Macaristan Başbakanı Viktor Orbán ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg bir gün süren zorlu müzakerelerin ardından bugün (12 Haziran) günü anlaşmaya vardı.
Stoltenberg yaptığı açıklamada, Orbán’ın Ukrayna savaşına karşı ittifakın savunmasına katılmama yönündeki “net kararını” kabul ettiğini söyledi.
Fakat Stoltenberg’e göre Budapeşte, diğer ülkelerin Ukrayna’ya mali destek vermesini engellememe sözü verdi.
NATO şefi Budepeşte’de düzenlediği basın toplantısında, “Müttefiklerimizin NATO’nun Ukrayna’ya güvenlik yardımı ve eğitim sağlanmasında ve koordine edilmesinde öncü bir rol üstlenmesini kabul etmelerini bekliyorum. Ayrıca müttefiklerimizin askeri destek sağlamak üzere uzun vadeli bir mali taahhüt üzerinde de mutabık kalmalarını bekliyorum. Bu, Ukrayna’nın ihtiyaç duyduğu öngörülebilirliği ve hesap verebilirliği sağlayacaktır,” dedi.
Stoltenberg, Orbán’ın Macaristan’ın bu NATO faaliyetlerine katılmayacağını açıkça belirttiğini ve kendisinin de bu pozisyonu kabul ettiğini kaydetti.
Stoltenberg, Macaristan’ın katılmaması karşılığında Orbán’ın Ukrayna’ya mali destek sağlamak üzere varılacak bir anlaşmayı veto ederek “diğer müttefikleri engellemeyeceğini” garanti ettiğini söyledi.
Stoltenberg, “Başbakan, Macaristan’ın bu çabalara karşı çıkmayacağı ve diğer müttefiklerin ilerlemesine olanak sağlayacağı konusunda bana güvence verdi ve Macaristan’ın NATO taahhütlerini tam olarak yerine getirmeye devam edeceğini teyit etti,” ifadelerini kullandı.
32 üyeli ittifak tüm kararlarını oybirliğiyle alıyor ve bu da müttefiklerden herhangi birine veto hakkı veriyor.
Macaristan’dan Ukrayna için fon ya da personel yok
Orbán ise, 1.300 Macar askerinin NATO operasyonlarına katıldığını ve ülkenin ittifakın GSYİH’nin %2’sini ulusal askeri bütçesine ayırma beklentisine uyduğunu söyledi.
Fakat Macar lidere göre, hafta sonu yapılan son Avrupa Parlamentosu seçimleri, hükümetinin NATO operasyon alanı dışında “bir savaşa katılmama” yönündeki yetkisini pekiştirdi. Bu da personel göndermeme gibi “zor bir kararın” alınmasına neden oldu.
Orbán, “Bugün bize Rusya-Ukrayna savaşı söz konusu olduğunda, alan dışı askeri operasyon söz konusu olduğunda, buna katılmak zorunda olmadığımızın garantisi verildi. Macaristan savaş için fon ya da personel sağlamayacaktır. Macaristan toprakları da bu savaşa dahil olmak için kullanılmayacaktır,” dedi.
Önümüzdeki ay Washington’da yapılacak zirvede ABD Başkanı Joe Biden ve NATO’daki mevkidaşlarının Ukrayna’ya “daha öngörülebilir” ve “uzun vadeli” güvenlik ve askeri eğitim yardımı sağlamak için yeni bir sistem üzerinde anlaşmaları bekleniyor.
