Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana Rusya’yı terk eden Batılı şirketlerin oranı yüzde 62’ye ulaştı. En fazla çekilme İskandinav ülkelerinden geldi; Finlandiya, Norveç ve İzlanda’daki tüm şirketler Rusya’dan ayrıldı. ABD, Almanya ve İngiltere’den giden şirketlerin oranı ise yüzde 59-67 arasında değişiyor.
Ukrayna’daki savaşın başlamasından üç yıl sonra, Rusya’nın “hasım ülkeler” listesindeki şirketlerin yüzde 62’sinin ülkeden ayrıldığı belirlendi.
Denetim ve danışmanlık firması Kept tarafından hazırlanan ve RBK gazetesi tarafından yayımlanan raporda, Rusya’da yıllık geliri en az 1 milyar ruble (yaklaşık 320 milyon TL) olan ve “önemli varlıkları” bulunan 300’den fazla yabancı şirket incelendi.
Bu şirketlerden 183’ü, 2024 yılı sonu itibarıyla Rusya pazarından tamamen çekildi.
Şirketlerin çoğu varlıklarını Rus işletmelerine (103 şirket) ya da yerel yönetimlere (40 şirket) devretti. 17 şirket Rus ortaklarıyla olan işbirliklerini sonlandırırken, 14 şirket faaliyetlerini durdurdu veya tamamen kapattı. Yalnızca dokuz şirket varlıklarını başka bir yabancı yatırımcıya sattı.
İskandinav şirketleri çabuk gitti
Rusya’dan en hızlı çekilenler İskandinav şirketleri oldu.
Kept’in verilerine göre, Finlandiya’daki 20 şirketin tamamı, İsveç’teki 15 şirketten 13’ü, Norveç ve İzlanda’daki tüm şirketler Rusya’dan ayrıldı.
Danimarka’daki şirketlerin yüzde 74’ü çekilme sürecini tamamlarken; ABD, Almanya, Fransa ve İngiltere’den ayrılan şirketlerin oranı yüzde 59 ile 67 arasında kaldı.
Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda’daki şirketlerin hepsi Rusya’yı terk etti.
En düşük çıkış oranları ise Avusturya (yüzde 50), İsviçre (yüzde 38), İtalya (yüzde 22) ve Belçika’daki şirketlerde görüldü.
Rusya’da kalanlar
Kept’in analizine dahil edilen 96 şirket (yaklaşık üçte biri) Rusya’daki faaliyetlerine devam ediyor.
19 şirket çıkış sürecinde bulunurken, yedi yabancı şirketin varlıklarına devlet tarafından el konuldu.
Bu şirketler arasında, ABD-Belçika ortaklığındaki bira üreticisi AB InBev ile Türk Efes’in ortak girişimi, İtalyan beyaz eşya markası Ariston’un Rusya operasyonu ve ABD’li NCH Capital’in tarım şirketi Agroterra yer alıyor.
Kept’in verilerine göre, Rusya’dan ayrılan şirketlerin oranı 2023’te yüzde 55 iken, geçen sene yüzde 62’ye yükseldi.
Çıkış kararı alan şirketlerin oranı ise yüzde 64’ten yüzde 68,5’e çıktı.
Şirket yetkilileri, “Bu sürecin geleceği büyük ölçüde jeopolitik gelişmelere ve yaptırımlardaki değişikliklere bağlı,” değerlendirmesinde bulundu.
