenen kırılgan bir ekonomi gibi zorlu sorunlarla karşı karşıya. Ulusal güvenlik alanında ise Tokyo; Çin, Kuzey Kore ve Rusya’ya karşı ABD ittifakına dahil. Öte yandan ABD de yeni başkanını seçmeye çalışırken, Japonya Washington ile ‘yakın’ ilişkilerin ayn şekilde devam edip etmeyeceği konusunda endişeli.
Yeni savunma şefi Nakatani gazetecilere verdiği demeçte Çin ve Kuzey Kore’ye atıfta bulunarak “Şu anda uluslararası alanda artan gerilim ve tehlikeler var ve Japonya’nın güvenliği ve savunması da büyük endişe kaynağı” dedi. “Teyakkuz ve gözetlemeyi sürdürmek ve Öz Savunma Kuvvetlerinin Japonya’yı iyi bir şekilde savunabileceği bir sistem kurmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Daha geniş yetki arayışı ve muhalefetin protestoları
Ishiba ğazartesi günü yaptığı açıklamada alt meclisi feshetmeyi ve 27 Ekim için erken seçim çağrısında bulunmayı planladığını söyledi ki bu daha geniş bir yetki arayışı olarak görülüyor. Cuma günü yapılan ikinci tur oylamada muhafazakar milletvekili Sanae Takaichi’ye karşı üstünlük sağlayarak LDP başkanı seçildi. LDP’nin ilk kadın başkanı olmaya çalışan Takaichi ilk turda öndeydi. Aralarında Hayashi ve Kato’nun da bulunduğu dokuz aday bu göreve talip olmuştu.
Dokuz gün sürecek olağanüstü yasama oturumu, ana muhalefetteki Anayasal Demokratik Parti’nin Ishiba’yı başbakan seçilmeden önce alt meclis seçim tarihini açıkladığı için eleştiren protestosuyla açıldı. CDP milletvekili Junya Ogawa yaptığı kısa konuşmada, “Bu, Diyet’e karşı en büyük saygısızlığı gösteriyor” dedi.
Ishiba alt mecliste toplam 291 oy alırken, CDP’nin lideri olan eski başbakan Yoshihiko Noda 100 oyla ikinci sırada yer aldı. Daha küçük partilerin liderleri de oy aldı. Üst mecliste ise Noda’nın 45 oyuna karşılık Ishiba 143 milletvekili tarafından seçildi. Ishiba’nın LDP’li rakibi Takaichi ve parti başkanlığı için yarışan Toshimitsu Motegi birer oy aldı.
Ishiba’nın seçmenleri ikna çabaları
Yaklaşan alt meclis seçimleri için kampanya yürüten Ishiba ve LDP, seçmenleri halkın güvenini yeniden tesis edecek planları olduğuna ikna etmek zorunda. Pek çok Japon, geçen yılın sonunda ortaya çıkan siyasi fon skandalı nedeniyle öfkeli. Çok sayıda LDP vekilinin siyasi harcamalarını düzgün bir şekilde rapor etmediği skandal, partinin destek oranlarının düşmesine neden oldu.
Ağustos ayında Kishida sorumluluğu üstlenerek LDP başkanlığına yeniden aday olmayacağını açıkladı ve daha önce dört kez başarısız bir şekilde bu göreve aday olan Ishiba’nın yeniden aday olmasının önünü açtı.
Ishiba, parti yarışında geriden gelerek kazandığı zaferin ardından düzenlediği basın toplantısında, ulusal güvenliğin nasıl korunacağı ve ekonomiye dinamizmin nasıl geri kazandırılacağı gibi yeni liderlerin ele alması gereken tipik konulara vurgu yaptı. Ancak Japonya’nın nasıl bir ülke olmasını istediğine dair bir vizyon da çizdi.
“Kadınların ve gençlerin umutla yaşayabileceği bir toplum, çok çalışanların ödüllendirildiği bir toplum ve engelliler ve çeşitli zorluklarla karşılaşanlar da dahil olmak üzere herkesin aktif bir rol oynayabileceği bir toplum yaratacağız” dedi. Partinin “herkesin huzur ve güven içinde yaşayabileceği ve her yüzün yeniden gülümseyeceği yeni bir Japonya yaratmak için” çalışacağını da sözlerine ekledi.
