Çin salı günü, kapsamlı bir reform planının bir parçası olarak, ülkenin 400 trilyon yuan (57,7 trilyon ABD Doları) değerindeki bankacılık ve sigorta varlıklarını denetleyecek ve “riskleri kontrol etme ve dış rüzgarlara karşı koyma yeteneklerini güçlendirecek” bir “üst düzenleyici kurum” oluşturacağını açıkladı.
14. Ulusal Halk Kongresi’ne sunulan taslak plana göre, yeni Ulusal Mali Düzenleme Komisyonu, Çin Bankacılık ve Sigorta Düzenleme Komisyonu’nu, merkez bankasının finansal holding şirketleri için denetim organını ve menkul kıymetler düzenleyicisinin yatırımcı koruma işlevini bünyesine katacak.
Değişiklik, Danıştay’ın daha geniş yeniden yapılandırma planlarından sadece bir tanesini yansıtıyor. Yeni planlar arasında, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’nın ABD’nin teknolojik engellemesine karşı yetkilendirilmiş bir rol oynaması ve dijital ekonomiye yardımcı olmak için Ulusal Veri Bürosu’nun oluşturulması da yer alıyor.
Bu değişikliğin, Xi Jinping’in 2013’te göreve gelmesinden bu yana üçüncü büyük yeniden yapılanma olduğu kaydediliyor. 2017-19’da yapılan son değişiklikte, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komisyonu ile Gazi İşleri Bakanlığı kurulmuştu.
Artan dış belirsizliklere ve ekonomik yavaşlamaya önlem
Değişiklikler, Çin’i, artan dış belirsizliklerin yanı sıra iç ekonomik yavaşlamanın damgasını vurduğu koşullara karşı da karşı güçlendirme çabalarının bir parçası olarak yorumlanıyor.
Devlet Konseyi Genel Sekreteri Xiao Jie, yeniden yapılanma hakkında yaptığı açıklamada, “Önemli unsur; bilim ve teknolojiyi, mali düzenlemeyi, veri yönetimini, kırsal canlandırmayı, mülkiyet haklarını ve yaşlılar için çalışmayı güçlendirmektir” dedi.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığının, tarımsal teknoloji ve kırsal canlandırma planı üzerinde daha fazla denetim yetkisi alırken, Sivil İşler Bakanlığının da ülkenin hızla artan yaşlı nüfusuna yönelik çalışmaları denetleme sorumluluğunu üstleneceği kaydedildi.
Sosyal istikrarı koruyan kilit bir kurum olan Ulusal Kamu Şikayetleri ve Öneriler İdaresi’nin ise, doğrudan Çin kabinesine bağlı olacağı bildirildi.
Finans sektörü, yolsuzlukla mücadele hamlesinin kilit hedeflerinden biri
Son mali reform kapsamında, Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu’nun, Devlet Konseyi’ne bağlı bir kuruluş olacağı ve daha önce ülkenin en büyük ekonomik planlama kurumu olan Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu’nun alanı olan işletme tahvillerinin onaylanmasından sorumlu olacağı bilgisi yer aldı.
Çin Halk Bankası’nın (PBOC) da hedeflerden biri olan taşra şubelerinin genişletilmesiyle birlikte yeniden yapılanma sürecinden geçeceği bildirildi. Şu anda, merkez bankasının ülke genelinde 11 bölgesel şubesi bulunuyor.
Devlet Konseyi Genel Sekreteri Xiao, mali düzenleyici kurumun kurulması ile ilgili, “mali alanlarda uzun süredir devam eden çelişkileri ve sorunları ele alacak şekilde ayarlandı” ifadesini kullandı.
Yetkili, yeni düzenleme komisyonunun menkul kıymetler sektörü dışındaki finansal kurumları denetlemekten, yatırımcıları korumaktan ve sistemik riskleri dağıtmaktan sorumlu olacağını da sözlerine ekledi.
Renmin Üniversitesi’nde finans profesörü olan Zhao Xijun’a göre, finans sektörü, Pekin’in yolsuzlukla mücadele hamlesinin kilit hedeflerinden biri.
‘Parti inşasının güçlendirilmesiyle tamamlanacak’
Yapılsa değişiklikleri South China Morning Post’a değerlendiren ekonomist Xu Tianchen, “Devlet Konseyi değişikliği, Parti kurumlarındaki değişiklikler ve her düzeydeki hükümet organlarının Parti liderliği tarafından yayınlanan direktifleri uygulamasına izin verecek olan ‘Parti inşası’nın güçlendirilmesiyle tamamlanacak” dedi.
Xu’ya göre, “Üst düzey liderlik, iki temel politika hedefine olan bağlılığının sinyalini verdi: kilit teknolojilerde kendi kendine yeterliliğe ulaşma çabalarını desteklemek ve finansal kurumları önemli ulusal önceliklere daha iyi hizmet edecek hale getirmek.”
Kilit teknolojilerde kendi kendine yetebilme
Bilim ve teknoloji bakanlığının elden geçirilmesi, Çin endüstrilerinin, özellikle de yarı iletken sektörünün ABD’nin artan çevreleme çabalarıyla karşı karşıya kalmasıyla ilişkilendiriliyor. Yerel inovasyonun, kaybedilen zemini telafi etmek için büyük bir finansman enjeksiyonuna ihtiyacı olduğu kaydediliyor. Hali hazırda, yarı iletken, yapay zeka ve havacılık sektörlerini kapsayan 600’den fazla Çinli firma, ABD hükümetinin onayı olmadan Amerikan teknolojisine ve bileşenlerine erişmelerini engelleyen ABD ticaret ‘kara listesine’ ekli.
South China Morning Post’a konuşan büyük bir yarı iletken ekipman üreticisinin bir yöneticisi, “Çin temel teknolojilerde hızlı bir şekilde atılımlar yapamazsa tıkanıklıkları çözmesi zor olacaktır” dedi.
