Rusya’nın Batı’nın yaptırımlarından sonra ‘dost ülke’ olarak listelediği Türkiye’nin bankaları, Rus bankalarıyla çalışmayı reddetmeye başladı.
Kommersant gazetesinin haberine göre durum yaz aylarında daha karmaşık bir hal almaya başladı ve ABD Başkanı Joe Biden’ın 22 Aralık’ta ikincil yaptırımlara ilişkin çıkardığı kararnamenin ardından daha da ağırlaştı.
Kaynaklar, ardından Türk bankalarının neredeyse tüm Rus kredi kuruluşlarıyla ilişkilerini kestiğini belirtti. Piyasa katılımcıları, daha küçük ölçekli de olsa benzer sorunların Çin bankalarıyla da yaşanmaya başladığını iddia ediyor.
Gazetenin finans piyasası ve dış ticaret katılımcılarından edindiği bilgilere göre, Türk bankaları yaptırım korkusuyla Rus bankalarıyla çalışmayı reddediyor. Konu hem muhabirlik ilişkilerinin kesilmesi hem de sözleşmeler resmen kapatılmadan ödeme işlemlerinin askıya alınmasıyla ilgili. Bir kaynak, ‘yabancı bankaların Rusya’daki iştirakleriyle ilgili istisnalar olduğunu’ kaydetti.
Gazeteye konuşan başka bir kaynak, zorlukların uzun zaman önce ortaya çıktığını, ancak aralık ayı sonlarında durumun keskin bir şekilde tırmandığını ve neredeyse tüm Türk bankalarına yayıldığını ifade etti.
Kaynaklar Rusya ile yapılan anlaşmaların başlıca katılımcıları arasında, yaklaşık 40 yerli kredi kuruluşunun çalıştığı Nurol Bank ve Emlak Bank’ı sayıyor. Rus bankalarının Türkiye’deki hesapları lira, dolar ve diğer para birimleriyle açılırken, bazı bankalar ödemeleri rubleyle yapmayı kabul etti.
Haberde, “Bankalar ABD’nin baskısı yüzünden ilişkilerini kesiyor. Üstelik sadece Türkiye’de değil, örneğin Çin’de de,” vurgusu yapıldı.
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, Haziran 2023’te St. Petersburg Ekonomi Forumu’nda yaptığı açıklamada “Türkiye, sadece ülkemize yönelik olarak değil, tüm dünyada uygulanan iktisadi kısıtlamalar konusunda da bir savaşçı olduğunu gösterdi,” ifadelerini kullanmıştı.
Lojistik hizmetleri sunan Optimalog’un başkanı Georgiy Vlastopulo, gazeteye verdiği demeçte ‘Türkiye ile sorunların yaz aylarında başladığını’, Çin ile ilişkilerde ise ‘bunların hala henüz spot haberlerle kaldığını’ dile getirdi. Gümrük ve lojistik komisyoncusu KBT’nin başkanı Yulyaa Şlenskaya’ya göre de ciddi sorunlar aralık sonunda ortaya çıkmaya başladı.
Şlenskaya, “Türkiye’deki bankalar ara verdi ve Rusya’dan ve Rusya’ya para transferi yapmıyorlar. Yöneticiler artık Rusya’dan lira ya da ruble fark etmez, hiçbir ödemenin kabul edilmeyeceğini bildiriyor,” diye konuştu.
Rusya’daki FM Logistic Multimodal Taşımacılık Başkanı Dmitry Suhoverşa’ya göre ise Avrupa Birliği’nin (AB) yaptırım paketinin yürürlüğe girmesinin ardından kontrolü sıkılaştıran Türk bankaları, lira cinsinden ödeme yaparken zincirdeki tüm katılımcılara dönük yaptırım olmadığını teyit etmek için daha fazla veri ve belge talep etmeye başladı.
