Yetkililer, Japonya’nın deniz yaklaşımlarını güvence altına almak ve Tayvan’ın batı kanadını korumak için Filipinler’e askeri yardım hazırladığını ve Japon kuvvetlerini İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez oraya geri getirebilecek güvenlik bağlarını derinleştirdiğini söylüyor.
Onlarca yıllık pasif savunmadan geri adım atan Tokyo, Filipinler’in Japon takımadalarından Endonezya’ya uzanan ve Pasifik Okyanusu’na gidip gelen gemilerin geçmesi gereken bir ada zincirinde güçlenmesi gerektiğini düşünüyor.
Tokyo, nisan ayında, benzer düşünen ülkelere radarlar da dahil olmak üzere askeri yardım sunacağını ve yetkililerin Filipinler’in savunma boşluklarını doldurmasına yardımcı olacağını söyledi.
Reuters’ın haberine göre, emekli amiral Katsutoshi Kawano, Filipinler ile Tayvan’ı ayıran su yoluna atıfta bulunarak, “Filipinler’e radar verilmesi çok faydalı çünkü Bashi Kanalı hakkında bilgi paylaşabileceğimiz anlamına geliyor” dedi. Kanal, Batı Pasifik ile tartışmalı Güney Çin Denizi arasında hareket eden gemiler için bir geçiş noktası olarak kabul ediliyor.
ABD, Japonya’ya Filipinler için “tavsiye” veriyor
Ulusal güvenlik stratejisi planlamasına dahil olan üç Japon hükümet yetkilisi Reuters’e, Washington’un Filipinler ile yakın bir askeri ilişkisi olduğu için Japonya’ya ne tedarik etmesi gerektiği konusunda “tavsiyede” bulunduğunu söyledi.
Japonya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü de, “Deniz izleme ve güvenlik için kullanılabilecek ekipmanı seçme sürecindeyiz. Bunun tam olarak ne olacağını henüz bilmiyoruz” dedi.
Filipinler Dışişleri Bakanlığı, Japonya’dan gelen güvenlik yardımı veya Japon birliklerine ev sahipliği yapma konusunda hemen yorum yapamayacağını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden’ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, güvenlik işbirliğini görüşmek üzere bir dizi düzenli toplantının ilki için cuma günü Japonya ve Filipinler’den meslektaşları Takeo Akiba ve Eduardo Ano ile Tokyo’da bir araya geldi.
Ortak bir haber bülteninde, üçlünün “Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi ile Kuzey Kore ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere çok çeşitli bölgesel güvenlik sorunlarını tartıştığı” belirtildi. Ayrıca, “Tayvan Boğazı boyunca barış ve istikrarın önemini yineledikleri” kaydedildi.
Ölümcül silahlar için anayasa değiştirilebilir
2019’a kadar Japon Öz Savunma Kuvvetleri (SDG) şefi olarak görev yapan Kawano, Japonya’nın Filipinler’e yaptığı askeri yardımın “adım adım genişleyeceğini ve gemisavar füzeleri gibi ölümcül silahları da içerecek şekilde değişeceğini umuyorum” dedi.
Japon askeri yardımının kapsamı, ölümcül ekipman ihracatına kendi koyduğu bir yasakla sınırlıdır. Ancak, Başbakan Fumio Kishida aralık ayında, beş yıl içinde savunma harcamalarını ikiye katlayacak eşi benzeri görülmemiş bir beş yıllık askeri takviyeyi açıkladığında bu kısıtlamayı “gözden geçireceğini” söylemişti.
Karşılıklı Erişim Anlaşması gelebilir
Reuters’e konuşan Kawano ve hükümet yetkilileri, Manila’nın, ABD’de olduğu gibi Japonya’ya askeri üslerine erişim izni verebileceğini ve Japon SDG uçaklarının Güney Çin Denizi’nde devriye gezmesine izin verebileceğini tahmin ediyor.
Şubat ayında Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. ve Kishida, Tokyo’da ordularının afet yardımı için işbirliği yapması konusunda anlaşmıştı.
Kishida’nın ayrıca Marcos’a kalkınma yardımı ve özel yatırım için 600 milyar yen (4.3 milyar $) vaat ettiği bu toplantıdan önce aralık ayında bir dizi üst düzey askeri toplantı gerçekleşti ve Japon savaş uçakları Filipinler’i ilk kez ziyaret etti. Mart ayında Japonya, ABD-Filipin askeri tatbikatlarını gözlemledi ve bu ay sahil güvenlik görevlileri ilk kez birlikte eğitim aldı.
Uzmanlar, tüm bunların, her iki ülkenin de güçlerini birbirlerinin topraklarında konuşlandırmasına izin verecek bir karşılıklı erişim anlaşmasının (RAA) habercisi olabileceğini söylüyor.
