Bir madencilik şirketinin kıta Avrupa’sının en büyük nadir toprak elementleri (NTE) yatağını keşfetmesinin, Çin’in bir dizi kritik teknolojik ve askeri bileşenin yapımında kullanılan malzemeler üzerindeki küresel hakimiyetini azaltabileceği öne sürülüyor.
Rare Earths Norway şirketi geçen hafta yaptığı açıklamada, “Avrupa için güvenli bir nadir toprak elementleri değer zincirini destekleyebilecek gerçekten dönüştürücü bir varlık” bulduğunu söyledi.
CEO Alf Reistad Newsweek’e verdiği demeçte, “Amacımız, operasyonumuzun ilk aşamasında mıknatısla ilgili NTE’lere yönelik Avrupa talebinin yüzde 10’unu karşılamak,” dedi.
Oslo’nun yaklaşık 70 mil (yaklaşık 112 km) güneybatısındaki Fen Karbonatit Kompleksinin yaklaşık 8,8 megaton nadir toprak oksit içerdiğine inanılıyor.
Yaklaşık 1,5 megatonun rüzgar türbini ve elektrikli araç üretimi için çok önemli olan mıknatısla ilgili nadir topraklar olduğuna inanılıyor.
Bu tür NTE’ler elektrikli araç motorları, rüzgar türbinleri ve hassas güdümlü füze sistemleri de dahil olmak üzere birçok yüksek teknoloji uygulamasında kullanılıyor.
İtriyum, neodim ve diğer 15 nadir toprak türü gerçekte pek de “nadir” değil fakat bunların çıkarılması ve saflaştırılması zor.
Çin, NTE’lerin yaklaşık yüzde 60’ını üretiyor ve yüzde 90’ını işliyor. Avrupa Birliği’nin ithalatının yüzde 98’ini ve ABD’nin ithalatının da yüzde 80’ini oluşturuyor.
Bu durum Washington ve Brüksel açısından “ulusal güvenlik sorunu” olarak görülüyor.
Rare Earths Norway, “Keşif, yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve test madenciliği, 2030 yılı içinde madenciliğin ilk aşamasını geliştirmek için 10 milyar kron (943 milyon dolar) tutarında bir yatırım kararına yol açmalı,” dedi.
Newsweek ile paylaşılan bir zaman çizelgesine göre şirket, 2024-2026 dönemi için finansal risk azaltımına ve hızlı izin sürecine bağlı olarak 2.000 metrik ton NTE üretim hacmi veya Avrupa’nın 2030 için tahmini talebinin yaklaşık yüzde 10’unu öngörüyor.
Kritik Hammaddeler Yasası 23 Mayıs’ta yürürlüğe girerek AB’nin yıllık kritik hammadde tüketiminin yüzde 10’unu yurt içinden temin etmesini ve işlemenin yüzde 40’ını gerçekleştirmesini öngörüyor. Norveç AB üyesi değil fakat birliğin ortak pazarında yer alıyor.
Yasa ayrıca AB’nin dış tedarikçilere bağımlılığını azaltmak ve tedarik zinciri risklerini düşürmek için stratejik bir hammaddenin yüzde 65’inden fazlasının tek bir üçüncü ülkeden gelmemesini zorunlu kılıyor.
Geçen yıl Pekin, stratejik nadir toprak elementlerinin ihracatı üzerindeki raporlama kontrollerini sıkılaştırdı. Bu, Biden yönetiminin Çin’in askeri teknolojideki ilerlemelerini sınırlamayı amaçladığını söylediği yarı iletkenler ve çip yapım ekipmanları üzerindeki ABD kısıtlamalarına bir yanıt olarak görüldü.
Çin Ticaret Bakanlığı da nadir toprak elementleri ve mıknatısları işlemek için kullanılan ekipmanlara yönelik kısıtlamalar getirdiğini duyurdu.
