İtalya, Arnavutluk ile imzaladığı geri kabul anlaşması uyarınca bu ülkede kurulan göçmen merkezlerine 19 ülkeden gelen yetişkin erkek sığınmacıları gönderebilecek. Roma’nın başlangıçtaki “güvenli ülkeler” listesi 22 ülkeden oluşuyordu.
Pazartesi akşamı Bakanlar Kurulu, göçmenlerin “güvenli ülkelere” sınır dışı edilmesine ilişkin yeni düzenlemeleri onayladı. Güncellenen 19 ülkelik liste büyük ölçüde bir öncekine benziyor.
Fakat Başbakan Giorgia Meloni hükümeti, listeyi daha fazla siyasi ve kurumsal ağırlığı olan bir kararname ile yürürlüğe koyarak Arnavutluk’ta yeni kurulan göçmen işleme merkezlerinin faaliyette kalmasını sağlamayı amaçlıyor.
Kararla birlikte, güncellenen güvenli ülkeler listesi kanun hükmünde olacak, bu listeye uyma zorunluluğu getirecek ve itiraz durumunda dahi hükümetin elini güçlendirecek.
Kabine toplantısının ardından düzenlenen basın toplantısında Adalet Bakanı Carlo Nordio, kararnamenin Avrupa Adalet Divanı’nın “çok karmaşık ve girift” bir kararından kaynaklandığını savunarak, kararın İtalyan yargısı tarafından “iyi anlaşılmamış ya da yanlış okunmuş” olabileceğini söyledi.
Bakan, “Bir ‘güvenli ülkeler’ listesi yasanın bir parçası olduğunda, bir yargıç bunu göz ardı edemez. Bu özel AAD kararının bir direktif teşkil etmediğini ve çok tuhaf bir vakayla ilgili olduğu için evrensel olarak bağlayıcı olmadığını şiddetle iddia ediyorum,” dedi.
İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi ise listedeki “güvenli ülke” sayısının 22’den 19’a düşürüldüğünü açıkladı. Kamerun, Kolombiya ve Nijerya önceki listeden çıkarıldı.
Bu son gelişme, Avrupa Birliği’nin sığınmacıları sınır dışı etmek ve gelenleri daha da azaltmak için “yenilikçi çözümler” aradığı bir dönemde geldi.
Geçen hafta Roma’daki bir mahkeme, Mısır ve Bangladeş’ten gelen 16 kişilik ilk göçmen grubunun gönderilmesinden sadece iki gün sonra Arnavutluk’la yapılan anlaşmayı bozdu. Roma daha sonra 16 kişiyi askeri bir gemiyle İtalya’ya göndermek için 250.000 avro harcadı.
İtalyan yargıç, Avrupa Adalet Divanı’nın bu ayın başlarında aldığı karara atıfta bulunarak, belirli istisnalar olması halinde menşe ülkelerin güvenli olarak tasnif edilmesinin mümkün olmadığını söyledi.
İtalya, Arnavutluk’taki merkezlerde yılda yaklaşık 36 bin kişinin iltica taleplerini 28 gün içinde hızlı bir şekilde incelemek istiyor. Fakat Giorgia Meloni’nin sağcı hükümeti bir çözüm bulmak için çabalarken bu merkezler şu anda boş duruyor.
Lübnan’a yaptığı bir ziyaret sırasında gazetecilere konuşan Meloni, “Bu engeli aşmamızı sağlayacak bazı normları onaylamak üzere bir araya geleceğiz. Hangi ülkelerin güvenli kabul edilebileceğini belirlemenin yargıçlara değil hükümete bağlı olduğuna inanıyorum,” dedi.
İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi de siyasi amaçlı olduğu iddiaları üzerine kararı temyize götürme sözü verdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen daha geçen hafta İtalya ve Arnavutluk arasındaki anlaşmayı onaylamıştı.
Geçen haftaki zirve öncesinde AB liderlerine yaptığı açıklamada, “İtalya-Arnavutluk protokolünün faaliyete geçmesiyle birlikte bu deneyimden pratikte de dersler çıkarabileceğiz,” demişti.
Arnavutluk-İtalya anlaşması şu anda belirsizliğini korurken, Avrupa Komisyonu gazetecilere konuyla ilgili olarak “İtalyan yetkililerle temas halinde olduğunu” söyleyerek sonuç çıkarmak için çok erken olduğunu belirtti. Komisyon ayrıca İtalya’nın alacağı tüm tedbirlerin AB hukukuyla tam uyumlu olması gerektiğini de belirtti.
Mahkeme kararından önce İtalya’nın Arnavutluk merkezlerine yönelik listesi Arnavutluk, Cezayir, Bangladeş, Bosna Hersek, Kamerun, Cape Verde, Kolombiya, Gambiya, Gürcistan, Gana, Mısır, Fildişi Sahili, Kosova, Nijerya, Kuzey Makedonya, Karadağ, Fas, Peru, Senegal, Sırbistan, Sri Lanka ve Tunus’u kapsıyordu.
