Japonya Başbakanı Fumio Kishida, sallantıda olan başbakanlığını kurtarmak amacıyla dış politika hamlelerini artırdı. Kishida’nın diplomatik bir atılım yapmak için Kuzey Kore lideri Kim Jong Un ile görüşme çabalarını yoğunlaştırdığı bildirildi.
Financial Times’ın Washington ve Tokyo’da diplomatik görüşmelere aşina olan kişilerden aktardığına göre, Kishida gerçekleşmesi için bastırdığı zirvede “Kuzey Kore tarafından onlarca yıl önce kaçırılan Japon vatandaşlarının serbest bırakılmasını sağlamaya çalışacak”.
FT’ye göre Pyongyang’dan umut verici işaretler gelmesinin ardından Kishida çabalarını hızlandırdı. Ancak görüşmelere yakın kişiler -ki bu görüşmelerin bir kısmının Pekin’deki bir kanal üzerinden yürütüldüğü biliniyor- Kim’in “kaçırılanlar konusunda işbirliği yapmayı reddetmesi nedeniyle” henüz sonuç alınamadığını söyledi.
ABD’ye bilgi verilmedi
Geçen hafta Japon parlamentosunda konuşan Kishida, milletvekillerine Pyongyang ile “üst düzey ilişkiler kurmak için inisiyatif almanın kendisi için son derece önemli” olduğunu ve Japonya’nın “hiçbir anı boşa harcamaması” gerektiğini söyledi.
Konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere göre Japonya, durumun hassasiyetini vurgulayarak olası bir zirve hakkında ABD’ye bilgi vermedi. Bir Japon başbakanı ile Kuzey Kore lideri arasındaki son görüşme 2004 yılında Junichiro Koizumi’nin şimdiki liderin babası Kim Jong Il ile Pyongyang’da yaptığı görüşmeydi.
Başbakanlık ofisi olası görüşme ile ilgili yorum yapmayı reddetti.
FT’ye konuşan ABD’li bir yetkili ise Washington’un Tokyo ile Pyongyang arasında üst düzey bir angajmanı, Japonya’nın Güney Kore ile her türlü sorunu önceden çözmesi koşuluyla memnuniyetle karşılayacağını söyledi.
Güney Kore’nin muhafazakar Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 2022’de seçilmesinden bu yana Kuzey Kore’ye karşı sert bir tutum sergiliyor. İki ülke kısa süre önce aralarındaki anlaşmayı askıya alarak sınırdaki gözetleme operasyonlarının yeniden başlayacağını duyurmuştu.
ABD, Kuzey Kore’nin genişleyen nükleer cephaneliğinden ve Pyongyang’ın Rusya’ya mühimmat tedarik etmesinden endişe duyuyor. Joe Biden göreve geldiğinden beri ABD’nin Kuzey Kore ile anlamlı bir ilişkisi olmadı.
Temas faydalı olabilir
Eski bir CIA ve Beyaz Saray Japonya uzmanı olan Christopher Johnstone, FT’ye verdiği demeçte, ABD ve Güney Kore’nin Kuzey Kore ile iletişim eksikliği göz önüne alındığında Tokyo ve Pyongyang arasındaki üst düzey temasın “faydalı olabileceğini” söyledi.
Şu anda CSIS düşünce kuruluşunda analist olan Johnstone, “Özellikle Japonya’nın Kuzey Kore’yi masaya oturtmak için düşünebileceği teşvikler konusunda hem Washington hem de Seul ile önceden şeffaflık sağlanması kritik önem taşıyacaktır” diye ekledi.
İç siyaset hamlesi
Uzmanlara göre, görüşmelerde ilerleme kaydedilmesi, Kishida’nın iç siyasetteki finansman skandalı nedeniyle yüzde 30’un altında seyreden onay oranını artıracaktır. Kishida ayrıca nisan ayında Washington’a, ülkesindeki popülaritesini artıracağını umduğu yüksek profilli bir ziyarete hazırlanıyor.
Siyasi analist ve akademisyen Masatoshi Honda, “Kamuoyunun konuya ilgisi göz önüne alındığında, Başbakan Kishida’nın onay oranını artırmak için elinde kalan tek diplomatik kart Japonya ve Kuzey Kore arasındaki ilişkiler” dedi.
Kishida’nın Pyongyang ile diplomatik çabalarını artırması, Kim’in geçen ay Japonya’yı vuran şiddetli depremin ardından kendisine nadiren gönderdiği ve bazı Japon yetkililerin olumlu bir sinyal olarak gördüğü taziye mesajının ardından geldi.
Ancak Tokyo’daki yetkililer, herhangi bir açılımın Japonya, Güney Kore ve ABD arasındaki daha yakın askeri işbirliğine zarar verebileceği konusunda da temkinli.
Kishida ve Yoon’un, Çin ve Kuzey Kore’ye karşı caydırıcılığı artırmak amacıyla Japonya’nın Güney Kore’yi savaş zamanında işgal etmesiyle ilgili anlaşmazlıkları bir kenara bırakmasının ardından iki ülke liderleri geçen yıl Camp David’de tarihi bir üçlü zirve gerçekleştirdi.
Geçtiğimiz hafta Güney Kore Birleşme Bakanı Kim Yung Ho, Japon Yomiuri Shimbun gazetesine verdiği demeçte Seul’ün Tokyo’nun çabalarına Kuzey Kore’den kaçırılan Japonlar hakkında bilgi isteyerek yardımcı olacağını söyledi.
Kaçırma vakası
Japonya tarafından tespit edilen 17 kaçırılan kişiden beşinin, Koizumi’nin 2002 yılında Pyongyang’ı ziyaret etmesinin ardından evlerine dönmelerine izin verilmişti. Kuzey Kore geri kalan 12 kişiden sekizinin öldüğü ve dördünün de topraklarına hiç girmediği konusunda ısrar ediyor. Japonya uzun süredir Pyongyang’la ancak kaçırılanlar konusundaki tutumunu değiştirmesi halinde görüşeceğinde ısrar ediyordu.
Kim’in geçen yıl Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşme, 2019’da iki Kore’yi ayıran Askerden Arındırılmış Bölge’de dönemin ABD Başkanı Donald Trump ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile görüşmesinden bu yana yabancı bir liderle yaptığı ilk görüşmeydi.
