Başbakan Fumio Kishida’nın perşembe günü, başbakanlığını Japonya’nın otuz yılı aşkın süredir yaşadığı en büyük siyasi finansman skandalından kurtarmaya çalışırken etkili kabine üyelerini görevden alması bekleniyor.
Japon Başbakanın beklenen tasfiyesi, kendisini genişleyen örtülü ödenek soruşturmasının etkilerinden korumayı amaçlıyor. Kishida’nın hedefindeki dört bakan perşembe günü istifalarını sundu.
Analistler, seçmenlerin çoğunlukta olduğu Liberal Demokrat Parti (LDP) içindeki güç dengelerini önemli ölçüde değiştirecek olan bu hamlenin, Kishida’nın cesur bir siyasi reform başlatarak imajını yenilemesi halinde tutabileceğini belirtiyor. Ancak halkı kazanmayı başaramazsa, durum daha da kötüye gidebilir ve eylül ayında LDP lideri olarak görev süresi dolmadan önce istifa etmek zorunda kalma riskiyle karşı karşıya kalabilir.
“Halkın güveni olmadan siyasi istikrar olmaz” diyen Kishida çarşamba günü yaptığı açıklamada reformları “kriz duygusuyla” gerçekleştirme sözü verdi.
“Siyasete olan güveni yeniden tesis etmek üzere Liberal Demokrat Parti’nin işleyişini elden geçirmek için öncülük edeceğim ve mücadele edeceğim” diye ekledi.
Japon medyasında yer alan haberlere göre savcılar, çoğunluğu merhum başbakan Shinzo Abe’nin bir dönem başkanlığını yaptığı güçlü fraksiyonun üyeleri olan LDP siyasetçilerinin beş yıl boyunca siyasi fonlardan aldıkları yaklaşık 500 milyon Yen’i (3,4 milyon $) sistematik olarak bildirmedikleri iddialarını soruşturuyor.
Bazı analistler siyasi fonları gizleme uygulamasının yirmi yıldan daha eski olduğunu ve Abe hizbinin daha zayıf üyelerini desteklemek için kullanıldığını söyledi. Medyada yer alan haberlere göre, daha önce Kishida tarafından yönetilen hizip üyelerinin de bazı siyasi fonları bildirmediği, ancak savcıların bunu sistematik olarak görmediği belirtiliyor.
Görev değişiklikleri dört bakanı ve aralarında hükümetin baş sözcüsü Hirokazu Matsuno ve Ticaret Bakanı Yasutoshi Nishimura’nın da bulunduğu çok sayıda bakan yardımcısı ve parlamento yardımcısını kapsıyor.
‘İki ucu keskin kılıç’
Analistler, LDP’nin en büyük fraksiyonuna mensup bakanların ve diğer üst düzey parti yetkililerinin tasfiyesinin “iki ucu keskin bir kılıç” olduğu uyarısında bulundu. Görevden almalar gücü Kishida’da toplayabilir ama aynı zamanda Abe hizbinin desteğine büyük ölçüde güvenen bir yönetimi istikrarsızlaştırabilir.
Abe ülkenin en uzun süre görev yapan başbakanıydı ve son on yılda Japonya’nın dış ve savunma politikalarını şekillendirdi. Ancak geçen yaz ani bir suikast sonucu öldürülmesi, 99 üyeli hizbini lidersiz bıraktı ve Abe döneminde sergilenen türden bir etki yaratmakta zorlandı.
Finansman skandalı Kishida’nın zaten düşük olan popülaritesinin daha da düşmesine neden oldu; zira halkın hayat pahalılığından duyduğu memnuniyetsizlik ve başbakanın savunma ve çocuk bakımı harcamalarında planlanan artışları finanse etmek için vergileri artıracağı endişeleri bu popülaritenin düşmesine neden oldu.
Kamu yayıncısı NHK tarafından geçtiğimiz hafta sonu yapılan bir ankete göre, Kishida’nın yönetimine yönelik kamuoyu onayı yüzde 23’e düşerek 2012’den bu yana herhangi bir başbakan için en düşük seviyeye geriledi.
Siyasi haber bülteni Insideline’ın genel yayın yönetmeni Takao Toshikawa, fon skandalının başbakanın lehine işleyebileceğini çünkü LDP’nin açıkça hizip çatışmasına girmesi halinde halkın tepkisini çekeceğini söyledi.
Toshikawa, “Pek çok kişi Başbakan Kishida’nın yönetiminin son günlerine girdiğini söylüyor ama ben aslında onun dayanacağını düşünüyorum” dedi.
Toshikawa bir senaryonun da Kishida’nın LDP’nin hizipçi siyasetini sona erdirme vaadiyle mart ayında bir erken seçim çağrısı yapması olduğunu belirtti. Popülaritesini yeniden canlandıramazsa, mart ayında mali yılın sonunda bütçeyi geçirdikten sonra kendisi ve kabinesi topluca istifa etmek zorunda kalabilir.
