Japonya çarşamba günü, Tokyo ve Batılı müttefikleri arasında artan işbirliğini vurgulayan bir hareketle, Beş Göz istihbarat ortaklığından üst düzey askeri üyelerin toplantısına ev sahipliği yaptı. İlk kez üye olmayan bir devlet böyle bir toplantıya ev sahipliği yapmış oldu.
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda’dan oluşan grubun üyeleriyle yapılan toplantı, Tokyo’da Öz Savunma Kuvvetleri’nden (SDF) üst düzey personel arasında düzenlenen daha geniş kapsamlı bir konferansın bir parçası olarak gerçekleşti.
Toplantıda Japonya’yı temsil eden Hava Öz Savunma Kuvvetleri Komutanı Osamu Kai, Japan Times’a yaptığı açıklamada “Beş Göz ülkelerini bu SDF toplantısına davet etmek için büyük bir fırsat gördük, böylece asker liderlerimiz diğer ülkelerdeki durumla ilgili anlayışlarını genişletebilirler” dedi ve bir diğer önemli hedefin de Japonya’nın “Özgür ve Açık Hint Pasifik” vizyonunu desteklemek olduğunu sözlerine ekledi.
Bu toplantı bir Beş Göz ülkesi dışında ev sahipliği yapılan ilk toplantı olsa da Japonya bu tür toplantılara ilk kez katılmıyor. Örneğin SDF personeli geçtiğimiz ay Kanadalı üst düzey askerlerin katıldığı benzer bir konferansa davet edilmişti.
En üst düzey karar alıcılar olmasalar da, bu seviyedeki personel komutanlara kritik tavsiyelerde bulunmak da dahil olmak üzere kilit görevler üstlenmektedir.
“Çatışmanın patlak verdiği gün birlikte hareket edeceğimizin ve müttefiklere ve ortaklara ihtiyacımız olacağının farkındayız” diyen Kanada Silahlı Kuvvetleri Baş Muhabere Subayı Robert McCann, bu toplantıların “bize sadece birlikte oturup notlarımızı karşılaştırma ve aynı zorluklara sahip olduğumuzu fark etme değil, aynı zamanda ortak ve benzer düşünen uluslarla birlikte çalışabilirlik yaratma şansı da sunduğunu” söyledi.
McCann amaçlarından birinin de bilgi paylaşım ağlarını geliştirmek olduğunu belirtti: “Bu etkileşimler birbirimizi bilgilendirmemizi, beyin fırtınası yapmamızı ve bu bölgede yol alırken farklı bakış açıları edinmemizi sağlayarak bizi daha bilgili kılıyor. Bu da bizi daha iyi silahlı kuvvetler haline getiriyor çünkü bu bilgiyi geri alabilir ve üzerine inşa edebiliriz.”
Bu gelişme Tokyo’nun istihbarat ortaklığının altıncı üyesi olma konusundaki ilgisini uzun zamandır dile getirdiği bir dönemde gerçekleşti.
Shingo Yamagami geçen yıl Tokyo’nun Canberra Büyükelçisi olarak görevinden ayrılmadan önce The West Australian gazetesine verdiği demeçte Tokyo’nun diğer ülkelerle zaten yüksek düzeyde işbirliği içinde olduğunu ve Çin’in artan askeri ve siber yetenekleri karşısında bunun daha da güçlendiğini söyledi.
Büyükelçi, “Beş Göz’deki dostlarımıza sunacak çok şeyimiz var çünkü Japonya birkaç yüzyıldır bu bölgenin karşı karşıya olduğu stratejik zorlukların ön cephesinde yer alıyor. Aramızdaki notları karşılaştırarak, karşılıklı olarak fayda sağlayabileceğimizi düşünüyorum” dedi.
Uzmanlara göre, Japonya’nın Beş Göz’e resmen katılabilmesi için, Tokyo’nun personel izni ve incelemesi, bilgi sınıflandırması ve bilgi paylaşımı açısından Beş Göz standartlarını benimsemesi gerekiyor.
Ayrıca iç istihbarata karşı önlemlerinin ve yeni mevzuatının devlet sırlarını yeterince koruyabileceğine diğer üyeleri ikna etmesi gerekecektir.
Tokyo, siber savunmasını güçlendirme sözü vererek ve parlamentoya yeni bir “güvenlik izni” sistemi oluşturacak bir yasa tasarısı sunarak bu yönde adımlar attı bile.
Ancak uzmanlar Japonya’nın bu önlemleri hayata geçirmesi ya da Beş Göz ülkelerininkine benzer bir standartta olması için daha kat etmesi gereken çok yol olduğunu söylüyor.
Liberal Demokrat Parti liderliğindeki bloğun Alt Meclis seçimlerindeki kötü performansının ardından hükümetin, siber saldırılara karşı önleyici eylemlere izin veren “aktif siber savunma” sistemi getirecek bir tasarıyı sunmayı gelecek yıla ertelemesi bekleniyor.