Küresel borsa yoğunlaşması son on yılların en yüksek seviyesine ulaştı.
MSCI Tüm Ülkeler Dünya Endeksindeki en büyük 10 hisse senedi şu anda 23 gelişmiş ve 24 gelişmekte olan ülkeden oluşan ve yaygın olarak takip edilen karşılaştırma ölçütünün yüzde 19,5’ini oluşturuyor.
MSCI’ın 1994’e kadar uzanan verilerine göre bu oran 2016’da yüzde 9’un altındayken, Mart 2000’de yüzde 16,2’ye ulaşan ‘dotcom’ dönemi zirvesinin oldukça üzerinde.
Yalnızca gelişmiş piyasaları kapsayan MSCI Dünya Endeksinde ise, tamamı Amerikan şirketi olan 10 ağır top, şu anda toplam piyasa değerinin yüzde 21,7’sini oluşturuyor ve ABD’nin endeksteki payının neredeyse yüzde 71’e çıkmasına neden oluyor.
‘Muhteşem Yedili’yi oluşturan şirketler şunlar: Alphabet, Amazon, Apple, Meta Platforms, Microsoft, NVIDIA ve Tesla.
MSCI endeks araştırma ve ürün geliştirme başkanı Dimitris Melas yoğunlaşmanın ‘kesinlikle son otuz yıldır, hatta muhtemelen daha da uzun süredir olduğundan yüksek’ olduğunu söyledi.
İlk 10’da Google’ın ana şirketi Alphabet’in iki ayrı hisse sınıfının yanı sıra ‘Muhteşem Yedili’ olarak adlandırılan diğer beş hisse senedi ve diğer üç ABD şirketi de (Eli Lilly, Broadcom ve JPMorgan) yer aldığı için yoğunlaşma derecesi gerçekte daha da yüksek.
Cambridge Üniversitesinden Elroy Dimson ve London Business School’dan Paul Marsh ve Mike Staunton’ın verilerine göre, ABD piyasalarında 10 dev, 1995’te yüzde 11,9 olan toplam borsa kapitalizasyonunun yüzde 28,6’sını oluşturuyor ve 1966’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşmış durumda.
Financial Times’a göre küresel devlerin büyümesi, yatırımcılar tarafından geleneksel olarak ek risk almadan getirileri artırmanın bir yolu olarak tercih edilen çeşitlendirmenin faydalarını borsa yatırım fonları gibi endeks takip araçlarında arayan yatırımcılar için potansiyel bir risk oluşturuyor.
Bir danışmanlık şirketi olan VettaFi’nin araştırma müdürü Todd Rosenbluth, “Tek bir ülkedeki yüzde 71’lik yoğunlaşma ile yatırımcılar ABD’nin makroekonomik ortamına ve öncelikle Amerikan yatırımcı duyarlılığına orantısız bir şekilde maruz kalıyor ve küresel bir ETF’ye yatırım yapmaktan bekleyebileceğiniz çeşitlendirmeyi elde edemiyorsunuz,” dedi.
Hem ABD hem de küresel borsa yoğunlaşması 1960’lar ile 2007-08 krizi arasında düştükten sonra hızla yükselmişti.
Marsh, bu eğilimin pek çok sektörün giderek oligopolistik bir yapıya bürünmesiyle ilgili olduğuna inanıyor: LBS ekibinin verileri, 1900 yılında ‘soyguncu baronlar’ döneminde en büyük 10 hisse senedinin ABD borsasının yüzde 38,1’ini oluşturduğuna işaret ediyor.
Marsh, “Şu anda gördüğümüz endüstri yoğunlaşması tamamen teknolojiyle ilgili. Teknoloji sektöründe gördüğümüz şey tekel gücüdür, ancak düzenleyicilerin düzenlemeye alışkın olduğu türden bir tekel gücü değildir,” dedi.
