Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Paris ziyaretinin başında Çin’i ‘daha dengeli ticaret yapmaya’ ve Ukrayna konusunda adım atmaya çağırdı.
Xi, Avrupa Birliği’nin elektrikli araç ihracatı gibi Çin sektörlerini soruşturduğu, Pekin’in ise çoğunlukla Fransız yapımı konyak ithalatını soruşturarak karşılık verdiği ticari gerilimlerin arttığı bir dönemde, beş yıl sonra ilk kez Avrupa’ya geldi.
Macron, Avrupa ve Çin’in özellikle ticaret konusundaki yapısal zorlukları çözmesi gerektiğini söyledi.
Elysee Sarayındaki üçlü görüşmede yaptığı açıklamada Macron, “Kıtamızın geleceği de çok açık bir şekilde Çin ile ilişkilerimizi dengeli bir şekilde geliştirme kapasitemize bağlı olacaktır,” dedi.
Leyen ise daha açık sözlü davranarak ilişkilerin ‘eşitsiz pazar erişimi’ ve ‘Çin devlet sübvansiyonları’ nedeniyle zarar gördüğünü ileri sürdü.
Toplantının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada Leyen, AB’nin ‘pazarını dolduran Çin sanayi mallarının aşırı üretimini absorbe edemeyeceğini’ söyledi ve “Avrupa, pazarını korumak için gereken sert kararları almaktan çekinmeyecektir,” dedi.
Xİ: Çin ve Avrupa diyalog ve işbirliğine bağlı kalmalıdır
Görüşmeler öncesinde kamuoyuna kısa bir açıklama yapan Xi, Avrupa ile ilişkileri Çin’in dış politikasının bir önceliği olarak gördüğünü ve her iki tarafın da ortaklığa bağlı kalması gerektiğini söyledi.
Xi, “Dünya yeni bir türbülans ve değişim dönemine girerken, bu dünyadaki iki önemli güç olarak Çin ve Avrupa ortak konumlarına, diyalog ve işbirliğine bağlı kalmalıdır,” dedi.
Başta Fransa ve Almanya olmak üzere AB’nin 27 üyesi Çin’e karşı tutumlarında birlik içinde değiller. Örneğin Paris elektrikli araç soruşturmasında daha sert bir tutum izlenmesi gerektiğini savunurken, Berlin daha temkinli davranmak istiyor.
Reuters’a konuşan kaynaklar, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz’un takvimi nedeniyle Paris’te Macron ve Xi’ye katılmayacağını söyledi.
Bazı Fransız hükümet yetkilileri, Berlin’in Çinli otomobil üreticileri BYD, Geely ve SAIC üzerinde yoğunlaşan elektrikli araç soruşturmasını baltalamaya çalışacağından endişe ettiklerini özel olarak dile getiriyorlar.
Çin, Almanya’nın ihracata dayalı ekonomisi ve BMW ve Mercedez-Benz gibi otomobil üreticileri için önemli bir pazar.
Çin’in misilleme amaçlı anti-damping soruşturmasına maruz kalan Fransız konyak üreticileri arasında Remy Cointreau, Pernod Ricard ve LVMH’ye ait Hennessey yer alıyor.
Çin, ziyaret sırasında 50 Airbus siparişi açıklayabilir
Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire, bir Fransız-Çin iş forumunda yaptığı konuşmada, Fransa ve Çin’in yerli sanayilerini meşru bir şekilde destekleyebileceğini ama bu tür politikaların adil ve karşılıklı olması gerektiğini söyleyerek, “Şu anda dengeli olmaktan çok uzağız,” diye ekledi.
Yetkililer ayrıca, Fransa’nın tarımsal ihracatı için Çin pazarını açmayı ve Fransız kozmetik endüstrisinin fikri mülkiyet hakları konusundaki endişelerini gidermeyi umduğunu söyledi. Bu arada Çin, Xi’nin ziyareti sırasında yaklaşık 50 Airbus uçağı siparişi açıklayabilir.
Fransa ayrıca, Ukrayna’daki operasyonlarını durdurması için Moskova’ya baskı yapması konusunda Çin’i zorlamaya hazırlanıyor.
Macron’un geçen yıl Pekin’i ziyaretinden kısa bir süre sonra Xi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’yi ilk kez aramıştı ama o günden bu yana çok az ilerleme kaydedildi.
Xi’nin ziyareti Fransa-Çin diplomatik ilişkilerinin 60. yıldönümüne tekabül ediyor ve Macron’un Nisan 2023’te Çin’e yaptığı geziyi takip ediyor.
Macron o gezide, Çin’in Tayvan ile birleşme taleplerine atıfta bulunarak, Fransa’nın ‘kendisini ilgilendirmeyen krizlere müdahil olma’ konusunda ABD’yi körü körüne takip etmeyeceğini söylemiş ve tartışmalara yol açmıştı.