NATO’nun kendi iç hesaplamalarına göre Avrupa, doğu kanadını korumak için gereken hava savunma kapasitesinin yalnızca bir kısmına sahip.
Geçen yıl hazırlanan gizli savunma planlarına aşina olan kişilerin Financial Times’a (FT) aktardığına göre NATO ülkeleri, orta ve doğu Avrupa’daki üyelerini tam ölçekli bir saldırıya karşı korumak için gerekli görülen hava savunma kapasitelerinin yüzde 5’inden daha azını sağlayabiliyor.
Üst düzey bir NATO diplomatı, füzelere ve hava saldırılarına karşı savunma yeteneğinin “Doğu Avrupa’yı işgalden koruma planının önemli bir parçası” olduğunu söyledi ve “Ve şu anda buna sahip değiliz,” diye ekledi.
NATO dışişleri bakanları, temmuz ayında Washington’da yapılacak ve Avrupa savunmasının güçlendirilmesinin ana konu olacağı ittifak liderleri zirvesine hazırlık amacıyla iki gün sürecek görüşmeler için perşembe günü Prag’da bir araya gelecek.
Bazı Avrupalı liderler ve askeri yetkililer Rusya’nın on yılın sonuna kadar NATO üyesi bir ülkeye saldırma kapasitesine sahip olabileceğini ileri sürdü.
Hava savunması en ciddi sorun
Geçen yıl yapılan önemli bir savunma değerlendirmesinde Birleşik Krallık hükümeti “göklerden gelebilecek saldırılara karşı korunma sorununu” “30 yılı aşkın bir süredir karşılaşılan en ciddi sorun” olarak tanımlamıştı.
İkinci bir NATO diplomatı, “[Hava savunması] sahip olduğumuz en büyük boşluklardan biri. Bunu inkar edemeyiz,” dedi.
Geçtiğimiz yıl Almanya, ABD ve İsrail tarafından geliştirilen teknolojiyi kullanarak ortak bir hava savunma sistemi geliştirmek üzere bir düzineden fazla AB ülkesiyle birlikte Sky Shield (Gökyüzü Kalkanı) girişimini başlattı.
Fakat Fransa bu öneriyi kamuoyu önünde eleştirdi ve daha az sayıda müttefik tarafından desteklenen rakip bir konsept önerdi.
Geçtiğimiz hafta Polonya ve Yunanistan, Avrupa Komisyonu’nu, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in destekleyeceğini belirttiği bir öneri olan Avrupa çapında bir hava savunma sisteminin geliştirilmesine ve potansiyel olarak finansmanına yardımcı olmaya çağırdı.
Bazı AB başkentleri de savunma projelerinin finansmanı için ortak borçlanmaya gidilmesini önerdi.
Ucuz İHA korkusu
Rusya’nın Ukrayna’ya karşı kullandığı gibi ucuz, uzun menzilli saldırı dronlarının yaygınlaşması Avrupa’nın endişelerini artırdı.
Batılı bir savunma yetkilisi, “Uzun menzilli saldırılar artık bir süper güç kabiliyeti değil,” dedi.
Bir NATO yetkilisi “kabiliyet hedeflerinin ve savunma planlarının gizli olduğunu” söyledi fakat hava ve füze savunmasının “en önemli öncelikler olduğunu” ve “stokların azaltıldığını” sözlerine ekledi.
“NATO’nun yeni savunma planları aynı zamanda hava ve füze savunma gereksinimlerini miktar ve hazırlık açısından önemli ölçüde artırıyor,” diyen yetkili, ülkelerin savaş uçakları da dahil olmak üzere yeni hava savunma yeteneklerine yatırım yaptığını sözlerine ekledi.