Japonya’nın yeni Başbakanı Shigeru Ishiba cuma günü yaptığı konuşmada, Çin de dahil olmak üzere artan bölgesel ve küresel tehditler karşısında Japonya’nın savunmasını güçlendirme sözü verirken, bölge deviyle karşılıklı yarar sağlayacak ilişkiler için çalışma vurgusu yaptı.
Eski bir savunma bakanı olan şahin siyasetçi Ishiba, salı günü göreve gelmesinden bu yana parlamentonun alt kanadında yaptığı ilk politika konuşmasında milletvekillerine hitap etti. Ishiba’nın Japonya’nın ulusal yasama organı Diyet tarafından başbakan olarak seçilmesi, bir hafta önce yapılan oylamada iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) lideri olarak seçilmesinin ardından gerçekleşti.
Ishiba, Japonya’nın gelişmiş diplomasi arayışına paralel olarak savunma yeteneklerini güçlendirmesini gerektiren zorluklarla kuşatılmış bir dünya tanımladı.
Selefi Kishida’nın sözlerini tekrarlayan Ishiba, “Bugünün Ukrayna’sı yarının Doğu Asya’sı olabilir” dedi. “Japonya, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en ciddi ve karmaşık güvenlik ortamıyla karşı karşıya” diyerek Çin ve Rusya’nın ülkenin hava sahasını ihlallerini ve Kuzey Kore’nin artan füze gelişimini örnek gösterdi.
“Japonya’nın savunma kabiliyetlerini temelden güçlendirmemiz gerektiğine hiç şüphe yok” dedi.
‘Temel sorunlardan biri Çin’
Ülkenin karşı karşıya olduğu temel sorunlar arasında Çin’e de değinen Bakan, Çin’in “Doğu ve Güney Çin denizlerindeki statükoyu tek taraflı olarak güç kullanarak değiştirme girişimlerini her geçen gün güçlendirdiğini” söyledi. Ayrıca yakın zamanda Çin’in güneyindeki Shenzhen kentinde bir Japon çocuğun öldürülmesinden de yakındı.
Ishiba ileriye dönük olarak Pekin’den “sorumlu eylem” talep ederken, aynı zamanda “yapıcı ve istikrarlı ilişkiler” için her düzeyde artan iletişim ve karşılıklı endişe alanlarında işbirliği ile karşılıklı yarar sağlayan stratejik bir ilişki sürdürme sözü verdi.
Tebrik mesajları
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Ishiba’nın sözleri, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in salı günü bir kutlama mesajı göndererek “yeni dönemin taleplerini karşılayan yapıcı ve istikrarlı Çin-Japonya ilişkileri inşa etmek için çok çalışma” arzusunu ifade etmesinin ardından geldi. Başbakan Li Qiang da tebriklerini ileterek dostluk ve işbirliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu.
Japonya’nın yeni lideri konuşmasında Xi’nin yorumlarından bahsetmedi, ancak Kabine Baş Sekreteri Yoshimasa Hayashi çarşamba günü bunları “olumlu bir mesaj olarak” memnuniyetle karşıladı.
‘ABD ile ittifak güvenliğimizin temeli’
Ishiba ayrıca Japonya’nın ABD ile ittifakının diplomasisinin ve güvenliğinin temeli olmaya devam edeceğini söyledi ancak ne ülkedeki Amerikan güçlerinin konuşlanmasını düzenleyen anlaşmada değişiklik yapma arzusundan ne de LDP başkanlığı için kampanya yürütürken sık sık dile getirdiği Japonya’daki ABD üslerinin ortak işletilmesinden bahsetti. Ayrıca bir diğer gözde önerisi olan “NATO’nun Asya versiyonuna duyulan ihtiyaca” da değinmedi.
Erken seçim çağrısı ve protestolar
Gelecek hafta Diyet’in alt meclisini feshedeceğini ve 27 Ekim’de seçim çağrısı yapacağını söyledi. Bunu göz önünde bulundurarak konuşmasını, siyasette güvensizliğe yol açtığını kabul ettiği yakın tarihli bir LDP siyasi bağış toplama skandalı için özür dilemek için kullandı.
“Halkın güvenini yeniden kazanacağız” dedi. “Siyaseti politikacılar için değil, halk için yapacağız. Siyasi fonları bildirmeyen] her bir milletvekiliyle yüzleşecek, onlardan [bu konuda] düşünmelerini isteyecek ve kurallara bağlı bir etik anlayışı tesis etmek için elimizden geleni yapacağız” diye ekledi.
Dokuz adayın LDP’nin en üst makamına talip olduğu zorlu bir parti seçiminden çıkan Ishiba, fon skandalı üzerinden LDP’yi hedef alarak kampanya yürütmeyi planlayan muhalefet partilerini savuşturmak için partiyi bir araya getirmek gibi büyük bir görevle karşı karşıya. Bu zorluğun bir göstergesi olarak, Nikkei-TV Tokyo anketinde kabinenin onaylanma oranı %51ile 2002’den bu yana en düşük açılış oranına ulaştı. Ishiba’nın konuşmasının bazı bölümleri muhalefet milletvekillerinin tepkisiyle karşılaştı.
Ishiba konuşmasında, on yıllardır süregelen deflasyonist baskıların bertaraf edilmesini sağlama ihtiyacı da dahil olmak üzere ekonomi politikalarını da anlattı. Ülkenin azalan doğum oranı ve düşen nüfusu gibi sosyal meselelerin üstesinden gelme ihtiyacına değindi. Ayrıca doğal afetlere karşı önleme, hazırlık ve müdahalenin güçlendirilmesi ihtiyacını da ele aldı.
Çarşamba günü alt meclisin dağılmasından önce Ishiba’nın üst mecliste de yapacağı politika konuşmasına cevaben diğer siyasi parti temsilcilerinin sorularını yanıtlaması planlanıyor. Alt meclisin feshedilmesinin ardından seçimlerin 15 Ekim’de ilan edilmesi planlanıyor. Bunu 27 Ekim’deki oylama ve oy sayımından önce yaklaşık 12 gün sürecek kampanya izleyecek.
