Maldivler Devlet Başkanı Muhammed Muizzu, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in daveti üzerine Çin’e bir devlet ziyareti gerçekleştiriyor.
Muizzu’nun göreve gelmesinden bu yana Çin’e gerçekleştirdiği ilk devlet ziyaretinin pazartesi günü başlamasıyla birlikte Çin ve Maldivler arasındaki ikili ilişkilerin yeni bir boyut kazanması bekleniyor. Analistler, Maldiv liderinin 8-12 Ocak tarihleri arasındaki ziyareti sırasında altyapı ve turizm alanında bir dizi anlaşmanın imzalanmasının beklendiğini kaydetti.
Başkan Muizzu’nun Hindistan’dan önce Çin’i ziyaret etme kararı ise Hint kamuoyunda Maldiv liderinin “Hindistan’dan uzak” bir politika izlediği ve Çin’e yöneldiği yönünde endişelere yol açtı.
Çinli analistler ise Muizzu’nun Çin ziyaretini “Çin yanlısı” olarak yorumlamanın bazı Hintli politikacılar arasındaki güven eksikliğini yansıttığını söyledi.
Pazartesi günü Başkan Muizzu ve eşi Sajidha Mohamed Doğu Çin’in Fujian Eyaletindeki Xiamen’e vardılar ve burada üst düzey Çinli yetkililer tarafından karşılandılar. Maldiv Başkanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre, Xiamen Serbest Ticaret Bölgesini de ziyaret ettiler.
Muizzu’nun Çin’de bulunduğu süre zarfında Xi, bir karşılama töreni ve ziyafet düzenleyecek. İki devlet başkanı görüşmelerde bulunacak ve işbirliği belgelerinin imza törenine katılacak. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Çin Başbakanı Li Qiang ve Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi Başkanı Zhao Leji de Muizzu ile görüşecek.
Çinli analistler, Muizzu’nun 2024 yılında davet üzerine Çin’i ziyaret eden ilk yabancı devlet başkanı olduğunu belirterek, iki ülkenin ikili ilişkilere verdiği büyük önemin altını çizdi.
Muizzu’nun Çin’de bulunduğu süre zarfında iki tarafın Kuşak ve Yol kapsamında altyapı inşası, ekonomi, iklim değişikliği, yeşil ekonomi ve turizm konularında bir dizi işbirliği belgesi imzalaması bekleniyor.
Muizzu’nun Çin’deki ilk durağı olarak Fujian Eyaletini seçmesi ise Çin ve Maldivler’in ikili serbest ticaret anlaşması (STA) potansiyelini daha da geliştirmek istediğine işaret ediyor.
Maldivler Başkanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre, Başkan Muizzu ayrıca Çin’in Fuzhou kentinde düzenlenecek olan Invest Maldives Forumuna katılacak ve Maldivler ile Çin arasındaki sosyoekonomik ilişkileri güçlendirme yollarını araştırmak üzere üst düzey Çinli iş dünyası liderleriyle bir araya gelecek.
Altyapı inşası konusundaki işbirliği de ikili işbirliğinde öne çıkan konulardan biri olacak. Sichuan Uluslararası Çalışmalar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Okulu profesörlerinden Long Xingchun, turizme büyük ölçüde bağımlı bir ada ülkesi olan Maldivler için altyapının büyük önem taşıdığını belirtti.
Çin ile daha önce yapılan işbirliğinin Maldivler’in altyapısının geliştirilmesine büyük katkı sağladığı düşünülüyor. Örneğin başkent Male’deki Velana Uluslararası Havaalanı’nın genişletilmesi ve Maldivler’de bir Çinli şirket tarafından inşa edilen ilk deniz aşırı köprü olan Çin-Maldivler Dostluk Köprüsü bu projelerden biri.
Hindistan endişeli
Hindistan, Muizzu’nun Çin ziyaretine yakın ilgi gösterdi ve bazı Hint medya kuruluşları, 2008’den bu yana göreve geldikten sonra ilk durak olarak Hindistan’ı seçen her Maldiv başkanının “geleneğini” bozduğunu yazdı. Ayrıca bu ziyaretin Hindistan ile Maldivler arasındaki ilişkilerin gergin olduğu ve Çin’in bölgede Hindistan ile nüfuz için “yarıştığı” bir dönemde gerçekleştiği vurgulandı.
Hint medyası, Muizzu’nun Kasım 2023’te iktidara gelmesinden bu yana Maldivler ile Hindistan arasındaki ilişkilerin gerginleştiğini ve Muizzu’nun Maldivler’i Hindistan’ın desteğinden uzaklaştırmak için “Hindistan Dışarı” politikası izlediğini yazdı.
Gerginliği daha da artıran son tartışmada, bazı Maldivli bakanların Hindistan Başbakanı Modi’nin Lakshadweep takımadalarını turizm için tanıtmasına tepki olarak sosyal medyada aşağılayıcı ifadeler kullandıkları bildirildi. Basında çıkan haberlere göre ise Başkan Muizzu üç bakan yardımcısını görevden uzaklaştırdı.
Hint medyası “Çin yanlısı” söylemi üzerinden Muizzu üzerinde baskı kurmaya çalıştı. Ancka uzmanlara göre bu baskı geri tepki. Maldivler bu nitelendirmeleri ülkelerine ve liderine saygısızlık olarak yorumladı ve Hindistan’a yönelik güven kaybı oluştu.
Öte yandan uzmanlara göre Hindistan, Maldivler için coğrafi, tarihi ve ticari açıdan önemli bir ülke ve Maldivler Çin’le ilişkilerini geliştirirken, Hindistan’la da ilişkilerini bozmak istemeyecektir.
