İtalya’da Giorgia Meloni hükümeti, tesisin geleceği konusunda ArcelorMittal ile yaşanan anlaşmazlığın ardından Avrupa’nın en büyük çelik fabrikasını ‘özel yönetim’ altına almaya hazırlanıyor.
Financial Times’ın (FT) haberine göre, Roma’nın bugün yapılması beklenen duyurusu, ödenmemiş doğalgaz faturalarının ödenmesi de dahil olmak üzere fabrikayı çalışır durumda tutmak için acilen ihtiyaç duyulan 320 milyon avroluk destek konusunda yaşanan anlaşmazlığın ardından gelecek.
Tarihi çelik fabrikası, Lüksemburg merkezli uluslararası çelik devi ArcelorMittal ve İtalya’nın devlet yatırım ajansı Invitalia’nın ortak sahibi olduğu bir ortak girişim olan Acciaierie d’Italia (AdI) tarafından işletiliyor.
Roma için siyasi bir mesele
Eskiden Ilva olarak bilinen, güneydeki Taranto kentinde bulunan tesis, uzun süredir çevre sorunlarıyla boğuşuyor ve ayakta kalmak için mücadele ediyor. Üretim geçen yıl 8 milyon tonluk kapasitesine kıyasla 3 milyon tonun altına düştü.
Bu haftanın başlarında bir mahkeme, gaz şirketi Snam’ın yaklaşık 200 milyon avroluk ödenmemiş faturalar nedeniyle çelik fabrikalarına enerji sağlamayı durdurabileceğine karar verdi, fakat AdI temyize gitti.
Yaklaşık 10.000 kişiyi istihdam eden bir fabrikayı kapatmak, İtalya’nın sanayi tabanını güçlendirme ve istihdam yaratma sözü veren Meloni için siyasi bir sorun haline geleceğinden hükümet sürece el koydu.
Fabrikayı özel idareye (likit varlıkları yetersiz, büyük endüstrileri çalışır durumda tutmayı amaçlayan bir İtalyan iflas rejimi) devrettikten sonra Roma, bir alıcı ararken ArcelorMittal’den yönetimi devralmak için kendi geçici yöneticisini atayabilecek.
ArcelorMittal de 2018 yılında tesisin kontrolünü özel yönetimden devralmıştı. Lüksemburglu şirket o dönem çelik şirketinin ‘kurtarıcısı’ olarak selamlanmıştı.
Devleti yeniden satmak üzere kontrolü ele alıyor
Geçen hafta Roma’daki acil durum görüşmeleri sırasında, ArcelorMittal CEO’su Aditya Mittal, İtalyan bakanlara, şirketinin işletmeye daha fazla para enjekte etmeye istekli olmadığını söyledi.
Geçen yıl çelik fabrikasına 680 milyon avroluk acil bir kredi sağlayan hükümet, Invitalia’nın parayı kendisinin enjekte edebileceğini ve geçen yılki krediyi öz sermayeye dönüştürebileceğini ve böylece çoğunluk hissedarı olabileceğini söyledi.
Fakat görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan birkaç kişiye göre, ortaklar Invitalia’nın çoğunluk hissesine sahip olması durumunda AdI’nın nasıl yönetileceği konusunda anlaşmazlık içindeler.
ArcelorMittal’in ortaklıktan tamamen çıkmayı teklif ettiği, fakat hisseleri için 200 milyon avro tazminat ve fabrikaya sağlanan malzemeler için ek 200 milyon avro talep ettiği belirtildi.
Bakandan ‘sert müdahale gerekliliği’ açıklaması
Geçen hafta bir ilerleme kaydedilememesinin ardından, Ekonomik Kalkınma Bakanı Adolfo Urso, parlamentoya tesisi kurtarmak için ‘sert müdahale’ gerektiğini söyledi.
Urso, milletvekillerine yaptığı açıklamada, “Bu saatler, özel ortağın taahhüdünün yokluğunda, üretimin sürekliliğini ve diğer özel endüstriyel yatırımcıları bulmak için gerekli olan sürede istihdamın korunmasını derhal garanti altına almak için belirleyicidir,” dedi.
1960’larda inşa edilen Taranto fabrikası bir zamanlar İtalyanların gurur kaynağıydı. Fakat çevresel sorunlara neden olduğunun ve bölgedeki kanser vakalarında artış yaşandığını ortaya çıkmasının ardından gözden düştü.
2014 yılında Roma, eskiyen tesisi temizlemek, mali sağlığına kavuşturmak ve üretimi artırmak için yeni sahipler bulmak amacıyla kontrolü ele aldı. 2018 yılında, bir ihale sürecinin ardından ArcelorMittal, çevre temizliği için yüz milyonlarca ek fon sözü vererek 1,8 milyar avroluk bir satın alma anlaşmasını kabul etti.
