Ürdün’ün başkenti Amman’da Fransa’nın ‘arabuluculuğunda’ düzenlenen Bağdat İşbirliği ve Ortaklık Konferansı “Irak’a destek” bildirisiyle sona erdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un bizzat katıldığı bu yılki zirve özellikle Türkiye ve İran’ın Irak’taki askeri faaliyetleri göz önüne alınarak düzenlendi. Irak’ın egemenliğine saygı duyulması ve Bağdat’ın kendisini yabancı nüfuzdan uzaklaştırması çağrısı yapılan zirveye, Türkiye ise büyükelçi düzeyinde katıldı.
Diğer yandan, Irak, Ürdün ve Mısır arasında üçlü işbirliği mekanizmalarının işletilmesi gündemdeydi.
Katılımcı ülkeler, konferansın ardından yayımlanan sonuç bildirisinde, “Irak’ın anayasa ve hukuk devleti olarak güçlendirilmesi, ilerleme, yeniden yapılanma ve ülke kaynaklarının korunmasına yönelik kurumlar oluşturulmasında Irak’a desteklerini” yineledi.
Bildiride, Irak’ın kapsamlı bir kalkınma hamlesi gerçekleştirmesi ve ekonomik gelişimin inşasının yanı sıra Mısır ve Ürdün ile üçlü işbirliğinin desteklenmesinin önemine işaret edildi.
Konferansın, “gerilimleri sona erdirmesine ve yapıcı bölgesel ilişkiler kurmasına katkıda bulunacak şekilde Irak’a verilen kararlı desteği yansıttığı” kaydedildi.
İran ve Suudi Arabistan dışişleri bakanları görüştü
Konferans sırasında ülkeler ve liderler arasında pek çok ikili görüşmede yapıldı. Bunlardan en dikkat çekeni İran ve Suudi Arabistan yetkililerinin buluşması oldu.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Amman’da Suudi Arabistanlı mevkidaşı Faysal bin Ferhan ile “iki ülke arasındaki müzakerelerin sürdürülmesi konusunu” görüştüğünü söyledi.
Abdullahiyan, “Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı bu görüşmede ülkesinin İran’la müzakereleri sürdürmeye hazır olduğunu bildirdi” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan iki ülke arasında diyaloğun süreceği yönünde mesaj verdi.
Fransa’dan Suriye ve Lübnan’a ‘çağrı’
Konferansın ardından Ürdün Dışişleri Bakanları Eymen es-Safedi, Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ve Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna ortak basın toplantısı düzenledi.
Fransız Bakan Colonna, Lübnan’ı “cumhurbaşkanı seçimini hızlandırmaya”, İran’ı ise “elinde tuttuğu Fransız rehineleri derhal serbest bırakmaya” çağırdı.
Önceki gün açılışta konuşan Macron da, “Irak ve komşularını bölgesel güvenliği sağlamak için bölünmeleri aşmaya” çağırmıştı.
Irak’ın “bölgesel istikrarsızlığın kurbanlarından biri” olduğunu savunan Macron, “komşularını, özellikle Suriye ve Lübnan’ı güvenlik sorunlarını çözmek için dürüst bir işbirliği gündemi hazırlamaya” davet etmişti.
Konferans, Macron’un Ortadoğu’da etkinliğini artıracağına dair bir işaret olarak değerlendirildi.
Ürdün’de ikincisi düzenlenen konferansa ev sahibi ülke dışında Irak, Türkiye, Fransa, Mısır, Kuveyt, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Umman, Bahreyn ve İran katıldı.
Irak’ın komşusu Suriye ve Lübnan ise konferansa davetli değildi.
Konferansın ilki Ağustos 2021’de Irak’ın başkenti Bağdat’ta yapılmıştı.
