Lübnan Temyiz Mahkemesi, Beyrut Limanı’ndaki patlama kapsamında tutuklu yargılananların serbest bırakılmasına ve soruşturmayı yürüten Yargıç Tarık Bitar’ın dosyadan el çektirilmesine karar verdi. Kararı veren Temyiz Mahkemesi Başsavcısı Gassan Uvaydat’ın ismi soruşturması kapsamında hazırlanan iddianameye dahil edilmişti.
Başsavcısı Gassan Uvaydat’ın bu adımı Yargıç Bitar’ın 220’den fazla kişinin hayatını kaybettiği büyük patlamayla ilgili soruşturmayı yeniden başlatma çabaları yine Lübnan’ın iktidardaki müesses nizamına takıldı. En büyük nükleer olmayan patlama olarak kayıtlara geçen facia, bir çok Lübnanlı için ülkeyi mali çöküşe sürükleyen yönetici seçkinlerinin yolsuzluğunu ve kötü yönetimini simgeliyor. Bu yüzden açılan dava üç yıldır siyasi engellerle karşılaşıyor ve bir türlü sonuçlanamıyor.
Lübnan’ın resmi ajansı NNA’da yer alan habere göre, Temyiz Mahkemesi Başsavcısı Gassan Uvaydat, “istinasız bir şekilde” liman patlamasında yargılanan tüm tutukluların serbest bırakılmasına karar verdi. Serbest bırakılanların bundan sonra tutuksuz yargılanacağına işaret edilen haberde, Uvaydat’ın, söz konusu kişiler hakkında yurt dışına çıkış yasağı kararı verdiği belirtildi. Patlamayı soruşturan Yargıç Tarık Bitar’ın dosyadan el çektirildiği ve hakkında yurt dışına çıkış yasağı kararı verilerek tüm yetkilerinin alındığı bilgisi paylaşıldı. Haberde ayrıca, sanıkların yeniden tutuklanmaları veya ifadeye çağrılmalarının da artık Yüksek Yargı Şurası’nın yetkisinde olduğu vurgulandı.
Reuters’a kısa bir açıklama yapan Uvaydat, Bitar hakkında resmi bir suçlama yapılıp yapılmayacağına dair bilgi vermedi ancak Bitar, suçlandığını söyledi.
Soruşturma Yargıcı karara itiraz etti
Bitar NNA’ya yaptığı açıklamada ise hakkında iddianame hazırlanana kadar dosyayı inceleyerek görevine devam edeceğini ifade etti. Yürüttüğü soruşturma kapsamında Uvaydat’ın isminin de hazırlanan iddianameye dahil edildiğini hatırlatan Bitar, “(Uvaydat) Bu dosya hakkında herhangi bir karar alamaz” dedi. Yargıç Bitar, Uvaydat tarafından alınan tutukluların serbest bırakılması kararının yasal olmadığını ve uygulanmaması gerektiğini kaydetti.
Beyrut Limanı’ndaki patlama
Beyrut Limanı’nda 4 Ağustos 2020’de patlayıcı maddelerin bulunduğu bir depoda önce yangın çıkmış, ardından tüm kenti sarsan çok güçlü bir patlama meydana gelmişti. Patlamada 220’den fazla kişinin hayatını kaybettiği, 6 binden fazla kişinin yaralandığı ve 300 bin kişinin patlama nedeniyle yerinden olduğu açıklanmıştı.
Soruşturma süreci ve itirazlar
Patlamayla ilgili soruşturma süreci Lübnan’da siyasi tartışmalara yol açmıştı. Soruşturmayı yürütmekle görevlendirilen ilk yargıç Fadi Savvan, eski Başbakan Hassan Diyab ile 3 eski bakanı olayda “ihmali ve kusuru bulunmakla” suçlamasının ardından görevden alınmış ve yerine Tarık Bitar atanmıştı.
Ancak yargıç Bitar da Savvan gibi siyasilere yönelik kararlarından sonra hedef haline gelmişti.
Eski Maliye Bakanı Ali Hasan Halil ile eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Gazi Zuaytir’in avukatları, Aralık 2021’de, Bitar’ın “soruşturmayı siyasileştirdiği” iddiasıyla görevden alınması talebiyle dava açmıştı. Bunun üzerine Temyiz Mahkemesi, Beyrut Limanı’ndaki patlamayla ilgili soruşturma sürecini askıya almıştı.
Lübnan basınında 23 Ocak’ta yer alan haberlerde ise hakkındaki şikayetlerin üzerinden yasal sürenin geçmesi ve herhangi bir sonuca varılmaması üzerine Bitar’ın yeniden soruşturmaya başladığı belirtilmişti. Bitar, 13 aylık aradan sonra tekrar başladığı soruşturma kapsamında, “cinayet, kundaklama ve sabotaj” gibi suçlamalardan dolayı Başsavcı Uvaydat ve 3 hakimin ismini daha iddianameye eklemişti. Uvaydat ise dün yaptığı açıklamada, iddianameye isminin eklenmesi kararını yok saydıklarını ve Bitar’ın elinin söz konusu dosyadan çektirildiğini belirtmişti.