Norveç, Ukrayna’nın batı bölgelerinden gelen mülteciler için otomatik sığınma hakkı uygulamasını sonlandırdı ve yardımları azaltmaya yönelik adımlar attı.
RTE‘nin haberine göre Norveç hükümeti, Ukraynalılara otomatik sığınma hakkı tanımayı durduracağını duyurdu. Artık, Ukrayna’nın batı bölgelerinden gelen mültecilerin başvuruları ayrı ayrı değerlendirilecek. Bu bölgeler arasında Lviv, Volın, İvano-Frankivsk, Ternopil, Rivne ve Zakarpatya bulunuyor.
Adalet Bakanı Emilie Enger Mehl, 5,6 milyon nüfuslu ülkenin, geniş çaplı savaşın başlamasından bu yana yaklaşık 85 bin Ukraynalıyı kabul ettiğini belirtti.
Mehl, Norveç’in diğer İskandinav ülkelerine kıyasla orantısız bir yükü taşıyamayacağını ifade etti. Ayrıca, sığınmacılar arasında askerlik çağındaki erkeklerin oranının arttığına dikkat çekti.
Savaşın başından beri Norveç, tüm Ukraynalılara sığınma hakkı veriyordu, fakat daha sonra yardım koşulları sıkılaştırılmaya başlandı. Ocak ayında yetkililer, kabul merkezlerinde kalmaksızın kendi düzenlemelerini yapan mültecilerden mali desteğin çekileceğini açıkladı.
Aynı zamanda, yeni gelen Ukraynalıların evcil hayvan bakım masraflarının karşılanmasına son verildi ve mülteci merkezlerinde evcil hayvanlarla yaşamak imkânsız hale getirildi.
Buna ek olarak, 19-24 yaş arasındaki Ukrayna vatandaşlarının ücretsiz diş hizmetlerinden yararlanabilmeleri için en az beş yıl Norveç’te yaşamış olmaları gerekecek.
Toplu yardımdan faydalananlar için bu süre bir yıla çıkarıldı. Genel yardımlara erişim de zorlaştırıldı; çocuksuz eşler ve birlikte yaşayanlar için aylık ödenek 6 bin Norveç kronu (yaklaşık 576 dolar) azaltıldı. Bu tedbirler, ülkeye giren Ukraynalı mülteci sayısını düşürmeyi ve Norveç’in sağladığı destek seviyesini diğer İskandinav ülkeleriyle eşitlemeyi amaçlıyor.
Ukraynalı mültecileri en fazla kabul eden ülke şu anda yaklaşık 1,2 milyon kişiyle Almanya. İkinci sırada ise 957 bin iç yerinden edilmiş kişiyle Polonya yer alıyor.
Ukraynalı mültecilerin Avrupa’da kalma koşulları sadece Norveç’te zorlaşmıyor. Polonya, 1 Temmuz itibarıyla Ukraynalılara ev sahipliği yapanlara ödenen 300 zloti (yaklaşık 75 dolar) tutarındaki yardımı durdurdu. Macaristan da savaştan doğrudan etkilenen bölgelere yardımı kısıtladı.
Buna rağmen, AB, Ukrayna’dan gelen mültecileri kabul etmek için oluşturulan özel mekanizmayı 2026’ya kadar uzattı. Bu mekanizma kapsamında, Ukraynalılara AB topraklarında tıbbi ve sosyal yardım, eğitim ve işgücü piyasasına erişim gibi haklar garanti ediliyor. Eurostat’a göre, nisan ayı sonu itibarıyla toplam 4,2 milyon Ukraynalı mülteci AB’de geçici koruma altına alınmış durumda.
